Lingwicyzm

Lingwicyzm, dyskryminacja językowa – forma przeświadczenia, podobnie jak rasizm czy seksizm. Po raz pierwszy terminu tego użyła lingwistka Tove Skutnabb-Kangas w swojej książce z połowy lat 80. XX wieku o przeświadczeniach w edukacji[1].

Lingwicyzm to wydawanie opinii na temat czyjegoś zdrowia, wykształcenia, statusu społecznego itp. oparte na ich zdolnościach językowych czy też nierówne traktowanie za względu na używany język[2]. Lingwicyzm może się przejawiać w manifestowaniu niechęci bądź też jawnej dyskryminacji osób posługujących się daną odmianą języka[3]. Elementy języka, które mogą stać się podstawą do takiego osądu, to: akcent, zasób słów i składnia. Może to również być czyjaś sprawność (lub jej brak) w posługiwaniu się innymi językami, w szczególności w kraju, w których dany język nie obowiązuje[4]. Lingwicyzm bywa związany z ideologią języka standardowego[5] oraz koncepcjami poprawności językowej[6]. Za jego przejaw można uznać poprawianie cudzych wypowiedzi przez osoby żywiące przekonanie, że „lepiej” znają język[7].

Jako że nieliterackie odmiany języka są kojarzone z mniejszościami lub niższymi klasami, pod przeświadczeniami językowymi bywa skrywana dyskryminacja grup społecznych[8]. W porównaniu z innymi formami nietolerancji dyskryminacja na tle językowym cechuje się stosunkowo dużym stopniem akceptacji społecznej[8][9][7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Glottophobie, maria-online.com [dostęp 2017-12-13] (ang.).
  2. ↑ Linguicism and Deficit Language, [w:] Rethink Language [online] [dostęp 2017-12-13] (ang.).
  3. ↑ Language Discrimination or Linguicism, [w:] Language Education Policy Studies [online] [dostęp 2017-12-13] (ang.).
  4. ↑ Jerzy Smolicz, Pojednanie i wielokulturowość, „Roczniki nauk społecznych”, 2003, XXXI, s. 11–13.
  5. ↑ Miklós Kontra, The Unrecognized Linguistic Right in Hungarian Education, 2012 [dostęp 2018-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-19] (ang.).
  6. ↑ Laura Greenfield, The “Standard English” Fairy Tale: A Rhetorical Analysis of Racist Pedagogies and Commonplace Assumptions about Language Diversity, [w:] Laura Greenfield, Karen Rowan (red.), Writing Centers and the New Racism: A Call for Sustainable Dialogue and Change, Utah State University Press, 2011, s. 33–60, DOI: 10.2307/j.ctt4cgk6s.6, ISBN 978-0-87421-862-6, JSTOR: 10.2307/j.ctt4cgk6s (ang.).
  7. ↑ a b Marija Runić, Kampanja „Njegujmo srpski jezik“: pitanja i zablude [dostęp 2019-12-23] (serb.).
  8. ↑ a b James Milroy, The ideology of the standard language, [w:] Carmen Llamas, Louise Mullany, Peter Stockwell (red.), The Routledge Companion to Sociolinguistics, London: Routledge, 2007, s. 135, ISBN 0-203-44149-4, OCLC 76969042 (ang.).
  9. ↑ Lora Tomaš, Starčević, Sarić, Kapović: Jezični savjeti nemaju veze s kvalitetom jezika nego s ideološkim treningom, mvinfo.hr, 13 listopada 2019 [dostęp 2019-11-14] (chorw.).