Lista postaci z mitologii indyjskiej

Ważniejsze bóstwa wedyjskie

  • Agni – w wedyjskiej kulturze bóg ognia; żywioł ognia
  • Aświnowie – niebianie w postaci braci bliźniaków
  • Djaus (inaczej Diw) – personifikacja ducha nieboskłonu, bóg nieba nad nami, ojciec nieba
  • Daksza – mędrzec; zręczny, zdolny
  • Indra – bóg uzdrawiającej burzy, władca piorunów, król niebian, władca swargi - nieba, istot dobrotliwych i bohaterskich, pogromca złych mocy i demonów, opiekun wojowników i boskich zastępów
  • Jama – pierwszy człowiek, władca śmierci, zarządca dusz zmarłych w zaświatach, nadzorca kar dla grzeszników
  • Marutowie – niebiański dwór Waju liczący zwykle 333 dewy
  • Mitra – przyjaciel, anioł życzliwości, bóg dobroci w wedach
  • Pradźapati – emanacja Brahmana: Pan Wszystkich Stworzeń
  • Prythiwi – bogini Ziemia, matka ziemia; żywioł ziemi
  • Puszanżywiciel stworzeń, bóg dawca pokarmu
  • Ratri – bogini nocy, panująca nad mocami nocy
  • Rudra – bóg przyrody, władca duchów natury
  • Śaka – jedno z imion boga Indry
  • Sawitar – wedyjski bóg światła słonecznego dającego życie
  • Soma – bóg księżyca, napoje liturgiczne
  • Surja – bóg słońca, czczony o wschodzie i zachodzie słońca
  • Twaszar – bóg wszelkiego rzemiosła i sztuk rękodzielniczych
  • Uszas – bogini świtu dnia i uzdrowienia duszy
  • Waju – bóg wiatru, w jodze strażnik ścieżki serca
  • Waruna – bóg wody i dobrego prawa, ryty
  • Wisznu – jeden z trzech głównych bogów w tradycjach indyjskich

Inne ważne postacie z mitologii wedyjskiej:

  • demon Wrytra - demon klasy asura, wróg boga Indry, przez którego został pokonany
  • wąż Ahi Bundhnja - wąż głębin, mityczny duch podmorskich głębin

Ważniejsze bóstwa panteonu hinduistycznego

  • Brahma – bóg, stwórca, demiurg, kreator, wraz z Wisznu i Śiwą stanowi hinduską trójcę Trimurti
  • Dewi – bogini, dosłownie: światłość, jaśnienie, świetlistość
  • Durganiezwyciężona, niedostępna; bohaterska i wojownicza postać małżonki Śiwy
  • Ganeśa – starszy syn boga Śiwy i bogini Parwati, pasterz ganów, pan mądrości
  • Ganga – bogini rzeki, dusza rzeki Gangi, wody oczyszczające ze skalań
  • Himawanti – bogini, matka Parwati i Gangi
  • Kali – groźna i wojownicza forma małżonki Śiwy
  • Krysznaawatara, inkarnacja Wisznu
  • Lakszmi – bogini, małżonka Wisznu; dawczyni bogactwa i dobrobytu
  • Lalita – małżonka Śiwy
  • MahadewaWielki Anioł, imię Śiwy
  • Maja – bogini matka, nadprzyrodzona, iluzoryczna moc
  • Parwati – małżonka Śiwy
  • Saraswati – małżonka Brahmana; bogini sztuki i nauki
  • Śaktimoc, potęga; bogini mocy żeńskiej zasady wszechświata, imię tytularne bogini
  • Śiwa – patron joginów
  • Śri – bogini dobrobytu, dostatku i szczęścia
  • Wisznu – bóg podtrzymania życia

Inne ważne postacie:

  • Anantanieskończoność, wszechogrom, wąż
  • Ardźuna – uczeń awatara Kryszny znany z Bhagawadgity
  • Bhimastraszliwy, groźne imię bogów Rudry i Śiwy; także jeden z pięciu braci Pandawów
  • Kunti – deifikowana matka trzech z pięciu braci Pandawów (Arjuny, Yudishtry, Bhimy)
  • Madri – matka pozostałych dwóch braci (Nakuli i Sahadevy)

Bibliografia

  • Marta Jakimowicz-Shah, Andrzej Jakimowicz: Mitologia indyjska. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1986, seria: Mitologie świata. ISBN 83-221-0334-4.
  • Knappert J., (1995), Indian Mythology. London: Diamond Books
  • Ługowski A. [red.], (1996), Słownik mitologii hinduskiej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG

Media użyte na tej stronie

Hinduism symbol.png
Autor: Tinette (dyskusja · edycje), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Symbol of Hinduism, white and golden version.