Ludwika Wawrzyńska

Ludwika Antonina Wawrzyńska
Ilustracja
Ludwika Wawrzyńska
Data i miejsce urodzenia

22 kwietnia 1908
Warszawa

Data i miejsce śmierci

18 lutego 1955
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

pedagog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Ludwiki Wawrzyńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Ludwika Antonina Wawrzyńska (ur. 22 kwietnia 1908 w Warszawie, zm. 18 lutego 1955 tamże) – polska pedagog, zmarła z powodu poparzeń doznanych podczas ratunku czwórki dzieci z pożaru.

Życiorys

Urodziła się jako Ludwika Koralewska[1]. Wychowywała się na Kujawach. Maturę uzyskała w Toruniu. Podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, lecz ze względów ekonomicznych musiała je przerwać. Równocześnie pracowała w składach aptecznych. Zawarła związek małżeński ze Stanisławem Wawrzyńskim (1905–1978), żołnierzem Armii Krajowej, więzionym na Pawiaku. Po wojnie uzupełniała wykształcenie pedagogiczne w liceum pedagogicznym. W czasie II wojny światowej nauczała na tajnych kompletach[2].

Od 1947 pracowała jako nauczycielka nauczania początkowego w szkołach podstawowych, w ostatnim roku ze względu na chorobę strun głosowych nie mogąc wykonywać swojego zawodu, podjęła pracę w świetlicy szkolnej. Ostatnim miejscem zatrudnienia była szkoła ogólnokształcąca TPD nr 10 w Warszawie przy ul. Młynarskiej nr 2[2].

Pożar przy ul. Włościańskiej 52

8 lutego 1955 w zamieszkiwanym przez nią baraku hotelowym „Metrobudowy” przy ul. Włościańskiej 52 w Warszawie wybuchł pożar. Szykując się do pracy, usłyszała alarm i wiadomość, że w jednym z mieszkań w płonącym baraku, w pomieszczeniu zamkniętym na kłódkę, znajduje się czworo dzieci. Ludwika Wawrzyńska rozbiła zamknięte drzwi siekierą i wyniosła z pomieszczenia dwoje dzieci: sześciomiesięczną Annę Sowul i jej dwuletniego brata Ryszarda. Następnie wróciła i ocaliła ich trzyletnią siostrę Elżbietę. W trakcie trzeciego wejścia do płonącego pomieszczenia uratowała jeszcze trzyletniego Marka Kaźmierczaka. Po tym powróciła w to miejsce w celu ratowania mienia i w tym momencie zawalił się strop[1]. Matka uratowanych dzieci, nie wiedząc, co zaszło podczas jej nieobecności, rzuciła się w kierunku swego mieszkania i spaliła się żywcem[1].

W trakcie ratowania dzieci Ludwika Wawrzyńska doznała tak dotkliwych poparzeń, że mimo wysiłków lekarzy i zastosowania najnowocześniejszych na owe czasy metod leczenia nie zdołano uratować jej życia. Zmarła w szpitalu Instytutu Hematologii przy ul. Chocimskiej 5 w Warszawie[2].

Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C17-5-1)[3]. Na jej nagrobku widnieje napis: „Ludwika Antonina z Koralewskich Wawrzyńska ur. 1908 zm. 1955. Nauczycielka Szkoły T.P.D. nr 10. Wzór szlachetności, bohaterstwa i patriotyzmu, oddała życie ratując dzieci z pożaru, odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Cześć Jej pamięci”.

Uhonorowanie i upamiętnienie

Za swój czyn Ludwika Wawrzyńska została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Na jej cześć powstały wiersze, m.in. Wisławy Szymborskiej (Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej) i Leopolda Staffa (Uratowała z ognia dzieci czworo)[2].

Jej imię nadano wielu polskim szkołom, m.in.

  • Szkole Podstawowej 139 przy ulicy Syreny 5/7 w Warszawie
  • Szkole Podstawowej nr 109 przy ulicy Pryncypalnej 74 w Łodzi
  • Szkole Podstawowej nr 127 przy ulicy Jaracza 63 w Łodzi
  • Szkole Podstawowej w Witoszowie Dolnym[2]
  • Szkole Podstawowej w Biskupicach Zabarycznych
  • Szkole Podstawowej nr 105 w Krakowie[4]

Jej imieniem nazwano ulicę na stołecznym Żoliborzu[2], w Kielcach i Zabrzu.

Uwieczniono ją na dwóch polskich znaczkach pocztowych z 1956[2].

Przypisy

  1. a b c Jarosław Osowski: Warszawski trop Wisławy Szymborskiej. gazeta.pl, 2012-02-02. [dostęp 2015-02-01]. (pol.).
  2. a b c d e f g Nasza patronka. spwitoszow.edupage.org. [dostęp 2015-02-01]. (pol.).
  3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  4. Szkoła Podstawowa nr 5 w Krakowie. www.sp105.edu.pl/. [dostęp 2020-03-04].

Bibliografia

  • „Fizyka w szkole”, 1955 nr 2.
  • Poznaj Warszawę – Żoliborz, Warszawa 1970.
  • Od Agrykoli do Żywnego. Mały słownik patronów ulic warszawskich, red. Grażyna Kieniewiczowa, Alina Sokołowska, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1968, s. 185.
  • Andrzej Myślicki, Aleksander Sękowski i Stanisław J. Żółkiewski, Katalog popularny znaków pocztowych ziem polskich. 1976, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1976, s. 46.

Media użyte na tej stronie

Ludwika Wawrzyńska.jpg
Ludwika Wawrzyńska
Ludwika Wawrzyńska grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Ludwiki Wawrzyńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach