Młyny Richtera w Toruniu

Młyny Richtera
w Toruniu
Ilustracja
Zespół budynków widziany od strony zachodniej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Łokietka 5

Typ budynku

młyn zbożowy

Ukończenie budowy

XIX w.

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Młyny Richteraw Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°01′32″N 18°37′38″E/53,025556 18,627222
Strona internetowa
Młyny przed remontem, 2009 rok
Młyn po remoncie, 2014 rok

Młyny Richtera w Toruniu – dawny parowy młyn zbożowy, obecnie siedziba kilku instytucji związanych z edukacją i popularyzacją wiedzy naukowej w Toruniu.

Lokalizacja

Zespół budynków znajduje się w zachodniej części miasta, w dzielnicy Mokre, przy ul. Łokietka 5, w sąsiedztwie dworca kolejowego Toruń Wschodni.

Historia

Młyn Richtera to jeden z największych na Pomorzu parowych młynów zbożowych, został rozbudowany pod koniec XIX wieku. Pierwszy obiekt postawił Gustav Regitz, jednak szybko zbankrutował i na części tych gruntów inny toruński przedsiębiorca, Gustav Gerson, pobudował młyn parowy. Miejsce przez niego zakupione było idealnym pod tego typu inwestycję, ponieważ posiadało rzeczkę, której wody mogły napędzać koło młyńskie i bocznicę kolejową dworca Toruń – Mokre (obecnie Toruń Wschodni). Konstrukcję oparto na planie litery „L” i połączono z budynkiem kotła. Nieopodal wyznaczono obszar na skład węgla i stajnie, a od strony ul. Kościuszki wzniesiono dom ogrodowy z budynkiem gospodarczym i stajnią.

Z początkiem XX wieku do południowej ściany młyna dostawiono spichlerze, które zaprojektował E. Hoffmann. Dopiero warszawiak, Leopold Richter, odkupił i rozwinął prace remontowe młynów. W 1941 roku część budynku spłonęła, jego renowacją zajęli się Niemcy. Powstała wówczas charakterystyczna bryła nawiązującą do toruńskiego gotyku.

W 1967 roku na ścianie budynku (od strony ul. Kościuszki) został odsłonięty pomnik martyrologii młynarzy, składający się z 2 tablic oraz znicza w formie koła młyńskiego. Ten monument został poświęcony zamordowanym przez hitlerowców pracownikom młyna, których podejrzewano o udział w sabotażu Polskiej Armii Powstania z 1941 roku[1].

Na początku lat 2000. obiekt opustoszał, a w latach 2012 - 2014 został wyremontowany i przeznaczony na cele kulturalne[2].

Obiekt wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 1715)[3].

Instytucje

Instytucje znajdujące się w obiekcie:

ZdjęcieBudynekModernizacjaInstytucje
Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy od frontu.jpgCzęść północna2012 - 2013Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy[4]
Toruński Inkubator Technologiczny[5]
Business Link Toruń[6]
Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży w Toruniu.jpgCzęść środkowa2013 - 2014Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży[7]
Centrum Innowacyjnej Edukacji w Toruniu.jpgbudynek administracyjno-mieszkalny2018 - 2019Centrum Innowacyjnej Edukacji[8][9]
Młyn Kultury w Toruniu, 2021.jpgCzęść południowa2019 - 2020[10]Młyn Kultury[11]:
mediateka Książnicy Kopernikańskiej
Galeria Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka
Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury
(w budowie)

Zobacz też

Przypisy

  1. Historia młynów, Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży [dostęp 2018-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-02].
  2. Szymon Spandowski, Młyn się burzy i buduje, „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-21] (pol.).
  3. Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 116.
  4. Toruń: otwarto Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Onet.pl, 8 listopada 2013 [dostęp 2018-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-24].
  5. Artur Olewiński, W młynach Richtera otwarto Toruński Inkubator Technologiczny [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-21] (pol.).
  6. Business Link. Start-upowa rewolucja | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-06-21] (pol.).
  7. MCSM otwarte! | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-06-21] (pol.).
  8. Grzegorz Giedrys, Młyn Wiedzy rozrośnie się za 12 mln zł, Wyborcza.pl, 26 marca 2018 [dostęp 2019-02-20].
  9. Toruńskie Centrum Innowacyjnej Edukacji za 18 mln zł rozpoczęło działalność [FOTO] Toruń | ototorun.pl, ototorun.pl [dostęp 2019-12-07] (pol.).
  10. Żaneta Kopczyńska, Młyn Kultury będzie obok Młyna Wiedzy, Wyborcza.pl, 8 lutego 2018 [dostęp 2018-06-21].
  11. Szymon Spandowski, Centrum kultury powstanie w części toruńskich młynów. Remont ma się wkrótce rozpocząć, „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-21] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Torun mlyn Richtera 03.JPG
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Toruń-Mokre, dawny młyn parowy (tzw. młyn Richtera)
Urząd marszałkowski w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
urząd marszałkowski w Toruniu
Młyny Richtera w Toruniu, pomnik młynarzy.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Młyny Richtera w Toruniu, pomnik młynarzy
Toruń Młyn Wiedzy centrum nauki w Toruniu.jpg
Autor: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok Młynó Richtera od strony ul. Dworcowej
Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży w Toruniu
Młyn Kultury w Toruniu, 2021.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Młyn Kultury w Toruniu, 2021
Centrum Innowacyjnej Edukacji w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Innowacyjnej Edukacji w Toruniu