Mały Krywań (Mała Fatra)

Mały Krywań

Malý Fatranský Kriváň

Widok z Wielkiego Krywania na Mały Krywań
Państwo	Słowacja
Położenie	Turany
Pasmo	Mała Fatra
Wysokość	1671 m n.p.m.
Położenie na mapie Słowacji Mały Krywań
49°10′52,4″N 18°59′34,5″E/49,181222 18,992917

Pod główną granią Małego Krywania

Mały Krywań (słow. Malý Kriváň, Malý Fatranský Kriváň, 1671 m) – drugi co do wysokości szczyt w paśmie górskim Mała Fatra na Słowacji^[1].

Położenie i rzeźba terenu

Masyw Małego Krywania wznosi się w głównym grzbiecie tzw. Małej Fatry Krywańskiej, pomiędzy Koniarkami na wschodzie a masywem Suchego na zachodzie. Główny grzbiet Małej Fatry w obrębie Małego Krywania jest wyraźnie wybrzuszony ku południowemu wschodowi. Odchodzą od niego cztery grzbiety^[1][2]:

• północno-wschodni odcinek głównej grani przez Koniarky i Pekelník do Wielkiego Krywania,
• południowo-wschodni z wierzchołkiem Mojský grúň,
• południowy ze szczytami Meškalka, Ostredok i Veľká Kráľová,
• zachodni do przełęczy sedlo Priehyb, za którą rozgałęzia się na dwa grzbiety.

Mały Krywań wznosi się nad 4 dolinami: dolina potoku Studenec, wąwóz Tiesňavy, Sučianska dolina i Belianska dolina. Północne stoki opadające do Belianskiej doliny są strome i tworzą dość szeroki kocioł^[2].

Opis szczytu

Wierzchołek Małego Krywania jest rozległy, płaski i kamienisto-trawiasty. Stoki w górnej części są nagie, porozdzielane jedynie niskimi grzebieniami skalnymi, strome i lawiniaste. Szczyt i stoki po poziomicę 1350-1400 m pokryte są łąkami górskimi. Na południowych stokach, w rejonie lokalnych wypiętrzeń bocznych grzbietów, sięgających 1480-1535 m, łany kosodrzewiny. Poniżej stoki są całkowicie zalesione^[3].

Mały Krywań leży na terenie Parku Narodowego Mała Fatra. Północne stoki masywu (cały kocioł nad Belianską doliną, od grzbietu w dół aż do wysokości ok. 830 m) obejmuje rezerwat przyrody Prípor^[1].

Jaskinie

W masywie Małego Krywania znajduje się kilka jaskiń. Priepasť v Malom Fatranskom Kriváni (też: Malokrivánska priepasť), znana od dawna, była spenetrowana w 1970 r. przez speleologów pod kierunkiem A. Droppy, którym udało się osiągnąć głębokość ok. 60 m. Jaskinia, której otwór znajduje się na wysokości ok. 1620 m n.p.m., ma charakter szczeliny, zwężającej się ku dołowi, z kilkoma pośrednimi uskokami. Woda ze śniegu topniejącego w tej jaskini, zabarwiona w 1986 r., po niespełna 24 godzinach ukazała się w położonym ponad 1000 m niżej wywierzysku w Belianskej dolinie. Jest to największa potwierdzona dotychczas rozpiętość wysokościowa systemu hydrologicznego w krasie na Słowacji^[4].

W pobliżu znajduje się inna jaskinia o rozwinięciu pionowym, Priepasť neprajníkov'^[4].

Turystyka

Szczyt Małego Krywania, oferujący rozległą, dookolną panoramę, rzadko stanowi sam w sobie cel wycieczek. Jest często odwiedzany przy przejściu głównego grzbietu Małej Fatry. Krzyżują się na nim dwa szlaki turystyczne. Jeden z nich, znakowany czerwono to odcinek międzynarodowego szlaku pieszego E 3^[5].

odcinek: Nezbudská Lúčka – Podhradské – Chata pod Suchým – sedlo Príslop pod Suchým – Javorina – Suchý – sedlo Vráta – Stratenec – sedlo Priehyb – Mały Krywań – Koniarky – Bublen – Pekelník – Wielki Krywań – Snilovské sedlo. Czas przejścia: 7.10 h, ↓ 6.25 h:

Sučany – Sučianska dolina – Veľká Kráľová – Ostredok – Mały Krywań.

Przypisy

Panorama widokowa z Małego Krywania