Machaon

Przyjmujący pacjentów Asklepios (z towarzyszącymi mu synami i córkami) na reliefie wotywnym z Tyrei (IV wiek p.n.e.)

Machaon (gr. Μαχάων Macháōn, łac. Machaon) – w mitologii greckiej jeden z synów Asklepiosa i Epione, córki Meropsa[a].

Był jednym z zalotników Heleny, z której powodu uczestniczył wraz z bratem Podalejriosem w wyprawie Achajów na Troję. Panując nad trzema tesalskimi miastami (Trikka, Itome, Ojchalią), prowadził flotę 30 okrętów. Jako ceniony medyk zwolniony był z udziału w walkach[b]; w trakcie wojny wyleczył m.in. Menelaosa i Telefosa; zoperował też i ostatecznie uzdrowił chorego Filokteta. Zgodnie z wersją Iliady w dziesiątym roku oblężenia zginął pod Troją, gdzie zraniony przez Parysa, został następnie zabity przez Eurypylosa (albo przez amazonkę Pentezyleę). Nestor przewiózł do kraju jego prochy złożone w sanktuarium w meseńskiej Gerenii. Ponadto razem z bratem miał wystawiony kenotaf w Trikka. Pohomeryckie utwory cyklu trojańskiego wymieniają go jednak wśród wojowników ukrytych wewnątrz drewnianego konia.

Jego małżonką była Antykleja, córka Dioklesa, z którą miał dwóch synów: Nikomachosa i Gorgasosa. Znani są też jednak inni synowie o imionach Aleksanor, Polemokrates, Skynor, Alkon.

Imię jego wykorzystano tworząc nazwę motyla Papilio machaon (paź królowej)[1].

Uwagi

  1. ↑ Ale jako matki wymieniane są także: Arsinoe, Ksante, Lampetia (córka Heliosa), Koronis (P. Grimal: Słownik mitologii…, dz. cyt.).
  2. ↑ Zajmował się głównie chirurgią (podczas gdy jego brat – ogólnym leczeniem), na co wskazywałoby nawet jego imię kojarzone z nożem (máchaira) (P. Grimal: Słownik mitologii…, dz. cyt.).

Przypisy

  1. ↑ Krzysztof Smagowicz: Etymologiczny słownik nazw zwierząt. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004, s. 206. ISBN 83-233-1743-7.

Bibliografia

  • Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 217 ISBN 83-040-1069-0
  • Lucyna Stankiewicz: Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 2008, s. 232 ISBN 978-83-04-04768-6

Linki zewnętrzne

  • Henry George Liddell, Robert Scott: An Intermediate Greek-English Lexicon: Μαχάων. perseus.tufts.edu. [dostęp 2013-08-15]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Aesculapius with his sons Podalairius and Machaon and three Wellcome L0003119EA.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 4.0

Aesculapius with his sons Podalairius and Machaon and three daughters - with supplicants. Greek relief found at Thyrea. At National Museum Athens.

Wellcome Images
Keywords: Aesculapius