Many (województwo mazowieckie)

Many
— wieś —
Many, ulica Długa
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	piaseczyński
Gmina	Tarczyn
Liczba ludności (2011)	82[1][2]
Strefa numeracyjna	22
Kod pocztowy	05-555[3]
Tablice rejestracyjne	WPI
SIMC	0009277[4]
Położenie na mapie gminy Tarczyn Many
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Many
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Many
Położenie na mapie powiatu piaseczyńskiego Many
51°57′58″N 20°42′49″E/51,966111 20,713611

Many – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Tarczyn^[4][5].

Ewolucja nazwy wsi jest zaświadczona w źródłach w następujących formach (w nawiasie data): Many (1427), Mani (1446, 1462, 1517), Many (1580), Manny (1783), Many (1827 i współcześnie). Pochodzi ona od nazwy osobowej Man w formie liczby mnogiej^[6].

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie tarczyńskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego^[7]. Około roku 1885 Many liczyły 16 domów zamieszkanych przez 80 osób. Były ośrodkiem dóbr Many, składających się z wsi Many, Sucha Struga i Julianów oraz folwarków Many i Sucha Struga. Folwark Many miał wówczas 1058 mórg, z czego 676 mórg pól ornych i ogrodów, 70 mórg łąk, 73 morgi pastwisk i 211 mórg lasu, a nieużytki i place zajmowały 28 mórg. Stało w nim 7 budynków murowanych i 13 drewnianych. Sama wieś Many miała 9 gospodarstw i łącznie 62 morgi gruntów. Many należały wówczas do powiatu grójeckiego, gminy Komorniki i parafii Tarczyn^[8].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

We wsi znajduje się zabytkowy zespół dworsko-parkowy, którego elementami są murowany dworek, zabudowania dworskie, dom rządcy, park i stawy, nr rejestru 1450/A/90. Status zabytku nadano mu decyzją KL VIII/1450-A/2623/90 z dnia 5 grudnia 1990^[9]. Budynek dworu zaczął stawiać w 1928 roku na swój własny użytek architekt Tadeusz Tołwiński, wykorzystując fundamenty i piwnice dawnego dworu^[10]; nie został on jednak ukończony. Zmieniał kilkukrotnie właścicieli, by w 1989 roku przejść generalny remont. Przez wiele lat kręcono w nim sceny serialu do serialu "Złotopolscy". Kolejni właściciele rozebrali budynek pod pretekstem złego stanu technicznego obiektu, bez konsultacji z Urzędem Konserwatorskim. Wydał on następnie nakaz rekonstrukcji zabytku. W 2009 roku sprawa ta była w toku^[11]. W roku 2019 dwór funkcjonował jako hotel^[12].

Przypisy