Marcinkowice (województwo zachodniopomorskie)

Artykuł

53°16′1″N 16°11′8″E

- błąd

38 m

WD

53°16'0.1"N, 16°10'59.9"E, 53°15'58.68"N, 16°11'3.98"E

- błąd

14 m

Odległość

160 m

Marcinkowice
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

wałecki

Gmina

Tuczno

Liczba ludności (2022)

548[1]

Strefa numeracyjna

67

Kod pocztowy

78-641[2]

Tablice rejestracyjne

ZWA

SIMC

0530703

Położenie na mapie gminy Tuczno
Mapa konturowa gminy Tuczno, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Marcinkowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Marcinkowice”
Położenie na mapie powiatu wałeckiego
Mapa konturowa powiatu wałeckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Marcinkowice”
Ziemia53°16′01″N 16°11′08″E/53,266944 16,185556
Fragment centrum wsi

Marcinkowicewieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminie Tuczno. Miejscowość położona na wysokości 125 m n.p.m., przy szosie łączącej Tuczno z Mirosławcem, około 10 km na północ od Tuczna.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne Marcinkowice[3].

Części wsi

Integralne części wsi Marcinkowice[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0530710Bytyńczęść wsi

Historia

Wieś istniała już w XIV wieku, wzmiankowana w latach 1337 i 1349. W źródłach występuje jako Martinsdorp, Mertensdorp, Marcinkowo. W wieku XIV liczyła 64 łany. W roku 1514 Marcinkowice były przedmiotem sporu między liniami Wedlów z Tuczna i Mirosławca. Potem należały do Wedlów-Tuczyńskich. W roku 1610 pożar zniszczył wieś. We dworze marcinkowickim rezydowali w wieku XVIII właściciele majętności tyczyńskiej – Mycielscy, Ponińscy, Skoroszewscy. W roku 1789 Marcinkowice liczyły 55 dymów. W wieku XVIII i XIX właściciele zmieniali się często. Kościół katolicki powstał w średniowieczu. Obecny budynek kościoła zbudowany został w latach 1627–1628, ufundowany przez Andrzeja Tuczyńskiego z Tuczna.

Zabytki

Obecny budynek kościoła należy do najcenniejszych zabytków powiatu wałeckiego. Zbudowany został w latach 1627–1628 kosztem Andrzeja Tuczyńskiego z Tuczna. Jest to budowla jednonawowa, wzniesiona w stylu gotyckim, z prezbiterium zamkniętym wielobocznie, z dużą, masywną wieżą od strony zachodniej, na której znajduje się dzwon z 1598 roku wykonany przez stargardzkiego ludwisarza Joahima Karstede[6]. Od północy przylega do niej zakrystia i niewielka kaplica przerobiona z dawnej kruchty. W zgodzie z tym gotyckim rzutem są nie tynkowane ściany ceglane, skarpy i ostrołukowe otwory okienne elewacji. Jedynie układ i format cegieł, a także sklepienie, którym przykryte jest wnętrze, świadczą o epoce operującej odmiennym od gotyku zasobem form i środków architektonicznych. W ołtarzu głównym zachował się ciekawy i wartościowy obraz w drewnianym obramowaniu renesansowym przedstawiający Madonnę w otoczeniu aniołów. Szereg szczegółów malarskich pozwala przypuszczać, że obraz ten, charakterystyczny dla malarstwa kościelnego przełomu XVI i XVII wieku, jest dziełem wybitnego gdańskiego malarza Hermana Hana (1574-1628), którego najważniejsze dzieła zachowały się w opactwie cysterskim w Pelplinie.

Między Marcinkowicami a Rzeczycą na zachodnim brzegu niewielkiego jeziora leży podkowiaste grodzisko. Obwód wału wynosi 54 m, średnica grodziska sięga kilkunastu metrów. Położone jest w miejscu z natury obronnym, wśród rozległych terenów bagnistych. Pale znajdowane w jeziorze w pobliżu grodziska wskazują na istnienie pomostu łączącego dawny gród z przeciwległym brzegiem jeziora. W toku próbnych badań wykopaliskowych prowadzonych w roku 1926 odkryto warstwę kulturową ze śladami spalenizny. Wśród znalezisk najliczniej wystąpiły odłamki ceramiki.

Szkoła

W miejscowości działa Szkoła Podstawowa im. Mieszka I\. W roku 1966 przeniesiono Szkołę Podstawową z Lubieszy do Marcinkowic.

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 764 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 11 maja 1989 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. M. Majewski Ludwisarstwo stargardzkie XVI-XVII wieku. Przyczynek do "Corpusu Campanorum Pomeranorum" [w:] Mała Ojczyzna - Wczoraj i Dziś. Materiały z sesji, Stargard 1999, s. 73

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Powiat wałecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wałeckiego, Polska
Marcinkowice - kościół.JPG
Autor: Pedros r, Licencja: CC BY-SA 3.0
Marcinkowice - rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Katarzyny, 1628, XIX/XX
Tuczno (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Tuczno, Polska
Marcinkowice Zachpom.jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Marcinkowice w gm. Tuczno - centrum.