Marek Furiusz Kamillus

Marek Furiusz Kamillus

Marek Furiusz Kamillus (Marcus Furius Camillus) (ur. około 446 p.n.e., zm. 364 p.n.e.) – dowódca rzymski, 6-krotny trybun wojskowy. Jego sukcesy na polu bitwy zaowocowały nadaniem mu przydomka – „drugiego założyciela Rzymu”.

Życiorys

Marek Kamillus przeszedł do historii jako wybitny dowódca. Odznaczył się w bitwie przeciwko Wolskom i Etruskom, w armii dyktatora Aulusa Postumiusa Tubertusa^[1]. W roku 396 p.n.e. mianowano go trybunem, a później dyktatorem podczas nowej wojny z Etruskami. Również i tym razem osiągnął zwycięstwo i zdobył etruskie miasto Weje. Mocno ufortyfikowane miasto zdobyte dzięki podkopowi tak obliczonemu, aby jego wyjście przypadało na samym rynku miasta. Po jego zdobyciu (396 p.n.e.), odbył okazały triumf, w którym jako pierwszy w historii jechał rydwanem zaprzężonym w cztery białe konie. Był to także ostatni przypadek, by triumfator miał pomalowaną na czerwono twarz. W czasie wojny z Falerami znów został trybunem, ale musiał ustąpić ze stanowiska, oskarżony o nadużycia. Jego oddziały rozczarowane wydanym przez niego zakazem plądrowania zdobytego miasta, oskarżyły go bowiem o przywłaszczenie części zdobyczy. W roku 389 p.n.e. udał się na dobrowolne wygnanie do Ardei.

Jednak parę miesięcy później odzyskał władzę, kiedy Galowie z Brennusem na czele zdobyli Rzym oraz złupili i spalili miasto. Mężczyźni zdolni do walki, kobiety i dzieci schronili się na Kapitolu. Ludność przed masakrą uratowały gęsi kapitolińskie – święte ptaki bogini Junony, które swym krzykiem ostrzegły obrońców przed nocnym atakiem Galów^[2]. Kamillus zebrał armię i zaatakował wroga w pobliżu Ardei. Następnie wyruszył na odsiecz Rzymowi. Galowie zgodzili się wycofać w zamian za zapłacenie okupu w wysokości 1000 funtów złota. Gdy gwichty na szali okazały się posłom rzymskim podejrzane skarżyli się wodzowi galijskiemu; ten ze śmiechem zdjął swój długi miecz i wraz z ciężkim pasem rzucił go na szalę odważników mówiąc – Vae victis (łac. Biada zwyciężonym). Wtedy to właśnie nadciągnął Kamillus ze swoimi oddziałami i rzekłszy do posłów „Nie złotem, lecz mieczem Rzym wykupuje swobodę” siłą wyparł Galów z miasta. Później wielokrotnie jeszcze powierzano mu urzędy trybuna i dyktatora. Prowadził wojny z Ekwami, Latynami, Wolskami i ponownie z Galami. Zmarł w wieku ponad 80 lat, padając ofiarą zarazy.

Przypisy

Bibliografia

• Alex Axelrod, Charles Phillips Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000.
• Ciechanowicz, Jerzy Rzym – ludzie i budowle, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987