Marian Kusza

Marian Kusza
Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1915
Krotoszyn

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 2016
Kraków

Miejsce spoczynku

Cmentarz Prądnik Czerwony

Zawód, zajęcie

muzealnik

Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej

Marian Kusza (ur. 3 lipca 1915[1] w Krotoszynie, zm. 11 stycznia 2016 w Krakowie[2]) – polski działacz kulturalny i muzealnik.

Życiorys

Maturę zdał w 1936 w krotoszyńskim Gimnazjum im. Hugona Kołłątaja. Studiował na Uniwersytecie Poznańskim, początkowo na Wydziale Medycznym (rok), a następnie na Wydziale Humanistycznym. Dyplom magistra uzyskał na podstawie pracy "Dzieje Gimnazjum w Krotoszynie". W tych latach współpracował z czasopismami literackimi oraz naukowymi. Opublikował m.in. artykuły: "O pochodzeniu pieśni Bogurodzica" oraz "Książę Niklot – ostatni obrońca Obodrytów". Był jedną z osób, która przeżyła nalot lotnictwa niemieckiego na pociąg ewakuacyjny z Krotoszyna w dniu 2 września 1939[3]. W czasie okupacji pracował w Spółdzielni Rolniczo-Handlowej, trudniąc się jednocześnie nielegalnym nauczaniem[4].

Od lutego 1945 nauczał w Liceum w Krotoszynie, a potem został jego dyrektorem. Od 1949 był dyrektorem Wojewódzkiej Szkoły Związków Zawodowych w Poznaniu, a w 1952 został dyrektorem Centralnej Szkoły Kulturalno-Oświatowej Związków Zawodowych w Krakowie. W 1956 mianowano go kierownikiem Wydziału Kultury i Sztuki prezydium Rady Narodowej m. Krakowa[5]. Był wówczas inspiratorem generalnego remontu Sukiennic i adaptacji budynków poklasztornych na Muzeum Archeologiczne. Za jego kadencji ukończono budowę gmachu Biblioteki Książąt Czartoryskich, wyremontowano Krzysztofory[6] dla potrzeb teatru Tadeusza Kantora, a także przywrócono pomnik Tadeusza Kościuszki na Wawelu. Restytuował również Teatr Rapsodyczny. Od 1961 był wicedyrektorem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, a później kustoszem i kuratorem Muzeum Narodowego. W 1964 został kierownikiem Biblioteki Czartoryskich, jak również Działu Naukowo-Oświatowego Muzeum Narodowego[4].

Pochowany na Cmentarzu Prądnik Czerwony w Krakowie (kw. CCCVI -3-8)[7].

Grób Mariana Kuszy na Cmentarzu Prądnik Czerwony

Funkcje i odznaczenia

Pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Narodowego w Krakowie i był przewodniczącym Zarządu Okręgowego Pracowników Kultury i Sztuki w Krakowie. Odznaczony: Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem KEN[4].

Przypisy

  1. ↑ data urodzenia na nagrobku
  2. ↑ Nekrologi net, Marian Kusza: Nekrologi
  3. ↑ Wielkopolska Gazeta Lokalna Krotoszyn, Zbliża się 75. rocznica nalotu na pociąg z Krotoszyna. [dostęp 2016-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-21)].
  4. ↑ a b c Życiorys autora, w: Marian Kusza, Dzieje Gimnazjum Krotoszyńskiego (1836-1846), Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Krotoszyn-Poznań, 2000, s.181-182, ISBN 83-88163-31-0
  5. ↑ Krystyna Zbijewska, 10 minut z Marianem Kuszą, „Dziennik Polski” (148), 23 czerwca 1963, s. 5.
  6. ↑ Sztuk Puk, Wokół Pierwszej Wystawy Grupy Krakowskiej w Krzysztoforach. 50 lat później
  7. ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych, zck-krakow.pl [dostęp 2021-07-16].

Media użyte na tej stronie

Grób Mariana Kuszy.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Mariana Kuszy na Cmentarzu Prądnik Czerwony