Marian Romuald Polak

Marian Romuald Polak

Data urodzenia	4.VI.1887
Data i miejsce śmierci	19.VIII.1966 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	rytownictwo, grafika, malarstwo
Odznaczenia

Polski znaczek pocztowy z serii historycznej z 1938 r. rytowany przez M. R. Polaka

Znaczek pocztowy z wizerunkiem E. Śmigłego-Rydza z 1937 r. rytowany przez M. R. Polaka

Marian Romuald Polak (ur. 4 czerwca 1887, zm. 19 sierpnia 1966 Warszawa) – polski grafik, malarz i rytownik polskich znaczków pocztowych i banknotów zatrudniony w PWPW w Warszawie.

Życiorys

Uczył się malarstwa w szkole prof. St. Batowskiego we Lwowie. Dalej kształcił się u prof. Józefa Mehoffera na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, specjalizując się w grafice. Od 1911 r. studiował malarstwo marynistyczne w Odessie, a od 1929 r., jako stypendysta Banku Polskiego, studiował technikę grafiki banknotowej w Wiedniu w klasie prof. Ferdinanda Schirnbrücka. Po ukończeniu studiów w Wiedniu został zatrudniony w PWPW w Warszawie. Przez trzydzieści lat pracy sztychował liczne znaczki dla Poczty Polskiej, pośród których był znaczek z serii historycznej z 1938 r. Bitwa pod Grunwaldem, który ze względu na zaostrzone stosunki z III Rzeszą, nie został wprowadzony do obiegu. Poza rytowaniem oraz projektowaniem znaczków pocztowych Marian Romuald Polak uprawiał malarstwo pastelowe i olejne oraz grafikę. Duża część jego przedwojennego dorobku artystycznego uległa zniszczeniu w latach II wojny światowej. Był wychowawcą nowego pokolenia polskich artystów-rytowników, pośród których znaleźli się Czesław Słania, Stefan Łukaszewski, Bogusław Brandt, J. Miller, Edward Konecki, F. Tirdiszek. Zmarł 4.VI.1966 r. w Warszawie i został pochowany na cmentarzu na Starych Powązkach kw. 135, rząd 4.^[1].

Dzieła

Znaczki pocztowe Poczty Polskiej (z pominięciem walorów podstawowych z późniejszymi nadrukami):
1934:

• 20. rocznica wymarszu Legionów Piłsudskiego, 25 i 30 groszy.

1935:

• Seria widokowa Tatry-Morskie Oko, 10 gr./Pieniny-Czorsztyn, 20 gr./Belweder, 25 gr./Zamek w Podhorcach, 45 gr./Katedra w Wilnie, 1 złoty.

1937:

• Seria widokowa Częstochowa-Jasna Góra, 5 gr./Gdynia-Dworzec Morski, 10 gr./Lwów-Uniwersytet, 15 gr.
• Marszałek Edward Śmigły-Rydz, 25 i 55 gr.

1938:

• Marszałek Józef Piłsudski z bloka XX-lecie odzyskania niepodległości, 25 gr.
• Seria historyczna: Jagiełło i Jadwiga Andegaweńska, 15 gr. (wersja z mieczami)/Kazimierz IV Jagiellończyk, 20 gr./Unia lubelska, 25 gr./Romuald Traugutt, 2 zł./Józef Piłsudski, 3 zł.

1939:

• Seria historyczna: Jagiełło i Jadwiga Andegaweńska, 15 gr. (wersja bez mieczy wprowadzona po protestach III Rzeszy)

1949:

• 5. rocznica Polski Ludowej, 15 zł.
• Światowy Związek Pocztowy, 80 zł.

1950:

• Bolesław Bierut, 15 zł.
• Plan 6-letni, 15 zł.
• Kongres pokoju, 15 zł.
• 100. rocznica śmierci gen. Józefa Bema, 45 gr.

1951:

• 80. rocznica Komuny Paryskiej, 45 gr.
• 7. rocznica Polski Ludowej, 45, 60 i 90 gr.
• Plan 6-letni, 45 gr., 75 gr., 1.15 zł., 1.20 zł.

1952:

• Poczta lotnicza, seria widokowa, 5 zł.
• Józef Ignacy Kraszewski, 25 gr.
• Dzień stoczniowca, 30+15 gr.
• Święto lotnictwa, 45+15 gr.
• Miesiąc przyjaźni polsko-sowieckiej, 30+15 gr., 45+15 gr.

1953:

• Fabryka samochodów ciężarowych w Lublinie, 30+15 gr., 60+20 gr.
• Stare Miasto w Warszawie, 2 zł.

1954:

• Zwierzęta chronione – kozica, 1.90 zł.
• 500-lecie powrotu Pomorza do Polski, 45 gr.
• Lublin, wydanie lotnicze, 1.95 zł.

1955:

• Pomniki Warszawy, Syrena, 5 gr.
• Ziemie Zachodnie: Zielona Góra i Opole, 60 i 95 gr.

1956:

• Olimpiada w Melbourne, 25 gr.
• Pomnik Jana III Sobieskiego w Warszawie, 40 gr.
• Statki polskie, 45 gr.

1957:

• Karkonosze, wydanie lotnicze, 4 zł.

1959:

• Jacek Malczewski – „Śmierć”, 1.50 zł.
• Polskie stroje ludowe, strój szamotulski męski i damski, 2x5.60 zł.

1960:

• Polskie stroje ludowe, strój krakowski męski, 40 gr.

Przypisy

Bibliografia

• Fischer: Katalog polskich znaków pocztowych, tom I. Bytom 2016. ISBN 978-83-62457-65-6
• Trajdos Ewa: M. R. Polak w „Filatelista” 1/1967

Linki zewnętrzne

Cmentarz Stare Powązki: MARIAN ROMUALD POLAK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2017-03-13] .