Marian Taniewski

Marian Taniewski

Marian Taniewski w trakcie wykładu (kwiecień 2010)
Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1930 Radom
Data śmierci	3 grudnia 2020
Profesor nauk technicznych
Specjalność: technologia chemiczna
Alma Mater	Politechnika Śląska
Doktorat	1959
Habilitacja	1962
Profesura	29 października 1969
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Politechnika Śląska
Okres zatrudn.	od 1955
Dziekan
Wydział	Chemiczny
Okres spraw.	1981–1984
Dyrektor
Instytut	Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”
Okres spraw.	1985–1989
Odznaczenia

Marian Taniewski (ur. 5 lutego 1930 w Radomiu, zm. 3 grudnia 2020^[1]) – polski chemik, specjalizujący się w organicznej technologii chemicznej.

Życiorys

Urodził się w Radomiu, gdzie jego ojciec Michał Taniewski (doktor inżynier chemii) był dyrektorem technicznym fabryki farb i lakierów. Po wybuchu wojny jego rodzina przeniosła się do Lwowa, a następnie została wywieziona w głąb Związku Radzieckiego. Do szkoły średniej uczęszczał w Kubaniu, gimnazjum (po przymusowym wysiedleniu w 1946) ukończył w Łodzi, a maturę uzyskał w 1948 roku w Państwowym Liceum Męskim w Gliwicach.

W 1948 roku podjął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej, ukończył je w 1954 z tytułem magistra inżyniera chemii. Przez rok pracował w Instytucie Syntezy Chemicznej w Oświęcimiu, a w 1955 roku podjął pracę w Katedrze Technologii Chemicznej Organicznej Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 1959 roku uzyskał stopień doktora, tematem jego rozprawy doktorskiej, przygotowywanej początkowo pod kierunkiem Wacława Leśniańskiego, a po jego śmierci Tadeusza Mazońskiego był Rozkład termiczny alkanów i odwodornienie izopropylo-benzenu w procesie otrzymywania a-metylostyrenu z krajowych gazoli. W 1960 roku przebywał na stypendium na University of Oxford, gdzie współpracował z Cyrilem Hinshelwoodem. W 1962 roku uzyskał, na podstawie rozprawy Kinetyka i mechanizm termicznego rozkładu izomerycznych heksanów oraz wtórnego rozkładu powstających olefin, stopień doktora habilitowanego. Tytuł profesora nauk technicznych otrzymał w 1969 roku.

W latach 1964-2001 pełnił funkcję kierownika Zakładu naukowo-dydaktycznego, początkowo Zakładu Olefin, potem Zakładu Surowców Podstawowej Syntezy, a następnie Zakładu Technologii Organicznej Petrochemicznej. Od 1981 do 1984 roku był dziekanem Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej. Współpracował także z Instytutem Ciężkiej Syntezy Organicznej. W latach 1959-61 był tam kierownikiem Pracowni Pirolizy, a od 1985 do 1989 dyrektorem ICSO.

Jego zainteresowania badawcze dotyczyły głównie kinetyki i mechanizmu reakcji węglowodorów, ich katalitycznego odwodornienia, pirolizy olefinowej, termicznego rozkładu i hydropirolizy, a także katalitycznych przemian olefin oraz katalitycznego utleniającego sprzęgania metanu do etylenu i etanu oraz aromatyzacją i rozkładem metanu.

Był członkiem Akademii Inżynierskiej w Polsce^[2].

Siostra Mariana Taniewskiego, Stefania Taniewska-Osińska również była profesorem nauk chemicznych.

Wyróżnienia i nagrody

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1995)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
• Krzyż Kawalerski OOP (1977)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1994)
• Medal im. Prof. Wojciecha Świętosławskiego (1993)
• Medal Ignacego Mościckiego (2001)
• tytuł profesora honorowego Politechniki Śląskiej (2005)

Wybrane publikacje

• Kinetyka i mechanizm termicznego rozkładu izomerycznych heksanów oraz wtórnego rozkładu powstających olefin (rozprawa habilitacyjna, 1962)
• Przemysłowa synteza organiczna: kierunki rozwoju (1991, wyd. 2 1999, ISBN 83-88000-60-8)
• Technologia chemiczna – surowce (redakcja pracy zbiorowej, 1997)

Przypisy

Bibliografia

• Prof. zw. dr hab. in Marian Taniewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-08-08] .
• Ludzie polskiej chemii: prof. zw. dr hab. inż. Marian Taniewski. „Przemysł chemiczny”. 6/2002. 
• E. Bobrowska-Grzesik, K. Skutil. PROF. DR HAB. INŻ. MARIAN TANIEWSKI HONOROWYM PROFESOREM POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ. „Biuletyn Politechniki Śląskiej”. 5/2005, luty 2005.