Marisa Tomei

Marisa Tomei
Ilustracja
Marisa Tomei (2012)
Data i miejsce urodzenia

4 grudnia 1964
Nowy Jork

Zawód

aktorka, producentka filmowa

Lata aktywności

od 1984

Marisa Tomei (ur. 4 grudnia 1964 w Nowym Jorku) − amerykańska aktorka filmowa i teatralna, także producentka filmowa[1]. Zdobywczyni Oscara za rolę drugoplanową w komedii Mój kuzyn Vinny[2], była także nominowana do nagrody BAFTA, Złotego Globu, Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych.

Kojarzona głównie z filmami komediowymi (Tylko ty, Slumsy Beverly Hills, Czego pragną kobiety) oraz melodramatami (Skryta namiętność), ma w swym dorobku także cenione role dramatyczne (Chaplin, Zapaśnik). Za kreację w Za drzwiami sypialni została w 2002 po raz drugi nominowana do Oscara. Ponownie nominację do tej nagrody otrzymała w roku 2009 za rolę w filmie Zapaśnik[3].

Życiorys

Wczesne lata

Urodziła się w nowojorskim Brooklynie[4] w rodzinie o włoskich korzeniach jako córka Patricii Adelaide „Addie” (z domu Bianchi), nauczycielki języka angielskiego, i Gary’ego A. Tomei, prawnika sądowego[5]. Jej młodszy brat, aktor Adam Tomei (ur. 24 października 1967), częściowo został wychowany przez swoich dziadków ze strony ojca[6]. W 1982 ukończyła Edward R. Murrow High School w Brooklynie[7]. Uczęszczała na Uniwersytet Bostoński[8], a następnie studiowała na Uniwersytecie Nowojorskim[7][8].

Kariera

(c) Chrisa Hickey, CC BY 3.0
Marisa Tomei podczas 81. ceremonii wręczenia Oscarów (2009)

Była członkiem Naked Angels, nowojorskiej trupy teatralnej, gdzie także byli: Matthew Broderick, Sarah Jessica Parker, Rob Morrow, Mary Stuart Masterson, Nancy Travis i Gina Gershon[9]. W latach 1983–1985 występowała jako Marcy Thompson w operze mydlanej CBS As the World Turns[10]. Debiutowała na kinowym ekranie rolą Mandy w komedii Garry’ego Marshalla Chłopak z klubu Flamingo (The Flamingo Kid, 1984) z udziałem Matta Dillona, Richarda Crenny i Hectora Elizondo. Pojawiła się jako dziewczyna w klubie zdrowia w komedii sensacyjnej Toksyczny mściciel (The Toxic Avenger, 1984). Grała potem postać Maggie Lauten w sitcomie NBC Inny świat (A Different World, 1987), spin-off Bill Cosby Show.

W 1987 otrzymała Theatre World Award za rolę Cetty w sztuce off-Broadwayowskiej Córki (Daughters)[11]. Brawurowa kreacja Mony Lisy Vito, dziewczyny początkującego adwokata (Joe Pesci) komedii Jonathana Lynna Mój kuzyn Vinny (My Cousin Vinny, 1992)[12] została uhonorowana Oscarem dla najlepszej aktorki drugoplanowej i MTV Movie Award. Została wtedy poddana plotkom, że Jack Palance odczytał złe imię (albo przez pomyłkę, albo jako żart)[9]. Firma PricewaterhouseCoopers, która zajmuje się głosowaniem w ramach nagrody Akademii, twierdzi jednak, że jej nazwisko zostało poprawnie przeczytane[9].

Zagrała postać Mabel Normand w komediodramacie biograficznym Richarda Attenborough Chaplin (1992)[13]. Za postać Caroline w melodramacie Tony’ego Billa Skryta namiętność (Untamed Heart, 1993) zdobyła MTV Movie Award w kategorii „Najlepszy pocałunek” Christianem Slaterem. Zebrała znakomite recenzje za postać Faith Corvatch w komedii romantycznej Normana Jewisona Tylko ty (Only You, 1994) z Robertem Downeyem Jr. i Bonnie Hunt. Jako Monica Warren w dramacie Nicka Cassavetesa Odmienić los (Unhook the Stars, 1996) była nominowana do Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych w kategorii „Wybitny występ aktorki w roli drugoplanowej[14].

8 lutego 1996 pojawiła się w jednym z odcinków sitcomu NBC Kroniki Seinfelda (Seinfeld) - pt.: „The Cadillac”[9].

Rola Natalie Strout w dramacie Todda Fielda Za drzwiami sypialni (In The Bedroom, 2001) przyniosła jej nominację do Złotego Globu w kategorii „Najlepsza aktorka drugoplanowa”. Z kolei za kreację striptizerki Cassidy / Pam w dramacie sportowym Darrena Aronofsky Zapaśnik (The Wrestler, 2008) u boku Mickeya Rourke była nominowana do Złotego Globu dla Najlepszej aktorki drugoplanowej i nagrody BAFTA w kategorii „Najlepsza aktorka drugoplanowa[15].

W 2003 na scenie Broadwayu zagrała tytułową postać Salome III w dramacie autorstwa Oscara Wilde’a Salome[11] u boku Ala Pacino (jako Herod Antypas), Davida Strathairna (Jokanaan, prorok) i Dianne Wiest (Herodiada). W 2008 zdobyła Drama Desk Award za trzy role Isabella Bird/Joyce/Pani Kidd w spektaklu Top Girls z Mary Beth Hurt[11]. W 2014 odebrała Drama Desk Award jako Pony Jones w przedstawieniu The Realistic Joneses[11].

Życie prywatne

Romansowała z Robertem Downeyem Jr. (1994), Danem Ashbrookiem (1999-2001), scenarzystą telewizyjnym Frankiem Pugliese (2001-2004), reżyserem filmowym Nickiem Carpenterem (2006-2008), synem astronauty Scotta Carpentera i Loganem Marshallem-Greenem (2008)[9].

Filmografia

Filmy fabularne

  • 1984: Chłopak z klubu Flamingo (The Flamingo Kid) jako Mandy
  • 1984: Toksyczny mściciel (The Toxic Avenger) jako dziewczyna z klubu (niewymieniona w czołówce)
  • 1986: Hotel nastolatków (Playing for Keeps) jako Tracy
  • 1990: Parker Kane jako April Haynes
  • 1991: Oskar (Oscar) jako Lisa Provolone
  • 1991: Zandalee jako Remy
  • 1992: Mój kuzyn Vinny (My Cousin Vinny) jako Mona Lisa Vito
  • 1992: Chaplin jako Mabel Normand
  • 1992: Equinox jako Rosie Rivers
  • 1993: Skryta namiętność (Untamed Heart) jako Caroline
  • 1994: Tylko ty (Only You) jako Faith Corvatch
  • 1994: Zawód: dziennikarz (The Paper) jako Martha Hackett
  • 1995: Rodzina Perezów (The Perez Family) jako Dottie Perez
  • 1995: Cztery pokoje (Four Rooms) jako Margaret
  • 1996: Odmienić los (Unhook the Stars) jako Monica Warren
  • 1997: Braterski pocałunek (A Brother's Kiss) jako Missy
  • 1997: Aleja snajperów (Welcome to Sarajevo) jako Nina
  • 1998: Slumsy Beverly Hills (Slums of Beverly Hills) jako Rita Abramowitz
  • 1998: Moja własna ojczyzna (My Own Country) jako Mattie Vines
  • 1998: Odkąd cię nie ma; alternatywny tytuł: Absolwenci (Since You've Been Gone) jako Tori
  • 1998: Tylko miłość (Only Love) jako Evie
  • 2000: Dirk and Betty jako Paris
  • 2000: Szczęśliwy traf (Happy Accidents) jako Ruby Weaver
  • 2000: King of the Jungle jako detektyw Costello
  • 2000: Obserwator (The Watcher) jako Polly
  • 2000: Czego pragną kobiety (What Women Want) jako Lola
  • 2001: Za drzwiami sypialni (In the Bedroom) jako Natalie Strout
  • 2001: Serce nie sługa (Someone Like You...) jako Liz
  • 2001: Jenifer jako Nina Capelli
  • 2002: Zaczyna się od pocałunku (Just a Kiss) jako Paula
  • 2002: Dzika rodzinka (The Wild Thornberrys Movie) jako Bree Blackburn (głos)
  • 2002: Guru (The Guru) jako Lexi
  • 2003: Dwóch gniewnych ludzi (Anger Management) jako Linda
  • 2004: Alfie jako Julie
  • 2005: Szkoła wdzięku Marilyn Hotchkiss (Marilyn Hotchkiss' Ballroom Dancing and Charm School) jako Meredith Morrison
  • 2005: Factotum jako Laura
  • 2005: Loverboy jako Sybil
  • 2006: Danika jako Danika
  • 2007: Gang dzikich wieprzy (Wild Hogs) jako Maggie
  • 2007: Nim diabeł dowie się, że nie żyjesz (Before the Devil Knows You're Dead) jako Gina Hanson
  • 2007: Grace odeszła (Grace is Gone) jako kobieta na basenie
  • 2007: The Rich Inner Life of Penelope Cloud jako Penelope Cloud
  • 2008: Wojenny biznes (War, Inc.) jako Natalie Hegalhuzen
  • 2008: Zapaśnik (The Wrestler) jako Cassidy
  • 2009: Amsterdam jako Donna
  • 2010: Cyrus jako Molly
  • 2011: Idy marcowe (The Ides of March) jako Ida Horowicz
  • 2011: Kocha, lubi, szanuje (Crazy, Stupid, Love) jako Kate
  • 2011: Prawnik z Lincolna (The Lincoln Lawyer) jako Maggie McPherson
  • 2011: Bulwar odkupienia (Salvation Boulevard) jako Honey Foster
  • 2012: Nieuchronne (Inescapable) jako Fatima
  • 2012: Wspólna chata (Parental Guidance) jako Alice Simmons
  • 2012: Jason Alexander Joins the 99%
  • 2013: She Said, She Said jako Marishka
  • 2014: Miłość jest zagadką (Love Is Strange) jako Kate
  • 2014: Loitering with Intent jako Gigi
  • 2014: Scenariusz na miłość (The Rewrite) jako Holly Carpenter
  • 2015: Spare Parts jako Gwen
  • 2015: Wykolejona (Trainwreck) jako właścicielka psa
  • 2015: Kochajmy się od święta (Love the Coopers) jako Emma
  • 2015: Big Short jako Cynthia Baum
  • 2016: Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (Captain America: Civil War) jako May Parker
  • 2017: Spider-Man: Homecoming jako May Parker
  • 2018: After Everything jako Lisa Harden
  • 2018: Pierwsza noc oczyszczenia (The First Purge) jako May Updale
  • 2018: Serce moje (Dark Was the Night) jako Margaret Lang
  • 2019: Avengers: Koniec gry (Avengers: Endgame) jako May Parker
  • 2019: Spider-Man: Daleko od domu (Spider-Man: Far From Home) jako May Parker
  • 2019: Frankie jako Irene
  • 2021: Spider-Man: Bez drogi do domu jako May Parker

Seriale telewizyjne

Nagrody

Przypisy

  1. Marisa Tomei (fr.). AlloCiné. [dostęp 2016-08-17].
  2. Marisa Tomei (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2019-02-10].
  3. Marisa Tomei (ang.). Listal. [dostęp 2019-02-10].
  4. Personalidade: Marisa Tomei (EUA) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2019-02-10].
  5. Marisa Tomei Biography (1964-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2019-02-10].
  6. Maris Tomei Biography (ang.). Yahoo!. [dostęp 2019-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-10)].
  7. a b Marisa Tomei - Actor (kors.). CineMagia.ro. [dostęp 2019-02-10].
  8. a b Marisa Tomei Pictures (ang.). FanPix.Net. [dostęp 2019-02-10].
  9. a b c d e Marisa Tomei Actor (ang.). TV Guide. [dostęp 2017-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-10)].
  10. Marisa Tomei (ang.). TV.com. [dostęp 2019-02-10].
  11. a b c d Marisa Tomei (ang.). Internet Broadway Database. [dostęp 2019-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-10)].
  12. Vincent Canby (1992-03-13): My Cousin Vinny (1992) Review". (ang.). The New York Times. [dostęp 2019-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-10)].
  13. Marisa Tomei (cz.). ČSFD.cz. [dostęp 2019-02-10].
  14. Marisa Tomei (4 de Dezembro de 1965) (port.). Filmow. [dostęp 2019-02-10].
  15. Marisa Tomei (wł.). MYmovies. [dostęp 2019-02-10].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

MarisaTomeiAAFeb09.jpg
(c) Chrisa Hickey, CC BY 3.0
Marisa Tomei at the 81st Academy Awards
Marisa Tomei TIFF 2012.jpg
Autor: Tony Shek, Licencja: CC BY-SA 2.0
Marisa Tomei at the premiere of Inescapable, in the Toronto Film Festival 2012.