Markasyt

Markasyt
Ilustracja
Drobne kryształy Markasytu
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

dwusiarczek żelaza (FeS2)
zawiera kationy żelaza (Fe2+) i aniony dwusiarczkowe S2−2

Twardość w skali Mohsa

6–6,5

Przełam

niewyraźny

Łupliwość

wyraźna

Pokrój kryształu

tabliczkowy, pręcikowy

Układ krystalograficzny

rombowy

Gęstość minerału

4,89 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

jasnożółta z odcieniem zielonkawym

Rysa

zielonkawoczarna

Połysk

metaliczny

Dwa eksponaty Markasytów
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Mała klastra kryształów Markasytu

Markasyt[1] – minerał z gromady siarczków. Należy do minerałów pospolitych.

Nazwa pochodzi od arab. marqasitae bądź pers. marcasisa – w ten sposób określano piryt i markasyt.

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy kryształy tabliczkowe lub słupkowe. Często tworzy zbliźniaczenia w kształcie charakterystycznych grzebieni. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, skorupowych, nerkowatych, kulistych. Znane są formy rozetowe przypominające róże. W skałach osadowych tworzy konkrecje. Jest izostrukturalny z lelingitem. Obok pirytu jest drugą odmianą polimorficzną siarczku żelaza.

Jest kruchy, nieprzezroczysty, pospolity (podobnie jak piryt)[1].

Występowanie

Jest produktem działalności hydrotermalnej, bywa znajdowany wśród skał osadowych, gdzie towarzyszy pirytowi.

Miejsca występowania:

  • W Polsce: w okolicach Turoszowa, Nowej Słupi, w Pomorzanach k. Olkusza, w kopalniach rudy miedzi (KGHM PM S.A.) k. Lubina.

Zastosowanie

  • surowiec do produkcji kwasu siarkowego[1] oraz ruda żelaza[2],
  • od starożytności służy jako kamień ozdobny – kaboszony i płytki,
  • dobrze wykształcone kryształy są szlifowane fasetkowo,
  • bywa stosowany do wyrobu biżuterii,
  • jest interesujący dla kolekcjonerów.

Przypisy

  1. ↑ a b c Encyklopedia techniki CHEMIA. Warszawa: WNT, 1965.
  2. ↑ Czesław Kuźniar. Bogactwa kopalne Górnego Śląska. „Przegląd Techniczny”. LIX (12), s. 80, 1921-03-30. Feliks Kucharzewski. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

MarcasiteGeode.jpg
Autor: DanielCD, Licencja: CC-BY-SA-3.0
A marcasite geode from my collection, taken by me on 3-13-05. These are two halfs of one geode which came from France. They are showing a little corrosion (the yellow around the edge and white in the center of right half) I gently clean them with a wire brush from time to time. Such cleaning doesn't upset the structure, but makes it so the two halfs don't quite fit together. This material can be crumbly.
MarcassiteII.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Marcasite from chalk
Locality : Cap Blanc Nez France.
Size :8x6cm
Marcasite-40471.jpg
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Marcasite
Locality: Dundas, Wentworth County, Ontario, Canada (Locality at mindat.org)
An old Flambrough Quarry piece -- this one, a beautifully irridescent cluster of marcasite crystals (much prettier in person) perched on the edge of a shard of matrix like a flower! 3.3 x 2.1 x 1.4 cm