Marmur paryjski

Starożytny kamieniołom marmuru paryjskiego na wyspie Paros
Wenus z Milo (Muzeum Luwru)

Marmur paryjski (stgr. lychnites) – szlachetna odmiana białego marmuru charakteryzująca się najwyższą jakością, stosowana w rzeźbiarstwie.

Opis

Marmur paryjski charakteryzuje się jednolitym białym kolorem, najwyższą czystością i wyjątkową przejrzystością, która umożliwia przenikanie światła na głębokość 3,5 cm[1].

Protolitem był wapień, z którego w wyniku procesów metamorficznych powstał marmur[2]. Odmianę tworzą jednorodne, drobno- i średnioziarniste marmury złożone prawie wyłącznie z białych kryształów węglanu wapnia[2]; jest szczególnie podatny na obróbkę[3].

Nazwa pochodzi od miejsca wydobycia kamienia – greckiej wyspy Paros[2], gdzie wydobywano go na wschód od wioski Marati już w starożytności[1]. Wówczas stosowano nazwy gr. lychnites (od lychnos) lub łac. lygdinum (od lucerna) – nawiązujące do kaganków używanych w podziemnych tunelach przy wydobyciu kamienia[2][3].

Wykorzystywali go najwięksi rzeźbiarze starożytności: Fidiasz, Agorakritos, Praksyteles i Skopas[1]. Z marmuru paryjskiego wykonano wiele rzeźb, m.in. Wenus z Milo, Hermesa z małym Dionizosem i Nike z Delos[1]. Stosowano go również do wznoszenia wyjątkowych budowli, m.in. Skarbca Syfnijczyków czy świątyni Zeusa w Olimpii[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Antike Steinbrüche (niem.). W: www.paros.gr [on-line]. [dostęp 2019-07-05].
  2. ↑ a b c d Istituto Superiore per la Protezione e la Ricerca Ambientale: Marmo pario (wł.). W: www.isprambiente.gov.it [on-line]. [dostęp 2019-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
  3. ↑ a b Narbutt 2017 ↓, s. 54.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Ancient quarry, Paros, Greece.jpg
Άποψη στοάς αρχαίων λατομείων Πάρου