Masakra w dolinie Wyoming

Masakra w dolinie Wyoming
Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych
Ilustracja
Alonzo Chappel: Bitwa w dolinie Wyoming
Czas

3 lipca 1778

Miejsce

Dolina Wyoming

Terytorium

Prowincja Nowy Jork

Wynik

rzeź amerykańskich milicjantów

Strony konfliktu
Stany ZjednoczoneWielka Brytania
Irokezi
Dowódcy
Zebulon ButlerJohn Butler
Cornplanter
Siły
360 milicjantów900 (rangerzy i Indianie)
Straty
ponad 300 zabitych i wziętych do niewoli3 zabitych
8 rannych
Położenie na mapie Pensylwanii
Mapa konturowa Pensylwanii, po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia41°19′14″N 75°49′08″W/41,320556 -75,818889
Wyoming Monument

Bitwa w dolinie Wyoming (także Masakra w dolinie Wyoming) – bitwa wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, pomiędzy amerykańskimi milicjantami a lojalistami i wspierającymi ich Irokezami. Starcie to miało miejsce w dolinie Wyoming (obecnie w stanie Pensylwania) 3 lipca 1778. W samej bitwie zginęło ponad 300 patriotów, ci którzy uciekli zostali złapani i zabici. Źródła podają, że od 30 do 40 jeńców zostało zamęczonych na śmierć.

Przed bitwą

W 1777, po tym jak armia brytyjska poddała się pod Saratogą w regionie zwanym Upstate New York, przebywający w tym rejonie lojaliści i sprzymierzeni z nimi Irokezi zaczęli stosować taktykę wojny podjazdowej. Napadali siedziby patriotów a także sprzymierzonych z nimi Indian. Swoją bazę wypadową mieli w Forcie Niagara i stamtąd wypuszczali się na wypady prowadzeni przez swoich dowódców: majora Johna Butlera, kapitana i wodza Mohawków Josepha Branta oraz wodza Seneków Cornplantera.

Potyczka

Bitwa w dolinie Wyoming odbyła się gdy rangerzy prowadzeni przez Butlera oraz oddział Indian Kajugów i Seneka dowodzony przez Cornplantera przeprowadzili niespodziewany atak na 360 obrońców z Fortu Forty niedaleko rzeki Susquehanna (w pobliżu dzisiejszego Wilkes-Barre). Patrioci zostali praktycznie całkowicie zniszczeni i spalono także około 1000 domów.

Po bitwie, część lojalistów i Irokezów zaczęli znęcać się i zabijać więźniów oraz uciekających osadników. Wszyscy Amerykanie, którzy zostali złapani w czasie walki zostali zabici. Butler w swoim raporcie napisał, że zdjęto 227 skalpów[1]. Twierdził także, że żaden cywil nie zginął, mimo iż istniało wiele dowodów przeciwko takim twierdzeniom.

Świadectwa ocalałych wskazują, że bitwa trwała około 45 minut. Jednak przegrupowanie oddziałów niedoświadczonej w boju milicji patriotów przerodziło się w paniczną ucieczkę. To był koniec bitwy i od tego momentu wojsko lojalistów oraz Irokezi rozpoczęli rzeź ocalałych, które wyglądało jak polowanie na zwierzęta, które trwało do późnych godzin nocnych. W masakrze brali udział zarówno Indianie jak i żołnierze lojalistów.

Świadkowie wspominają, że Butler nie był w stanie zapobiec rzezi gdyż „mogłoby to doprowadzić do dezercji a nawet do zwrócenia się żołnierzy przeciwko swojemu dowódcy”[2].

Następstwa

Doniesienia o masakrze jeńców w dolinie Wyoming (oraz kolejnej w dolinie Cherry) rozwścieczyła amerykańską opinię publiczną, która zażądała zemsty. Latem 1779 wyruszyła Ekspedycja Sullivana (zwana także Ekspedycją Sullivana-Clintona), której zadaniem była pacyfikacja lojalistów oraz czterech plemion Irokezów. W Upstate New York zniszczono przynajmniej 40 wiosek Indian.

Wspomnienie

Masakra została opisana przez szkockiego poetę Thomasa Campbella w 1809 w wierszu Gertrude of Wyoming. Ze względu na ogrom okrucieństwa, Campbell opisał wodza Mohawków, Josepha Branta, jako „potwora Branta”, chociaż ustalono, że wódz nie uczestniczył w zdarzeniu.

Stan Wyoming przystąpił do Unii w 1890 i swą nazwę otrzymał właśnie na cześć miejsca, w którym odbyła się masakra.

W hołdzie ofiar od 1878 przy Wyoming Monument odbywa się ceremonia organizowana przez Towarzystwo Pamięci Wyoming. Pierwszą taką ceremonię, w 100-lecie masakry, prowadził prezydent Rutherford Hayes. Na pomniku znajduje się 178 nazwisk rozpoznanych ofiar.

Przypisy

  1. ↑ Battle and Massacre af Wyoming (ang.). [dostęp 2020-07-27].
  2. ↑ Hugh Bicheno: Rebels & Redcoats The American Revolutionary War. HarperCollinsPublishers, 2004, s. 121. ISBN 0-00-715626-X.

Bibliografia

  • Mark M. Boatner (1966). Encyclopedia of the American Revolution. New York: D. McKay Co.
  • Barbara Graymont (1972). The Iroquois in the American Revolution. Syracuse, N.Y.: Syracuse University Press. ISBN 0-8156-0083-6.
  • Glenn F. Williams (2005). Year of the Hangman: George Washington’s Campaign Against the Iroquois. Yardley, Pa.: Westholme. ISBN 1-59416-013-9.
  • Joseph A. Altsheler (1911). The Scouts of the Valley: A Story of Wyoming and the Chemung. New York: D. Appleton.

Media użyte na tej stronie

Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Wyoming Monument 2 LuzCo PA.JPG
Autor: Smallbones, Licencja: CC0
Wyoming Monument, on the NRHP since May 13, 2002. On U.S. Route 11, Wyoming Avenue and Susquehanna Street, Wyoming, Luzerne County, Pennsylvania. Commemorates a Revolutionary War battle where the "Americans" were pretty much wiped out by the British, "Indians" and Tories.
ChappelWyomingMassacre.jpg
Oil on canvas painting depicting the Wyoming Massacre, July 3, 1778.
Usa edcp relief location map.png
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection : Central parallel : 

* N: 37.0° N

Central meridian : 

* E: 96.0° W

Standard parallels: 

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y: 

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))