Maurycy Godowski

Maurycy Godowski
Data i miejsce urodzenia8 marca 1877
Lwów
Data i miejsce śmierci19 listopada 1952
Tarnów
Narodowośćpolska
RodziceWładysław, Malwina
Krewni i powinowaciFeliks (brat)
Odznaczenia
Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Maurycy Godowski[1] herbu Odrowąż (ur. 8 marca 1877 we Lwowie, zm. 19 listopada 1952 w Tarnowie) – polski nauczyciel, oficer, dziennikarz, działacz Towarzystwa Szkoły Ludowej i Związku Harcerstwa Polskiego.

Życiorys

Maurycy Godowski był synem Władysława (powstaniec styczniowy, architekt) i Malwiny z domu Krammer. Miał brata Feliksa (1878-1940, prawnik, oficer).

W 1897 ukończył naukę w C. K. III Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie[2]. W latach 1896−1900 studiował na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Lwowskiego.

6 września 1900 w charakterze kandydata stanu nauczycielskiego został mianowany zastępcą nauczyciela w C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[3]. Uczył tam historii naturalnej, matematyki, geografii, języka polskiego[4]. W 1902 przeniósł się do Tarnowa, gdzie otrzymał posadę nauczyciela w Wyższej Szkole Realnej. W 1905 otrzymał tytuł profesora szkół średnich.

Był współorganizatorem i od listopada 1911 pierwszym drużynowym I Drużyny Skautowej im. Zawiszy Czarnego (znanej powszechnie jako "Czarna Jedynka"), dwa lata później wziął udział w jamboree skautów w Birmingham.

W rezerwie artylerii (polowej i górskiej) C. K. Armii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1903[5], a potem awansowany na stopień podporucznika z dniem 1 stycznia 1908[6]. Był przydzielony do 32 pułku artylerii dywizyjnej we Lwowie do około 1910[7][8][9][10][11][12][13]. Następnie został przeniesiony do C. K. Obrony Krajowej i zweryfikowany w stopniu podporucznika piechoty w grupie nieaktywnych z dniem 1 stycznia 1908[14]. Od tego czasu do około 1912 był przydzielony do 19 pułku piechoty obrony krajowej we Lwowie (około 1911-1912 przydział do tej jednostki miał wówczas także jego brat Feliks)[15][16]. Następnie,około 1913 został zweryfikowany w stopniu podporucznika artylerii obrony krajowej w stosunku ewidencji z dniem 1 stycznia 1908 i pozostawał w tej randze co najmniej do 1914[17][18]. Po wybuchu I wojny światowej został awansowany na stopień porucznika artylerii obrony krajowej w stosunku ewidencji z dniem 1 listopada 1914[19]. Walczył między innymi na froncie włoskim.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. W 1919 zakończył służbę wojskową w stopniu kapitana artylerii, zweryfikowany w tym stopniu w rezerwie z dniem 1 czerwca 1919[20][21]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 22 pułku artylerii polowej z Rzeszowie[22][23]. W 1934 jako oficer pospolitego ruszenia rezerwy artylerii był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr V jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Tarnów[24].

Po odejściu z wojska powrócił do pracy jako nauczyciel. W latach 1921−1929 był dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego SS Urszulanek w Tarnowie, następnie do 1934 uczył w I Gimnazjum w Tarnowie. W latach 1922−1931 pełnił funkcję komendanta Hufca Harcerzy w Tarnowie.

Był wieloletnim działaczem i wiceprezesem tarnowskiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej. Między innymi z jego inicjatywy rozpoczęto w Tarnowie budowę kina „Marzenie” oraz Domu Oświatowego TSL, który po ukończeniu w 1937 przeznaczono na siedzibę Prywatnej Męskiej Szkoły Mechanicznej. Maurycy Godowski zajmował w latach 1937−1950 stanowisko dyrektora tej placówki oświatowej. Podczas II wojny światowej prowadzono w niej tajne komplety.

Ponadto działał w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim, Towarzystwie Gimnastycznym "Sokół" i Towarzystwie Ogrodniczym. W dwudziestoleciu międzywojennym publikował artykuły na łamach czasopism "Pogoń" i "Głos Ziemi Tarnowskiej" oraz wydawnictw harcerskich.

Po zakończeniu wojny włączył się w odbudowę struktur harcerstwa w Tarnowie, był członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni Harcerskiej i członkiem zarządu Koła Przyjaciół Harcerstwa. 19 października 1947, w trakcie jubileuszowych obchodów 35-lecia harcerstwa przekazał sztandar Hufca ówczesnemu komendantowi, harcmistrzowi Tadeuszowi Skiminie.

Maurycy Godowski zmarł 19 listopada 1952 i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w tarnowskiej dzielnicy Krzyż. W 1983 jego imieniem nazwano jedną z ulic w przyłączonej do miasta części Zbylitowskiej Góry.

Odznaczenia

austro-węgierskie

Przypisy

  1. W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Maurycy Godowski”. W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Moritz Godowski”.
  2. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1897. Lwów: 1897, s. 94.
  3. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1901. Lwów: 1901, s. 50.
  4. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1901. Lwów: 1901, s. 46.
  5. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 461.
  6. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 854.
  7. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 863.
  8. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 870.
  9. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 881.
  10. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1907. Wiedeń: 1906, s. 890.
  11. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1908. Wiedeń: 1907, s. 902.
  12. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 910.
  13. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1910. Wiedeń: 1909, s. 925.
  14. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 199.
  15. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 329.
  16. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 334.
  17. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 334.
  18. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 366.
  19. a b c Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 158.
  20. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 837.
  21. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 763.
  22. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 757.
  23. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 678.
  24. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 273, 934.
  25. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1023.

Bibliografia

Poprzednik
Tadeusz Garbacki
Lilijka działacz.svgKomendant Hufca Harcerzy w Tarnowie
1922 - 1931
Lilijka działacz.svgNastępca
Bronisław Ryś

Media użyte na tej stronie

Lilijka działacz.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Lilijka instruktorska noszona przez działacza
AUT KuK Friedensbande BAR.png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka: wstążka dla części odznaczeń cywilnych oraz niektórych odznaczeń wojskowych nadawanych w czasie pokoju (Friedensbande) dla odznaczeń austro-węgierskich:
Signum laudis2.gif
Baretka Signum laudis