Mdzewko

Artykuł52°57′4″N 20°15′43″E
- błąd38 m
WD52°56'N, 20°17'E
- błąd20458 m
Odległość361 m
Mdzewko
wieś
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatmławski
GminaStrzegowo
Liczba ludności (2011)166[1][2]
Strefa numeracyjna23
Kod pocztowy06-445[3]
Tablice rejestracyjneWML
SIMC0126959[4]
Położenie na mapie gminy Strzegowo
Mapa konturowa gminy Strzegowo, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Mdzewko”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Mdzewko”
Położenie na mapie powiatu mławskiego
Mapa konturowa powiatu mławskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Mdzewko”
Ziemia52°57′04″N 20°15′43″E/52,951111 20,261944

Mdzewkowieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Strzegowo[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Historia

Mdzewko powstało z wydzielenia gruntów sąsiedniego Mdzewa.

W okresie I Rzeczypospolitej miejscowość leżała w województwie płockim, w ziemi zawskrzeńskiej.

Do 1680 roku należała do rodu Mdzewskich herbu Dołęga. W 1680 właścicielem był Paweł Mdzewski.

Od 1694 do 1836 należała do rodu Ostaszewskich herbu Ostoja, linii wywodzącej się z Ostaszewa Wielkiego.

Jan, syn Adama Ostaszewskiego i Eufemii z Karniewskich, ożeniony około 1650 r. z Teofilą Kowalewską, siostrą Andrzeja Kowalewskiego, podstolego płockiego, a następnie kasztelana sierpskiego, miał z nią syna Adama, właściciela Mdzewka w 1694 roku. Adam, ożeniony w 1703 z Marianną Dziedzicką, córką Mikołaja, sędziego grodzkiego płockiego i gostyńskiego, i Tekli z Lasockich, miał z nią syna Pawła, burgrabiego płockiego, kolejnego dziedzica tej wsi. W 1733 Paweł poślubił w Rościszewie Barbarę Mchowską. Zmarł w 1739 w Mdzewku, pozostawiając żonę (która wyszła powtórnie za mąż w 1741 roku za Wojciecha Kaweckiego) i nieletniego syna Benedykta, który po dojściu do pełnoletniości objął dobra ojcowskie. Benedykt poślubił w 1769 w Dąbrowie Annę Modzelewską, córkę Marcina i Ewy z Jabłońskich. Zmarł w Mdzewku w 1801 roku, 11 lat po swej żonie, która umarła w Mdzewku w 1790 przy porodzie ich syna Mikołaja. Mikołaj, który umarł bezżennie w 1836 roku, był ostatnim dziedzicem Mdzewka z rodu Ostaszewskich[6]. Po jego śmierci majątek przeszedł na jego siostrę, Teklę z Ostaszewskich Szamborską, i siostrzeńca, Adama Chabowskiego, syna Antoniego i Wiktorii Agnieszki z Ostaszewskich. [7]

W początkach XX wieku właścicielami ziemskimi w Mdzewku byli Bogdan Kanigowski (1845-1909) i jego żona Józefa z Wodzińskich (1866-1953). Folwark liczył 537 ha obszaru.

Według inwentarza spisanego w 1771 roku, a więc na rok przed pierwszym rozbiorem Rzeczypospolitej, w Mdzewku istniały dwa dworki. “Inwentarz dóbr Mdzewko Ichmość Panów Piotra, Benedykta i Marcina Ostaszewskich, braci między sobą rodzonych, niegdy Pawła Ostaszewskiego, burgrabiego grodzkiego płockiego, dziedzicznych, urzędownie spisany w Mdzewku dnia 22 II 1771” wspomina, że w Mdzewku znajdował się dworek “w węgieł budowany” i “słomą dachowany”, zbudowany za czasów Benedykta Ostaszewskiego, oraz drugi dworek, “stary”, “także w węgieł budowany.”[8]

Zachowany do obecnych czasów dwór został wzniesiony, według Katalogu zabytków sztuki w Polsce, prawdopodobnie w I połowie XIX wieku. Jest to dwór drewniany, konstrukcji zrębowej, na podmurówce z kamieni polnych, oszalowany; parterowy, z mieszkalnym poddaszem, na planie prostokąta, pięcioosiowy. Układ wnętrz ma dwutraktowy, nieco przebudowany. Od frontu jest ganek o czterech słupach, zwieńczony trójkątnym szczytem. Dach naczółkowy jest kryty blachą. [9]

Przypisy

  1. Wieś Mdzewko w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-09-27] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-05-07].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 771 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Akt urodzenia: Dąbrowa (obecn. woj. mazow.), 108/1790, Akt zgonu: Dąbrowa (obecn. woj. mazow.), 19/1836
  7. Józef Ostaszewski, Z dziejów mławskiego Mazowsza, Mława 1934, s. 262; “Regestr Diecezjów” Franciszka Czaykowskiego, czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, Warszawa 2006, s. 519; Jerzy Łempicki, Herbarz mazowiecki, tom 3, Poznań 1998, s. 106
  8. Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Księgi ciechanowskie grodzkie wieczyste, nr 139, k. 211-211v: Oblata inventarii bonorum Mdzewko
  9. Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 10, Dawne województwo warszawskie, zeszyt 9: Mława i okolice, opr. Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska, Warszawa 1985, s. 11

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat mławski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu mławskiego, Polska
POL Gmina Strzegowo COA.svg
Gmina Strzegowo coat of arms
Strzegowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Strzegowo, Polska