Mechanizmy związane z zaburzeniami granicznymi – w Gestalt to mechanizmy obronne zabezpieczające przed zagrożeniem przytłoczenia i zawładnięcia przez otoczenie. Wszystkie zaburzenia, w ujęciu Gestalt, powstają z niezdolności jednostki do znalezienia i utrzymania właściwej równowagi między nią samą a resztą świata. Zaburzenia psychiczne nazywane są tu granicznymi, ponieważ występują na granicy kontaktu jednostka - otoczenie.
- odczulanie - wyparcie silnych emocji o złożonej strukturze pochodzenia mającej wpływ na powierzchniowe postrzeganie zewnętrznych bodźców, wykluczenie powiązań z impulsami powtarzalnymi
- introjekcja – przyjęcie bez asymilacji, destrukturyzacji, analizy obcego, zewnętrznego punktu widzenia; osoba, u której introjekcja zachodzi w znacznym stopniu nie ma szans na rozwinięcie własnej osobowości, zdominowanie osobowości przez ten mechanizm powoduje, że ja staje się terenem ścierania się niezasymilowanych idei i wzorców;
- projekcja – czynienie otoczenia odpowiedzialnym za to, co powstaje w ja, przypisywanie otoczeniu tego, co dzieje się w jednostce - impulsów, pragnień, ocen, człowiek, u którego mechanizm ten jest silnie rozwinięty ma tendencje do wypierania własnych impulsów i nieuznawania tych części siebie, z których impulsy te się rodzą, zdominowanie osobowości przez ten mechanizm powoduje, że świat jest spostrzegany jako pole, na którym zmagają się prywatne konflikty;
- defleksja – brak wyczucia granicy z otoczeniem, patologiczne stapianie się ma konsekwencje społeczne;
- retrofleksja – przeprowadzanie granicy z otoczeniem wewnątrz siebie.
- egotyzm - nadmierne kierowanie własnej uwagi do siebie, interpretowanie zjawisk zewnętrznych przez pryzmat własnej siły sprawczej oraz uporządkowanych zachowań, nieustanne myślenie o sobie
- konfluencja - zatarcie się granicy pomiędzy jednostką a otoczeniem, interpretowanie rzeczywistości poprzez rozmyte doświadczenie relacji ze środowiskiem zewnętrznym
Bibliografia
- Ansel L. Woldt, Sarah M. Toman (2005), Gestalt therapy, history, theory and practice, Sage Publications 2005, s. 10.