Metasekwoja

Metasekwoja
Ilustracja
Metasekwoja chińska
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządcyprysowce
Rodzinacyprysowate
Rodzajmetasekwoja
Nazwa systematyczna
Metasequoia Hu et Cheng
Bull. Fan Mem. Inst. Biol. ser. 2. 1: 154. 15 Mai 1948[3]

Metasekwoja (Metasequoia) – rodzaj roślin z rodziny cyprysowatych. Obejmuje jeden gatunek współczesny – metasekwoję chińską. Opisano szereg gatunków wymarłych jednak nie stwierdzono istotnej zmienności przynajmniej pod względem morfologicznym i rośliny tego rodzaju zachowały się w postaci mało zmienionej w całym zapisie kopalnym[4].

Rodzaj opisany został w 1941 roku jako wymarły (Metasequoia Miki, Jap. J. Bot. 11: 261. post Mar. 1941) na podstawie znalezionych w Chinach plioceńskich skamieniałości. Dwa lata później w Chinach odnaleziono drzewa pasujące do opisów form wymarłych z tego rodzaju. W efekcie rodzaj Metasequoia w 1948 opisany został ponownie, tym razem z nowo odkrytą metasekwoją chińską jako gatunkiem typowym. Skamieniałości tego rodzaju, często wcześniej mylone z rodzajami sekwoja (Sequoia) i cypryśnik (Taxodium)[5] znajdowane są w skałach datowanych od kredy późnej (cenoman, ok. 95 MLT) do wczesnego miocenu (ok. 15 MLT)[6].

Systematyka

Metasequoia occidentalis
Powiązania filogenetyczne rodzaju w obrębie rodziny cyprysowatych[7]

Powiązania filogenetycznie między trzema współczesnymi rodzajami podrodziny Sequoioideae są niejasne i rozmaicie przedstawiane. Część analiz genowych świadczy o tym, że kladem bazalnym w obrębie tej grupy jest rodzaj metasekwoja, według innych mamutowiec, czasem więc relacja przedstawiana jest w formie politomii[7][8].

cyprysowate

Cunninghamioideae




Taiwanioideae




Athrotaxidoideae



Sequoioideae

metasekwoja Metasequoia



sekwoja Sequoia



mamutowiec Sequoiadendron





Taxodioideae




Callitroideae



Cupressoideae








Wykaz opisanych gatunków

We florze współczesnej znany jest tylko jeden gatunek z tego rodzaju. W materiale kopalnym na podstawie zróżnicowania morfologicznego wyróżniono w sumie ponad 20 gatunków, przy czym w większości przypadków opisane różnice są drobne i współcześnie nie uznawane za usprawiedliwiające wyróżnianie odrębnych gatunków. Akceptuje się jako uzasadnione wyróżnianie trzech gatunków wymarłych[4][5].

  • Metasequoia glyptorstoboidesmetasekwoja chińska
  • Metasequoia foxii
  • Metasequoia milleri
  • Metasequoia occidentalis

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-24].
  3. Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-11-25].
  4. a b Ben A. LePage, Christopher James Williams, Hong Yang: The geobiology and ecology of Metasequoia. Springer, 2005, s. 4.
  5. a b Thomas N. Taylor, Edith L. Taylor, Michael Krings: Paleobotany: the biology and evolution of fossil plants. Academic Press, 2009, s. 852-854.
  6. Metasequoia (ang.). The Paleobiology Database. [dostęp 2009-07-01].
  7. a b P. A. Gadek, D. L. Alpers, M. M. Heslewood, C. J. Quinn. Relationships within Cupressaceae sensu lato: a combined morphological and molecular approach. „American Journal of Botany”. 87, s. 1044–1057, 2000 (ang.). 
  8. V.P. Singh: Gymnosperm II. Structure and Development. New Delhi: Sarup & Sons, 2006, s. 451. ISBN 81-7625671-4.

Media użyte na tej stronie

Metasequoia glyptostroboides.JPG
*Autore: Reedj.
Metasequoia branchlet 02.jpg
Autor: Kevmin, Licencja: CC BY-SA 4.0
A 8.8cm long Metasequoia occidentalis foliage spray. Klondike Mountain Formation, Republic, Ferry County, Washington, USA, Eocene, Ypresian, 49 million years old. Stonerose Interpretive Center Collection #