Mgławica Hantle

Mgławica Hantle
Ilustracja
Mgławica Hantle
Odkrywca

Charles Messier

Data odkrycia

12 lipca 1764

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Lisek

Typ

planetarna, 3a+2

Rektascensja

19h 59m 36s

Deklinacja

+22° 43′ 00″

Odległość

1,25 tys. ly (383 pc)

Jasność pozorna mgławicy

7,5m

Rozmiary kątowe

8,0′× 5,5′[1]

Charakterystyka fizyczna
Szacowany wiek

3000–4000 lat

Alternatywne oznaczenia
M27, NGC 6853, PK 60+3.1, CS=13.9
Mapa galaktyki
Gwiazdozbiór Liska

Mgławica Hantle (znana także jako M27, NGC 6853 lub Chinka[1]) – mgławica planetarna znajdująca się w gwiazdozbiorze Liska. Została odkryta 12 lipca 1764 roku przez Charles’a Messiera. Jej nazwa Hantle (ang. Dumbbell) pochodzi od opisu Johna Herschela, który obserwował ją w 1828 roku[2]. W jej wnętrzu znajduje się największy do tej pory odkryty biały karzeł.

Pochodzenie mgławicy

Według obecnie przyjętej teorii dotyczącej ewolucji gwiazd, mgławica ta powstała w miejscu, gdzie jeszcze około miliona lat temu istniała gwiazda o masie kilkakrotnie większej od masy Słońca. Po przejściu przez fazę czerwonego olbrzyma, gwiazda ta przekształciła się w zmienną gwiazdę typu AGB, wyrzucającą w przestrzeń duże ilości materii. Z tej materii utworzyła się Mgławica Hantle. Pozostałością macierzystej gwiazdy mgławicy jest położony centralnie biały karzeł o masie 0,56 ± 0,01 M. Jest to największa znana obecnie gwiazda tego typu[3].

Przy kątowych wymiarach 8′× 5,5′ i sumarycznej jasności 7,5m mgławicę dostrzeżemy przez dobrą lornetkę, ale całą urodę ukażą dopiero długo naświetlane zdjęcia[1].

Szczegóły widoczne przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a


Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Jan Desselberger. Kalendarz astronomiczny. Letnio-jesienne mgławice. „Urania – Postępy Astronomii”. 4 (778), s. 56, 2015-lipiec-sierpień. Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009 (pol.). 
  2. Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 27 (ang.). W: The Messier Catalog [on-line]. Students for the Exploration and Development of Space (SEDS), 2007-08-21. [dostęp 2015-11-18].
  3. G. Fritz Benedict et al: Astrometry with Hubble Space Telescope: A Parallax of the Central Star of the Planetary Nebula NGC 6853. arXiv, 2003-07-25. [dostęp 2012-04-15].

Linki zewnętrzne

  • Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 27 (ang.). W: The Messier Catalog [on-line]. Students for the Exploration and Development of Space (SEDS), 2007-08-21. [dostęp 2015-11-18].
  • Mgławica Hantle w bazie SIMBAD (ang.)
  • Mgławica Hantle w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia


Media użyte na tej stronie

Vulpecula constellation PP3 map PL.svg
Autor: Szczureq, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gwiazdozbiór Liska. Mapa została stworzona przy pomocy programu PP3 autorstwa Torstena Brongera. Wersję wektorową stworzył Szczureq według wzoru z wersji rastrowej, której autorem jest BlueShade.
M27 Knots.jpg
Close up detail of knots in planetary nebula Messier 27