Międzynarodowy Festiwal Literacki im. Czesława Miłosza

Milosz365 kolor

Miłosz Festival –największy Festiwal literacki w Polsce i Europie Środkowej organizowany co roku, w maju w Krakowie. Festiwal gości osobistości światowej literatury: poetów i prozaików – w tym laureatów Nagrody Nobla – a także krytyków i tłumaczy. W trakcie Festiwalu odbywają się spotkania autorskie, wieczory poetyckie, debaty i spotkania panelowe.

  • Festiwal zrodził się z organizowanych w 1997 i 2000 roku przez noblistów Wisławę Szymborską i Czesława Miłosza Krakowskich Spotkań Poetów Wschodu i Zachodu. W pięć lat po śmierci poety Instytut Książki zorganizował pierwszą edycję Festiwalu[1]. Na pierwszą edycję, noszącą tytuł „Zniewolony umysł”, złożyły się wieczory poetyckie, dyskusje panelowe, pokazy filmów i szereg imprez towarzyszących – których scenerię stanowiły m.in. wnętrza Synagogi Tempel i kościoła św. Katarzyny, Starego Teatru i Auditorium Maximum UJ, Mangghi i Alchemii. Festiwal nie skupia się jednak tylko na osobie Czesława Miłosza, ale przede wszystkim prowokuje do dyskusji o kondycji współczesnej kultury widzianej przez pryzmat dzieł literackich.
  • W roku 2011, w stulecie urodzin Czesława Miłosza, Festiwal odbywał się pod hasłem „Rodzinna Europa”. W roku 2013 Festiwal był zatytułowany „Ziemia Urlo”. Hasło Festiwalu w roku 2015 to „Księga Olśnień”.
  • Od 2014 roku, Organizatorzy festiwalu: Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Miasto Literatury. Organizatorzy zaproponowali nowy schemat organizacyjny Festiwalu powołując Komitet Honorowy i Radę Programową[1].

Komitet Honorowy

Rada Programowa

Program VI Festiwalu im.Czesława Miłosza

Festiwal Miłosza 8 – 11 czerwca 2017

  • Tytuł edycji: „Zaczynając od moich ulic”

Festiwal Miłosza będzie okazją do spotkania z najwybitniejszymi polskimi twórcami, m.in.: Adamem Zagajewskim, Ewą Lipską, Anną Piwkowską, Marcinem Świetlickim, a także gośćmi z trzech kontynentów, wśród nich: Antjie Krog (RPA), Linn Hansén (Szwecja), Evelyn Schlag (Austria), Petr Hruška (Czechy), Joachim Sartorius (Niemcy) i Robert Pinsky (USA). Dyrektorem artystycznym festiwalu jest poeta i krytyk literacki Krzysztof Siwczyk[2].

Hasłem przewodnim VI edycji Festiwalu jest tytuł zbioru szkiców i przekładów Czesława Miłosza – „Zaczynając od moich ulic”, wydanego w 1985 r. przez Instytut Literacki w Paryżu. „Czesław Miłosz diagnozował czasy, w jakich przyszło mu żyć, czerpiąc z doświadczenia na wskroś indywidualnego[2].

Wydarzeniem, na które czeka wielu miłośników poezji, będzie z pewnością spotkanie z Robertem Pinskym – poetą nominowanym do Nagrody Pulitzera, tłumaczem utworów Czesława Miłosza zebranych w tomie „The Separate Notebooks”. Kraków odwiedzą także: pochodzący z Niemiec Joachim Sartorius laureat nagrody Scheerbarta za tłumaczenie współczesnej poezji amerykańskiej i członek German Academy of Language and Literature oraz urodzona w Południowej Afryce Antjie Krog, autorka licznych tomów poezji, prozy i dramatu. Ze Szwecji przybędzie Linn Hansén – poetka i redaktor naczelna magazynu kulturalnego „Glänta”, współpracująca z Festiwalem Poezji w Göteborgu i Queer Literature Festival. Pod Wawelem zawitają także: Petr Hruška – zaliczany do grona najwybitniejszych czeskich poetów tworzących po 1989 r., współorganizator wieczorów literackich, festiwali i wystaw w Ostrawie oraz austriacka poetka Evelyn Schlag.[2]

  • Specjalnie na Festiwal, we współpracy z wydawnictwami: a5, Instytut Mikołowski, Lokator, Wydawnictwo Literackie i Wydawnictwo Znak, ukaże się pięć tomów – polskich przekładów dzieł autorstwa pięciorga naszych zagranicznych gości (Linn Hansén, Petra Hruški, Antjie Krog, Roberta Pinsky’ego i Joachima Sartoriusa).

Inauguracyjny wykład „Miłosz Lecture” wygłosi prof. Tadeusz Sławek – poeta, tłumacz, eseista, literaturoznawca i wykładowca uniwersytecki. Zaplanowano także trzy debaty: poświęconą intymności języków, dyskusję o micie artysty w kulturze narcyzmu i tradycyjnie już debatę poświęconą sztuce przekładu. Jak co roku w trakcie Festiwalu odbędą się warsztaty translatorskie, warsztaty krytyki literackiej, które poprowadzą Michał Nogaś, Paulina Małochleb i Justyna Sobolewska, a także poetyckie warsztaty dla dzieci[2]. W ramach Festiwalu premierę będzie mieć także oparty na motywach poezji Czesława Miłosza spektakl „Po wygnaniu”, w reżyserii Tomasza Cyza, wyprodukowany przez Fundację Miasto Literatury i Teatr Nowy. Festiwal wyjdzie również poza sale i audytoria ze specjalnymi projektami zaplanowanymi w ramach pasma Off Miłosz.[2]

Program V Festiwalu im. Czesława Miłosza

Wydarzenia 5. edycji Festiwalu Miłosza skoncentrowały się wokół poetyckiej włóczęgi i współczesnego, przybierającego rozmaite formy nomadyzmu.

Goście – poeci polscy, a także twórcy z wielu części świata – czytali wiersze, w których na różne sposoby mierzą się z „poznawaniem swojej ziemi”. Rozmawiali także o poetyckich podróżach, o poszukiwaniu i rozproszeniu tożsamości, o włóczeniu się w przestrzeni realnej i w przestrzeniach języka, o doświadczeniu migracji. Trzy debaty festiwalowe z udziałem myślicieli, pisarzy i artystów, poświęcone były dyskusji o różnych wymiarach wędrowania i przydrożności, począwszy od globalnej migracji, przez podróż jako praktykę twórczą, po przekład, który jest przestrzenią wędrówki dzieł, słów i idei. Podczas wieczorów poetyckich można było posłuchać rozmaitości głosów poetów z Belgii (Stefan Hertmans), RPA i Francji (Breyten Breytenbach), Sri Lanki i Kanady (Michael Ondaatje), Syrii i Francji (Adonis), Libii i Norwegii (Ashur Etwebi), Rosji (Olga Siedakowa) oraz Polski. Spotkania indywidualne były kolejną okazją do posłuchania wierszy naszych gości i rozmowy o ich doświadczeniu przestrzeni świata i języka. Trzy spotkania z polskimi poetami skupiły się wokół poetyckich podróży (Agnieszka Mirahina, Michał Książek, Tadeusz Pióro, Przemysław Owczarek), nowych głosów w polskiej poezji (Barbara Klicka, Aldona Kopkiewicz, Piotr Przybyła, Kacper Bartczak) oraz poetyckiego napięcia między słowami a momentem ciszy (Piotr Matywiecki, Joanna Roszak, Julia Szychowiak, Jerzy Kronhold)[1].

Program IV Festiwalu im. Czesława Miłosza

  • Czwarta edycja festiwalu odbył się w Krakowie w dniach 14-17 maja 2015 roku

Czwartek, 2015.05.14.

Motywem przewodnim 4. Festiwalu Miłosza była „Księga Olśnień” (A Book of Luminous Things) – tytuł słynnej anglojęzycznej antologii Miłosza zawierającej wiersze z różnych epok, wybrane i w znacznej części tłumaczone przez polskiego Noblistę. Znaleźli się w niej m.in. Walt Whitman, W.S. Merwin, Elizabeth Bishop, ale również Wang Wei, Du Fu, Seamus Heaney. 4. Festiwal Miłosza stanowił glosę tego słynnego wyboru i jego współczesną interpretację. Zaproszeni goście reprezentowali rozmaite kręgi kulturowe i językowe, a ich wizycie w Krakowie towarzyszyły nowe tłumaczenia i wydania zbiorów poezji.

W roku 2015 Festiwal Miłosza wraz z Festiwalem Literatury dla Dzieci zapowiadał program dla najmłodszych czytelników. Do wydarzeń dla dzieci i ich rodziców należały między innymi spotkania autorskie z twórcami literatury dziecięcej (m.in. Susanne Rotraut Berne oraz Jerzy Stuhr), warsztaty, literacki spacer po Krakowie z Michałem Rusinkiem, a także gra miejska oraz koncert Jerza Igora.

W ramach IV edycji Festiwalu Miłosza odbyła się II Międzynarodowa Konferencja Haiku[3]. Jednym z celów Konferencji było upowszechnienie wiedzy na temat twórczości haiku w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej.

Druga Konferencja nawiązuje tematycznie i jest kontynuacją prac pierwszej, która odbyła się w Krakowie w 2003 r. z inicjatywy pani Lidii Rozmus – polskiej autorki haiku od lat mieszkającej w USA. Organizacja drugiej Konferencji w Krakowie to również jej pomysł. Swój udział zapowiedzieli autorzy z Australii, Bułgarii, Chorwacji, Danii, Holandii, Japonii, Litwy, Niemiec, Rumunii, Szwajcarii, Ukrainy, USA, Węgier, Wielkiej Brytanii i oczywiście z Polski.

Program III Festiwalu im. Czesława Miłosza

Czwartek, 2013.05.16

Piątek, 2013.05.17

Sobota, 2011.05.18

Niedziela, 2011.05.19

Program II Festiwalu im. Czesława Miłosza

Poniedziałek, 2011.05.09

  • Sesja naukowa Miłosz i Miłosz, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Novum, „Z Miłoszem przeciw światu”
  • Wokół książek / dzień pierwszy, Pawilon Miłosz, Plac Szczepański Wokół książek: A. Franaszek, „Miłosz. Biografia”, Cz. Miłosz, „Wiersze wszystkie”. Udział biorą: A. Franaszek, M. Grochowska, M. Stala.
  • Jak czytać poezję Miłosza?, Pawilon Miłosz, plac Szczepański. A. Fiut, „Moment wieczny”, M. Zaleski, „Zamiast”, M. Stala, „Ekstaza o wschodzie słońca” (w: Czesław Miłosz, „Poezje”) Uczestnicy: A. Fiut, M. Stala, M. Zaleski, Prowadzenie: J. Klejnocki
  • Przegląd filmów o Czesławie Miłoszu, kino „Pod Baranami”, Wilno Miłosza, reż. Andrzej Miłosz, Polska 2000, 27 min., Przyśnił mi się sen powrotu, reż. Andrzej Miłosz, Polska 2000, 23 min.
  • Przegląd filmów o Czesławie Miłoszu cz.2, kino „Pod Baranami”, Dolina Issy, reż. Tadeusz Konwicki, Polska 1982, 102 min.

Wtorek, 2011.05.10

  • Sesja naukowa Miłosz i Miłosz, Uniwersytet Jagielloński, Colegium Novum, „Tematy (do odstąpienia) podjęte”
  • Otwarte warsztaty „Miłosz odNowa”, Pawilon Miłosz, Plac Szczepański, Prowadzący warsztaty: Katarzyna Grubek, Aleksandra Czetwertyńska (Centrum Edukacji Obywatelskiej) -koordynatorki programu edukacyjnego „Miłosz odNowa”.
  • Wokół książek / dzień drugi,Pawilon Miłosz, Plac Szczepański, Emil Pasierski „Putrament – Miłosz”; „Jerzy Giedroyc – Czesław Miłosz. Listy 1952 – 1963”, oprac. Marek Kornat; Agnieszka Kosińska, „Miłosz i jego wiek. Życie i dzieło w datach” oraz „Bibliografia druków zwartych Czesława Miłosza”. Uczestnicy: Marek Zaleski, Emil Pasierski, Piotr Kłoczowski, Agnieszka Kosińska.
  • Czesława Miłosza wspominają przyjaciele, Pawilon Miłosz, Plac Szczepański, Uczestnicy: Jane Hirshfield, Aleksander Fiut, Adam Michnik, Tomas Venclova, Helen Vendler, Adam Zagajewski. Prowadzenie: Jerzy Illg
  • Przegląd filmów o Czesławie Miłoszu cz.3, Kino Pod Baranami, Czesława Miłosza historia literatury polskiej XX w., reż. Ewa Pyta-Chylarecka, Polska 1999, 58 min., Czesława Miłosza wyprawa w dwudziestolecie, reż. Piotr Mielech, Polska 2000, 21 min.
  • Poezja i muzyka – Podsiadło & Najduchy, Klub Alchemia, „Lament świętokrzyski”. Muzyczny projekt Jacka Podsiadły, Ireneusza Sochy i Jarosława Bestera

Środa, 2011.05.11

Uczestnicy: Barbara Toruńczyk, Marek Zagańczyk, Bogdan Tosza i Andrzej Seweryn.

  • Panel I: Zrozumieć Rosję, Pawilon Miłosz, Plac Szczepański, Prowadzenie: Grzegorz Przebinda. Uczestnicy: Clare Cavanagh, Natalja Gorbaniewska, Andrzej Nowak.
  • Przegląd filmów o Czesławie Miłoszu cz. 4, Kino Pod Baranami, Czarodziejska góra. Amerykański portret Czesława Miłosza, reż. Maria Zmarz-Koczanowicz, Polska 2000, 60 min. Czesław Miłosz. In memoriam, reż. Aleksandra Czernecka, Polska 2004, 24 min. Trzynasty pochowany, reż. Marta Kalinowska, Miłosz Kozioł, Polska 2008, 19 min.
  • Poezja i muzyka: Ballady i Romanse, Klub Alchemia, Siostry Wrońskie prezentują materiał z płyty „Zapomnij”, zainspirowanej tekstami Miłosza.

Czwartek, 2011.05.12

Piątek, 2011-05-13

Gość honorowy: Onutė Narbutaitė. Po koncercie wręczenie nagrody Transatlantyk

Sobota, 2011.05.14

Niedziela, 2011.05.15

Program I Festiwalu im. Czesława Miłosza

Piątek, 2009.10.23

  • Zasadzenie Dębu Miłosza w ogrodach wydawnictwa Znak, Ogrody Znaku, ul. Kościuszki 37, Ceremonia sadzenia Dębu Miłosza z udziałem zagranicznych poetów – gości Festiwalu otworzy Festiwal im. Czesława Miłosza. Konferencja prasowa z udziałem gości Festiwalu. Prowadzący: Jerzy Illg
  • I Wieczór poetycki, Opera Krakowska, ul. Lubicz 48, Prowadzący: Jerzy Illg, Uczestnicy:

Wisława Szymborska Seamus Heaney Tomas Venclova.

Sobota, 2009.10.24

Niedziela, 2009.10.25

  • Poeci podpisują swoje książki, Kawiarnia Bunkra Sztuki, pl. Szczepański 3A
  • Spotkanie autorskie: Hans Magnus Enzensberger i Ryszard Krynicki, Instytut Goethego, Rynek Główny 20, Prowadzący: Bogdan Tosza, Uczestnicy: Hans Magnus
  • Spotkanie autorskie: Ko Un, Aula Nowodworskiego, ul. św. Anny 12, Prowadzący: Wojciech Bonowicz, Uczestnicy: Ko Un
  • Dyskusja panelowa Zniewolony umysł – Umysł wyzwolony, Auditorium Maximum UJ, ul. Krupnicza 33, Prowadzący: Adam Michnik, Uczestnicy: Siergiej Adamowicz Kowaliow, Dubravka Ugrešić, Ramin Jahanbegloo, Robert Faggen, Aharon Shabtai, Adam Zagajewski
  • III wieczór poetycki, synagoga Tempel, ul. Miodowa 24, Prowadzący: Andrzej Jagodziński
  • Poezja zbliża ludzi. Mój ulubiony wiersz, Alchemia, ul. Estery 5, Prezentacja międzynarodowego projektu Ewy Zadrzyńskiej

Poniedziałek, 2009.10.26

  • Spotkanie autorskie: Jiří Gruša, Instytut Filologii Słowiańskiej, Aleje Mickiewicza 9, Prowadzący: Jacek Baluch, Uczestnicy: Jiří Gruša
  • Spotkanie autorskie: Christopher Reid, Auditorium Maximum, sala wystawowa, ul. Krupnicza 33, Prowadzący: Magda Heydel, Uczestnicy: Christopher Reid

Zobacz też

Uwagi

Przypisy

  1. a b c Kluczowe imprezy - Festiwal Miłosza - Krakowskie Biuro Festiwalowe, biurofestiwalowe.pl [dostęp 2017-03-29] (ang.).
  2. a b c d e Miłosz Festival, miloszfestival.pl [dostęp 2017-03-29] (pol.).
  3. II Międzynarodowa Konferencja Haiku w Krakowie, arch.kuriergalicyjski.com [dostęp 2021-11-14].

Bibliografia

  • Materiały Krakowskiego Biura Festiwalowego

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie