Michał Ambroży Kochanowski

Michał Ambroży Kochanowski
Ilustracja
Herb
Korwin
RodzinaKochanowscy herbu Korwin
Data i miejsce urodzenia1757
Sandomierz
Data i miejsce śmierci18 lutego 1832
Warszawa
OjciecFranciszek Kochanowski
MatkaRóża Kowalska
Żona

Józefa Wasilewska
Justyna Święcicka

Dzieci

Bonawentura Kochanowski
Julia Kochanowska
Franciszka Kochanowska
Katarzyna Kochanowska

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Michał Ambroży Kochanowski herbu Korwin (ur. 1757 w Sandomierzu, zm. 18 lutego 1832 w Warszawie) – poseł na Sejm Czteroletni, członek władz insurekcji kościuszkowskiej, senator-kasztelan i senator-wojewoda Królestwa Polskiego, radca stanu w Radzie Stanu Księstwa Warszawskiego w 1812 roku[1], członek Izby Najwyższej Wojennej i Administracji Publicznej w 1806 roku[2], prezes Izby Administracji Publicznej departamentu warszawskiego w 1808 roku[3], szambelan Stanisława Augusta od 1778.

W latach 1767-1775 kształcił się w Szkole Rycerskiej. Po I rozbiorze Polski podjął nieudaną próbę zasztyletowania marszałka Sejmu Rozbiorowego Adama Ponińskiego. Jako major inżynierów brał udział w wytyczaniu nowej granicy pomiędzy Rzecząpospolitą i Prusami (1774-1782) i pomiędzy Rzecząpospolitą i Rosją (1780-1785). Od 1786 był podwojewodzim radomskim. Był posłem na Sejm Czteroletni z województwa sandomierskiego w 1788 roku[4]. 29 kwietnia 1791 roku przyjął obywatelstwo miejskie na Ratuszu Miasta Warszawy[5]. 2 maja 1791 roku podpisał asekurację, w której zobowiązał się do popierania projektu Ustawy Rządowej[6]. Zwolennik Konstytucji 3 maja, był jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. W 1791 odznaczony Orderem Świętego Stanisława.

W 1794 złożył akces do powstania i wszedł do Rady Zastępczej Tymczasowej, obejmując posadę w Wydziale Dyplomatycznym. W Radzie Najwyższej Narodowej został zastępcą radcy, pełnił obowiązki przewodniczącego jej Wydziału Bezpieczeństwa. Jako nadzorujący działania Deputacji Indagacyjnej, badał m.in. materiały zdobyte w czasie insurekcji warszawskiej w ambasadzie rosyjskiej. Kontrolował ponadto Dyrekcję Poczty i więzienia warszawskie. Trzykrotnie prezydował RNN, w tym w czasie szturmu Pragi w dniach 29 października-5 listopada 1794.

Po upadku insurekcji nawiązał kontakt z agencją paryską Franciszka Barssa. W 1797 aresztowany przez policję austriacką w Pradze. Komisja Rządząca 29 września 1807 powierzyła mu stanowisko prezesa Komisji Żywności. 17 sierpnia 1808 mianowany radcą stanu z prawem głosu w Radzie Ministrów Księstwa Warszawskiego. W 1809 w czasie austriackiej okupacji Warszawy ponownie uwięziony. 19 września 1812 odznaczony Orderem Orła Białego. Sprawował tymczasowo urząd ministra spraw wewnętrznych, po nagłej śmierci Jana Łuszczewskiego. W styczniu 1813 mianowany komisarzem do zaopatrzenia armii austriackiej. Na życzenie króla Saksonii Fryderyka Augusta I pozostał w okupowanej przez Rosjan Warszawie, gdzie został członkiem Komisji Centralnej.

W Królestwie Kongresowym mianowany w 1817 senatorem-kasztelanem. Od 28 maja 1831 senator-wojewoda[7]. Wziął udział w sądzie sejmowym, gdzie był zwolennikiem łagodnego wymiaru kary dla podejrzanych o działalność niepodległościową. Po wybuchu powstania listopadowego wszedł w skład Rady Administracyjnej, na krótko został członkiem Rządu Tymczasowego. 25 stycznia 1831 podpisał uchwałę sejmu o detronizacji Mikołaja I. 28 maja wybrany wojewodą. Od 2 lipca prezydował w Senacie, w zastępstwie nieobecnego marszałka.

Był wolnomularzem, mistrzem obrzędów Wielkiego Wschodu Polski (1811-1812), członkiem honorowym loży Świątynia Izis, członkiem najwyższej Loży Kapitularnej (1820).

Przypisy

  1. Kalendarzyk Polityczny Piiarski Na Rok Przestępny 1812, Warszawa 1812, s. 77.
  2. Barbara Grochulska, Księstwo Warszawskie, Warszawa 1966, s. 52.
  3. Kalendarzyk Polityczny, Chronologiczny i Historyczny na Rok Panski 1808. Z niektoremi dodatkami i Magistraturami kraiowemi, Warszawa, s. 85.
  4. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 316.
  5. Leon Potocki, Wincenty Wilczek i pięciu jego synów, dwa tomy w jednym, Poznań 1859, s. 143.
  6. Bronisław Dembiński, W przededniu 3-maja 1791 roku, w: Tygodnik Ilustrowany, nr 1 13 stycznia 1906 roku, s. 10.
  7. Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 478.

Media użyte na tej stronie

POL Order Świętego Stanisława BAR.svg
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
Banner of Kościuszko Uprising.PNG
Autor:
NieznanyUnknown from Poland
, Licencja: CC BY 3.0
November Uprising.svg
Coat of arms November Uprising
POL COA Korwin.svg
Autor:
Tadeusz Gajl – projekt graficzny – Herb Korwin.jpg
Bastianow (Bastian) – vector version
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb Korwin herb szlachecki