Michał Matyas

Michał Matyas
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Michał Franciszek Mieczysław Matyas

Data i miejsce urodzenia

28 września 1912[a]
Brzozów

Data i miejsce śmierci

22 października 1975
Kraków

Wzrost

176 cm

Pozycja

napastnik

Kariera juniorska
LataKlub
1924–1926Lechia Lwów
1926–1929Pogoń Lwów
Kariera seniorska
LataKlubWyst.Gole
1929–1939Pogoń Lwów156(101)
1939–1940Naftowyk Borysław
1940–1941Dynamo Kijów6(2)
1945–1948Polonia Bytom16(7)
Kariera reprezentacyjna
LataReprezentacjaWyst.Gole
1932–1939 Polska18(7)
Kariera trenerska
LataDrużyna
Polonia Bytom (asystent)
AKS Chorzów
1949Polonia Bytom
1950–1954Gwardia Kraków
1952Polska
1954Polska
1955–1956Warta Poznań
1957–1958Stal Mielec
1959–1961Cracovia
1961Odra Opole
1962–1963Stal Mielec
1963–1965Polonia Bytom
1966–1967Polska
1968–1969Cracovia
1969–1970Górnik Zabrze
1970–1971Wisła Kraków
1972–1973Cracovia
1975Czarni Jasło

Michał Franciszek Mieczysław Matyas (ur. 28 września 1912 w Brzozowie, zm. 22 października 1975 w Krakowie) – polski piłkarz grający na pozycji napastnika, reprezentant kraju, olimpijczyk, trener.

Michał Matyas był jednym z najlepszych międzywojennych polskich piłkarzy, a także jednym z najbardziej utytułowanych trenerów w historii polskiej piłki nożnej. Podczas kariery piłkarskiej nosił przydomek "Pan Myszka"[1]. Reprezentował barwy Lechii Lwów, Pogoni Lwów, Naftowyka Borysław, Dynama Kijów oraz Polonii Bytom.

Jako trener prowadził AKS Chorzów, dwukrotnie Polonię Bytom, dwukrotnie Wisłę Kraków, trzykrotnie reprezentację Polski, Wartę Poznań, dwukrotnie Stal Mielec, trzykrotnie Cracovię, Odrę Opole oraz Czarnych Jasło, a także był asystentem w Polonii Bytom.

Kariera piłkarska

Michał Matyas karierę piłkarską rozpoczął w 1924 roku w juniorach Lechii Lwów, w których występował do 1926 roku. Następnie grał w juniorach Pogoni Lwów, z którą w 1929 roku podpisał profesjonalny kontrakt, w której łącznie rozegrał 156 meczów ligowych, w których strzelił 100 goli. Z tym klubem trzykrotnie zdobył wicemistrzostwo Polski (1932, 1933, 1935 (Król strzelców – 22 gole).

We wrześniu 1939 roku po zajęciu Lwowa przez radzieckich żołnierzy klub przestał istnieć i tym samym Matyas rozpoczął występy w Naftowyku Borysław. Z końcem 1940 roku wraz z Aleksandrem Skoceniem, Tadeuszem Jedynakiem, Mieczysławem Górskim i Ołehem Łajewskim został przeniesiony do Dynama Kijów, w barwach którego Matyas w sezonie 1941 rozegrał 6 meczów ligowych, w których strzelił 2 gole[2][3].

Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 roku Michał Matyas w wyniku wysiedlenia Polaków ze Lwowa przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie został zawodnikiem Polonii Bytom i już w pierwszym roku gry w tym klubie został uznany najlepszym śląskim zawodnikiem[4]. Po sezonie 1948 oraz rozegraniu 16 meczów ligowych i strzeleniu 7 goli, Matyas w wieku 36 lat zakończył piłkarską karierę. Łącznie rozegrał 172 mecze ligowe, w których strzelił 108 goli.

Kariera reprezentacyjna

Michał Matyas w reprezentacji Polski w latach 1932–1939 rozegrał 18 meczów, w których strzelił 7 goli. Debiut zaliczył 10 lipca 1932 roku na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie w wygranym 2:0 meczu towarzyskim z reprezentacją Szwecji[5], jednak pierwszego gola w Biało–Czerwonych barwach strzelił 2 października 1932 roku, kiedy to w 8. minucie zdobył pierwszego gola w meczu towarzyskim z reprezentacją Rumunii rozegranym na Stadionul ONEF w Bukareszcie, po pierwszej połowie meczu Matyas został zmieniony przez Stanisława Malczyka, a mecz zakończył się zwycięstwem drużyny gości 5:0[6].

W 1936 roku został powołany przez selekcjonera Józefa Kałużę na turniej olimpijski 1936 w Berlinie, na którym zagrał w jednym meczu: o 3. miejsce z reprezentacją Norwegii, który zakończył się porażką Biało–Czerwonych 3:2, którzy tym samym zakończyli turniej na 4. miejscu. Ostatni mecz w reprezentacji Polski rozegrał 22 stycznia 1939 roku na Parc des Princes w Paryżu, kiedy to Biało–Czerwoni przegrali 4:0 z reprezentacją Francji[7].

Kariera trenerska

Michał Matyas po zakończeniu kariery piłkarskiej rozpoczął karierę trenerską, będąc asystentem trenera w Polonii Bytom, po czym został pierwszym trenerem AKS-u Chorzów, potem w 1949 roku zastąpił Wacława Kuchara na stanowisku trenera Polonii Bytom.

W okresie 1 grudnia 1950–31 lipca 1954 roku trenował Gwardię Kraków, z którą w sezonie 1951 wygrał rozgrywki ligowe, jednak w wyniku porażki 2:0 z Unionem Chorzów w finale Pucharu Polski, które w tym sezonie były oficjalnymi mistrzostwami Polski, tytuł mistrza Polski przyznano Unionowi Chorzów, natomiast drużynie Matyasa przyznano tytuł Mistrza Ligi. Gwardia Kraków pod wodzą Matyasa dwukrotnie zajęła 3. miejsce w ekstraklasie (1952, 1953) oraz dotarła do finału Pucharu Polski 1954.

Następnymi klubami w karierze trenerskiej Matyasa były: Warta Poznań (1955–1956), Stal Mielec (1957–1958), Cracovia (1959–1961), Odra Opole (1961), ponownie Stal Mielec (1962–1963). W latach 1963–1965 ponownie trenował Polonię Bytom, z którą w sezonie 1963/1964 dotarł do finału Pucharu Polski oraz Pucharu Karla Rappana, natomiast w sezonie 1964/1965 zdobył Puchar Intertoto oraz Puchar Ameryki.

Następnie w okresie 1 stycznia 1968–30 listopada 1969 roku ponownie trenował Cracovię, a okresie 1 grudnia 1969–11 czerwca 1970 roku trenował Górnik Zabrze, z którym w sezonie 1969/1970 zajął 3. miejsce w ekstraklasie, zdobył Puchar Polski, a także osiągnął największy sukces w historii klubowej polskiej piłki nożnej, jakim był awans do finału Pucharu Zdobywców Pucharów, który został zdobyty w dramatycznych okolicznościach: po trzech meczach z włoską AS Romą zakończonych remisem (1:1, 2:2, 1:1), a po trzecim meczu rozegranym 22 kwietnia 1970 roku we francuskim Strasburgu, o awansie do finału zadecydowało losowanie rzutem monetą, które okazało się szczęśliwe dla klubu z Górnego Śląska, który tym samym w finale rozegranym na austriackiej Praterze w Wiedniu spotkał się z angielskim Manchesterem City, jednak zakończył się porażką górnośląskiego klubu 2:1.

Potem ponownie trenował Wisłę Kraków (1970–1971), po raz trzeci Cracovię (1972–1973), a ostatnim klubem w karierze trenerskiej Matyasa był Czarni Jasło, którego trenował w 1975 roku.

Reprezentacja Polski

Michał Matyas w międzyczasie trzykrotnie był selekcjonerem reprezentacji Polski (1952, 1954 oraz 1966–1967), którą prowadził łącznie w 12 meczach, których bilans wygląda następująco: 3 zwycięstwa, 3 remisy, 6 porażek, bramki: 13–17. Prowadził Biało-Czerwonych na turnieju olimpijskim 1952 w Helsinkach, na którym drużyna Matyasa wygrała w rundzie wstępnej z reprezentacją Francji, natomiast w pierwszej rundzie przegrała 2:0 z reprezentacją Danii i tym samym zakończyła udział w tym turnieju.

Statystyki

Reprezentacyjne

ReprezentacjaRokMeczeBramki
 Polska
193221
193330
193420
193544
193641
193721
193800
193910
Łącznie187

[8]

Sukcesy

Zawodnicze

Pogoń Lwów

Szkoleniowe

Gwardia Kraków
Polonia Bytom
Górnik Zabrze

Indywidualne

Śmierć

Michał Matyas zmarł 22 października 1975 roku w Krakowie w wieku 63 lat. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kw. XXXVII-16-7)[9].

Grób Michała Matyasa na cmentarzu Rakowickim

Ciekawostki

  • Podczas meczu Polonii Bytom z Ruchem Chorzów, Michał Matyas doprowadził do zamieszek na trybunach. Zawodnik Ruchu Chorzów – Edward Lasecki wielokrotnie go faulował. Matyas nie wytrzymał, kiedy ten go nazwał "Polską świnią" i spoliczkował go, za co został wyrzucony z boiska. Schodząc z boiska powiedział o wszystkim kibicom swojej drużyny, wtedy ktoś oddał strzał z pepeszy i zaczęła się awantura, która zakończyła się interwencją Milicji Obywatelskiej[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Legendy Polskiej Piłki Nożnej: Michał Matyas [data dostępu: 2016-03-11]
  2. ↑ Polacy w kijowskim „Dynamo” – Gdzie są chłopcy z tamtych lat?
  3. ↑ Огнем и мячом. Легендарные поляки в составе Динамо [data dostępu: 2015-11-11] (ukr.)
  4. ↑ Piłka jest okrągła, Katowice 1971, s.77
  5. ↑ Poland vs. Sweden, 10 July 1932 (ang.)
  6. ↑ Romania vs. Poland, 2 October 1932 (ang.)
  7. ↑ France vs. Poland, 22 January 1939 (ang.)
  8. ↑ Michał Matyas – Eu-Football.info (ang.)
  9. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Michał Matyas

Uwagi

  1. ↑ Większość źródeł podaje błędną datę urodzenia – 28 września 1910. W księdze chrztów w Parafii w Brzozowie widnieje data urodzenia 28 września 1912 oraz dzień chrztu 19 października 1912

Zobacz też

Bibliografia

  • Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie 1918-1939. 100 lat prawdziwej historii, Wydawnictwo GiA, Katowice 2017, ISBN 83-88-23261-4

Linki zewnętrzne

Składy reprezentacji Polski
Skład reprezentacji Polski na Igrzyskach Olimpijskich 1936

Skład reprezentacji Polski na Igrzyskach Olimpijskich 1952

Kariera trenerska
Trenerzy Polonii Bytom
Trenerzy Wisły Kraków
  1. ↑ a b c d e f g trener tymczasowy
  2. ↑ a b trener zastępczy
Selekcjonerzy reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r selekcjoner zastępczy
Trenerzy Warty Poznań
  1. ↑ trener tymczasowy
Trenerzy Stali Mielec
  1. ↑ trener tymczasowy
  2. ↑ trener zastępczy
Trenerzy Cracovii
  1. ↑ a b c d e f g h i j k trener nieformalny
  2. ↑ a b c d e f g h trener tymczasowy
  3. ↑ a b c d e trener zastępczy
Trenerzy Odry Opole
  1. ↑ a b c d e f g h trener tymczasowy
Trenerzy Górnika Zabrze
  1. ↑ a b c trener zastępczy
  2. ↑ a b c d e f trener tymczasowy
Osiągnięcia i nagrody
Królowie strzelców MP w piłce nożnej
Finały
Liga
Finały
Liga
Trenerzy zdobywców Pucharu Polski w piłce nożnej

Media użyte na tej stronie

Football pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Soccerball shade.svg
Autor: Derived from image:soccer ball.svg, this version made by User:Ed g2s., Licencja: CC0
A soccer ball with shade.
Flag of the German Reich (1933–1935).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1933 to 1935.
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Michal Matyas.jpg
Polski piłkarz Michał Matyas.
Michał Matyas grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY 4.0
Grób Michała Matyasa na cmentarzu Rakowickim
Flag of Germany (1933–1935).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1933 to 1935.