Michał Słuszkiewicz

Michał Słuszkiewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 września 1848
Sanok

Data i miejsce śmierci

15 listopada 1936
Sanok

Burmistrz Sanoka
Okres

od 11 maja 1920
do 18 września 1924

Poprzednik

Marian Kawski

Następca

Adam Pytel

Faksymile

Michał Słuszkiewicz (ur. 20 września 1848 w Sanoku, zm. 15 listopada 1936 tamże) – polski rzemieślnik, działacz społeczny, radny i burmistrz Sanoka.

Życiorys

Kamienica przy ulicy Tadeusza Kościuszki 3 w Sanoku
Grobowiec rodzinny Słuszkiewiczów

Urodził się 20 września 1848 w Sanoku[a][1]. Pochodził z mieszczańskiej rodziny, tradycyjnie trudniącej się rzeźnictwem i masarstwem[b]. Był synem Wojciecha (ur. 1824) i Józefy z domu Solon[1]. Jego braćmi byli Marian (wyemigrował do Ameryki) i Jan. Jego żoną od około 1874 przez 52 lata była Paulina z domu Dziura (1858–1926)[2][3]. Mieli 12 dzieci, z których troje zmarło w dzieciństwie: Franciszek (1875–1944, nauczyciel matematyki i fizyki, dyrektor gimnazjum w Bochni), Henryk Józef (1877-1882)[4][5], Józef (1880–1914[6][2]), Helena (1881-1882[7][8], Teofila Maria (1882–1951[9], od 1902 żona Franciszka Martynowskiego[10][11]), Alojzy (ur., zm. 1894[12][13]), Maksymilian (1884–1940, także burmistrz Sanoka), Władysława (1886–1971, od 1907 żona Józefa Nowotarskiego[14][15][16]), Emilia (1888–1982, nauczycielka[17][18][19]), Witold Jan (1890–1914[20][21], absolwent Akademii Handlu Zagranicznego[22], pisarz, kierownik kółka amatorskiego[23], jako ochotnik armii austriackiej walczył w bitwie pod Kraśnikiem, zmarł od ran wówczas odniesionych[24]), Roman (1892–1975, urzędnik[25][26]) i Edmund (1895–1980, literat i oficer Wojska Polskiego). Wszystkie z dziewięciorga dzieci, które dożyły dorosłości, ukończyły szkoły (w tym Gimnazjum Męskie w Sanoku[27]), zaś czworo wyższe uczelnie. Wnukami Michała Słuszkiewicza byli: Eugeniusz Słuszkiewicz (syn Franciszka, indolog, orientalista), Wiesław Nowotarski (syn Władysławy, oficer, ofiara zbrodni katyńskiej), Maria Czerepaniak (1910-2014, córka Józefa, tancerka, działaczka sokola, żona Eugeniusza)[28]). Rodzina Słuszkiewiczów zamieszkiwała w Sanoku przy ulicy Tadeusza Kościuszki 60[29].

Cechowała go wytrwałość w pracy, co przyniosło mu zdobycie mocnej pozycji społeczno-finansowej. Kontynuował rodzinne tradycje i prowadził zakład masarski[c][30], a jego działalność zdominowała tę branżę w mieście[31]. Sklep wędliniarski Słuszkiewiczów znajdował się w kamienicy przy ulicy Tadeusza Kościuszki[32][33] (obecnie numer 3, od wschodu przylega do niej kamienica przy ul. Jagiellońskiej 2, a od zachodu budynek sądu rejonowego). Pod koniec życia Michał Słuszkiewicz wynajął sklep Paweł Wiktorowi[34].

Był politykiem Polskiego Stronnictwa Demokratycznego (tzw. „galicyjscy demokraci”)[35]. W mieście członkami ugrupowania byli także Jan Zarewicz, Feliks Giela, Kazimierz Lipiński. Jako jeden z pierwszych przedsiębiorców rzemieślniczych uzyskał mandat radnego miejskiego, którym sprawował przez 38 lat[36][37][38] (m.in. wybrany w kadencji od 1893[39], w 1900 – asesor[40], w 1910[41], w 1912 radny i asesor w nowej radzie po przyłączeniu do Sanoka gminy Posada Sanocka[42], 1914 – asesor[43]). Przy tym nie dysponował wykształceniem jak inni radni (np. absolwenci prawa na uniwersytecie), jednak w odróżnieniu od nich doskonale znał szczegóły życia i problematyki miejskiej Sanoka, jego zaletą był charakter i doświadczenie życiowe, a ponadto samodzielnie dokształcał się w wiedzy, prenumerował gazetę. Został zastępcą sędziego przysięgłego I kadencji przy trybunale C. K. Sądu Obwodowego w Sanoku[44], później wybrany w 1904[45]. Był także asesorem[46] i ławnikiem[47]. W sierpniu 1900 wszedł w skład komitetu mieszczańskiego w Sanoku, zajmującego się wyborami do Sejmu Krajowego Galicji[48]. Od około 1906 był asesorem w magistracie miasta Sanoka[49][50][51][52]. W 1912 został wybrany członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego z grupy gmin miejskich[53][54][55][56][57]. Był wybierany wydziałowym Czytelni Mieszczańskiej w Sanoku, funkcjonującej w budynku Ramerówka, 17 stycznia 1904[58], 28 stycznia 1905[59]; natomiast w niepodległej II Rzeczypospolitej na początku 1928 został wybrany przewodniczącym[60].

Podczas I wojny światowej ówczesny burmistrz Paweł Biedka wyjechał do Austrii, a Michał Słuszkiewicz pełnił jego obowiązki komisarycznie[61]. Po nałożeniu na Sanok kontrybucji przez rosyjskich okupantów i niemożności spłacenia jej przez miasto, Rosjanie aresztowali kilku urzędników, w tym Michała Słuszkiewicza, którym następnie udało się uciec z uwięzienia[62]. W 1918 wraz z innymi osobistościami miejskimi (m.in. Paweł Biedka, Feliks Giela, Wojciech Ślączka, Adam Pytel, Jan Rajchel) funkcjonował w ramach Komitetu Samoobrony Narodowej[63], który 31 października/1 listopada 1918 dokonał przejęcia władzy w Sanoku[64]. U kresu I wojny światowej i po wybuchu wojny polsko-ukraińskiej w listopadzie 1918 został członkiem Komitetu Straży Obywatelskiej w Sanoku[65][66]. Był radnym pierwszej powojennej kadencji od 1919[67].

Po ustąpieniu burmistrza Mariana Kawskiego, 11 maja 1920 Rada Miasta wybrała na to stanowisko Michała Słuszkiewicza. Był pierwszą osobą pełniącą to najwyższe stanowisko w mieście, pochodzącą z grupy rzemieślników[68].

W czasie pełnienia przez niego funkcji włodarza miasta nastąpiło:

  • uregulowanie brzegów Sanu przy obecnej ulicy Królowej Bony, w tym zatrudnienie bezrobotnych przy tym,
  • bezpieczne zarządzanie miastem podczas kryzysu w oparciu o oszczędne gospodarowanie,
  • stworzenie wodociągów i kanalizacji oraz oświetlenia w mieście,
  • otwarcie cegielni, betoniarni, łaźni,
  • założenie Seminarium Nauczycielskiego,
  • w 1923 przekazania sztandaru stacjonującemu w mieście 2 Pułkowi Strzelców Podhalańskich,
  • wizyta w Sanoku premiera RP Wincentego Witosa.

31 października 1923 złożył rezygnację z funkcji burmistrza[69], która została przyjęta przez radę 13 grudnia, zaś nowy burmistrz został wybrany 18 września 1924 i do tego czasu Słuszkiewicz pozostawał na urzędzie[70]. Później nadal był radnym (od 1924[69][71]). Funkcjonował w szeregach Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem[72]. W marcu 1931 wszedł w skład Tymczasowego Zarządu, powołanego w związku z połączeniem gminy Sanok i gminy Posada Olchowska[73].

Działał społecznie na wielu polach[74], w tym w ramach Towarzystwa Polskiej Ochronki Dzieci Chrześcijańskich[75]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[76] oraz członkiem zwyczajnym Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego[77]. Był członkiem wydziału Kasy Oszczędności miasta Sanoka (1927)[78].

Zmarł 15 listopada 1936 w Sanoku[79]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku[80][81]. Na tablicach nagrobnych zostali upamiętnieni synowie Witold i Maksymilian, który tak jak ojciec był burmistrzem Sanoka i podobnie jak ojciec (uwięziony przez Rosjan podczas I wojny światowej), został aresztowany przez okupanta (niemieckiego) podczas II wojny światowej, następnie przetrzymywany i wywieziony do III Rzeszy i tam w 1940 zamordowany w obozie koncentracyjnym Buchenwald[62], wnuczka Maria Gutt, z domu Nowotarska (1908-1939), wnuk Wiesław Nowotarski (1910-1940, ofiara zbrodni katyńskiej), Czesław Rytarowski (1903-1939), Bożena Rytarowska (zm. 1958, lat 18). Antonina Rytarowska (ur., zm. 1945). Figurę Matki Bożej na postumencie grobowca wykonał w 1927 Stanisław Piątkiewicz[82]. Nagrobek jest uznany za obiekt zabytkowy i podlega ochronie prawnej[83][84]. W alejce cmentarnej obok grobowca Michała i Pauliny Słuszkiewiczów zostali pochowani ich krewni, w tym niektóre z dzieci, oraz powinowaci.

Na wniosek Związku Obrońców Podkarpacia 12 listopada 1937 przemianowano ulicę Targową na ulicę Michała Słuszkiewicza nazwę tę nosiła do II wojny światowej (obecnie nosi nazwę Elizy Orzeszkowej)[85]. Według innych źródeł, w tym córki Emilii Słuszkiewicz, w 1937 przemianowano ulicę Floriańską na ulicę Michała Słuszkiewicza (późniejsza ulica Ignacego Daszyńskiego)[86][87][88].

Uwagi

  1. ↑ Dokładnie rok później tj. 20 września 1849 urodził się w Sanoku inny Michał Słuszkiewicz, syn Michała i Marianny z domu Hnatowicz, zob. Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 221 (poz. 152).
  2. ↑ Pracownia wyrobów masarskich Jana Słuszkiewicza została nagrodzona Złotym Medalem na międzynarodowej wystawie spożywczej w Paryżu. Ogłoszenia. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 4, nr 29 z 13 listopada 1910. 
  3. ↑ Od września 1910 w budynku prowadzili kancelarię adwokacką dr Henryk Atlas. Por. Ogłoszenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 21 z 18 września 1910.  i Adolf Atlas – Książka telefoniczna. Sanok. genealogyindexer.org. [dostęp 2014-07-24].

Przypisy

  1. ↑ a b Księga chrztów 1836–1857. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 201 (poz. 80).
  2. ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 304 (poz. 1).
  3. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 120.
  4. ↑ Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 107 (poz. 179).
  5. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 49 (poz. 44).
  6. ↑ Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 133 (poz. 12).
  7. ↑ Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 145 (poz. 21).
  8. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 50 (poz. 52).
  9. ↑ Księga chrztów 1870–1882. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 160 (poz. 55).
  10. ↑ Księga małżeństw 1888–1905 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 188 (poz. 9).
  11. ↑ Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 321 (poz. 81).
  12. ↑ Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 64 (poz. 99).
  13. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 220 (poz. 120).
  14. ↑ Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 108 (poz. 103).
  15. ↑ Księga małżeństw 1905–1912 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 31 (poz. 32).
  16. ↑ Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 138 (poz. 2).
  17. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 48–55.
  18. ↑ Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 178 (poz. 104).
  19. ↑ Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 70 (poz. 14).
  20. ↑ Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 238 (poz. 74).
  21. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1901/1902 (zespół 7, sygn. 29). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 142.
  22. ↑ Tekla Wolwowicz. Z odległych lat. „Rocznik Sanocki”. Tom VI, s. 19, 1988. 
  23. ↑ Jan Bach: Wykaz imienny członków Drużyn Bartoszowych. W: Drużyny Bartoszowe 1908–1914. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1939, s. 383.
  24. ↑ Mannschaft. „Nachrichten über Verwundete und Verletzte”. Nr 344, s. 41, 18 marca 1915 (niem.). 
  25. ↑ Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 10 (poz. 94).
  26. ↑ Roman Słuszkiewicz. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-11-29].
  27. ↑ Absolwenci (pol.). 1losanok.pl. [dostęp 2013-07-26].
  28. ↑ Bronisław Kielar: Druhna Maria Czerepaniak nie żyje. sokolsanok.pl, 2014-11-22. [dostęp 2015-12-25].
  29. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 280.
  30. ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 416–417.
  31. ↑ Wojciech Sołtys, Budownictwo, przemysł, rzemiosło i handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 535.
  32. ↑ Tanecznym krokiem przez życie (pol.). biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2013-07-30].
  33. ↑ 100 lat życia to bardzo piękny jubileusz (pol.). sokolsanok.pl, 2016-02-27. [dostęp 2013-07-30].
  34. ↑ Emilia Słuszkiewicz: Pamiętnik (1853–1939). Sanok: 1971, s. 91.
  35. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 360.
  36. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Struktury organizacyjne miasta, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 380.
  37. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Struktury organizacyjne miasta, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  38. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 123.
  39. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 51, 63. ISBN 83-909787-8-4.
  40. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 71. ISBN 83-909787-8-4.
  41. ↑ Po wyborach. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1–2, nr 34 z 18 grudnia 1910. 
  42. ↑ Z Rady Miejskiej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1, nr 26 z 30 czerwca 1912. 
  43. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 75. ISBN 83-909787-8-4.
  44. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 4 z 17 lutego 1895. 
  45. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 8 z 21 lutego 1904. 
  46. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Struktury organizacyjne miasta, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 385.
  47. ↑ Wojciech Sołtys, Pierwsze miesiące wolności, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 517.
  48. ↑ Kronika krajowa. Z ruchu wyborczego. „Słowo Polskie”, s. 4, nr 391 z 23 sierpnia 1900. 
  49. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 413.
  50. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 413.
  51. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 451.
  52. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 451.
  53. ↑ W przededniu ukonstytuowania Rady powiatowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 42, s. 1–2, 20 października 1912. 
  54. ↑ Ukonstytuowania Rady powiatowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 44, s. 1–2, 3 listopada 1912. 
  55. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 461.
  56. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 468–469.
  57. ↑ Alojzy Zielecki: Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 356.
  58. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 4 z 24 stycznia 1904. 
  59. ↑ Kronika. Walne zgromadzenie członków Czytelni Mieszczańskiej w Sanoku. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 58 z 5 lutego 1905. 
  60. ↑ Dodatek Sanocki. Kronika. Czytelnia mieszczańska. „Ziemia Przemyska”. 9, s. 6, 25 lutego 1928. 
  61. ↑ Alojzy Zielecki, Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 483.
  62. ↑ a b Dorota Mękarska. Maksymilian Słuszkiewicz. Ostatni przedwojenny burmistrz Sanoka. „Tygodnik Sanocki”, s. 10, nr 21 z 9 października z 1991. 
  63. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 133.
  64. ↑ Edward Zając, Struktury organizacyjne miasta, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  65. ↑ Edward Zając: Jak Sanok wybił się na niepodległość. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1995, s. 20. ISBN 83-901466-3-0.
  66. ↑ Maria Łapiszczak, Borys Łapiszczak: Sanok i dawne województwo rzeszowskie na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VI. Sanok: Poligrafia, 2003, s. 108. ISBN 83-915388-3-4.
  67. ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 36, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  68. ↑ Edward Zając, Sanockie biografie, Sanok 2009, s. 99.
  69. ↑ a b Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 39, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  70. ↑ Wojciech Sołtys, Pierwsze miesiące wolności, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 518.
  71. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 79. ISBN 83-909787-8-4.
  72. ↑ Wojciech Sołtys, Miasto i jego władze, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 515.
  73. ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 41, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  74. ↑ Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym / Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 609.
  75. ↑ Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 603.
  76. ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 29 listopada 2009. [dostęp 2014-03-12].
  77. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziewiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 9.
  78. ↑ Księga pamiątkowa kas oszczędności w Małopolsce wydana z powodu 25-lecia istnienia Związku Polskich Kas Oszczędności we Lwowie. O działalności należących do Związku Małopolskich i dwóch śląskich (Bielsko i Cieszyn) kas oszczędności. Lwów: 1927, s. 86.
  79. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. S 1936 (Tom K, s. 58, poz. 109).
  80. ↑ Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 28.
  81. ↑ 6. Cmentarz, Epilog (pol.). sciezkabeksinskiego.pl. [dostęp 2013-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-04)].
  82. ↑ Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 21.
  83. ↑ Inwentarz Archiwum Historycznego Muzeum Historycznego w Sanoku. Nr teczki 341: Opis nagrobków przeznaczonych do odnowienia i przedstawiających wartość historyczną na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki w Sanoku. Muzeum Historyczne w Sanoku, s. 39.
  84. ↑ Zabytkowe nagrobki (pol.). starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2013-08-10].
  85. ↑ Edward Zając, Sanockie biografie, Sanok 2009, s. 98.
  86. ↑ Emilia Słuszkiewicz, Pamiętnik (1853-1939), s. 111.
  87. ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 63, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  88. ↑ Lista zamordowanych na Gruszce 5/6 lipca 1940 roku (wykaz sporządzony przez B.R na podstawie księgi więziennej).

Bibliografia

Burmistrzowie i zarządcy Sanoka
Zabór austriacki
i autonomia galicyjska

Burmistrzowie gminy miasta Sanoka

Adam Piątkowski
Jan Marcinkiewicz
Wojciech Foedrich
Antoni Piątkowski
Michał Fiałkiewicz
Jakub Krulikiewicz
Józef Gutkowski
Albin Gołkowski
Jerzy Rapf
Sebastian Piątkowski
Jan Zarewicz

Burmistrzowie Sanoka:

Erazm Łobaczewski
Jan Okołowicz
Cyryl Jaksa Ładyżyński
Aital Witoszyński
Feliks Giela
Feliks Giela
Stanisław Niedzielski (I wojna światowa)
II Rzeczpospolita
Okupacja niemiecka
Polska Ludowa i PRL

Burmistrzowie:

Józef Bubella
Juliusz Bruna
Stanisław Lisowski
Michał Hipner
Józef Dąbrowski

Przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej:

Józef Dąbrowski
Adam Miler
Kazimierz Surman
Tadeusz Powrózek
Andrzej Szczudlik
Stanisław Potocki
Tadeusz Wojtowicz
Jan Łysakowski
Leszek Rychter
Kazimierz Grabowski
Wiesław Skałkowski

Naczelnicy miasta

Wiesław Skałkowski
Ryszard Grzebień
III Rzeczpospolita

Herb Sanok

Media użyte na tej stronie

Signature of Michał Słuszkiewicz (1921).jpg
Podpis Michała Słuszkiewicza (1934)
3 Kościuszki Street in Sanok.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek przy ulicy Kościuszki 3 w Sanoku
Michał Słuszkiewicz.jpg
Michał Słuszkiewicz
Słuszkiewicz family grave at Central Cemetery in Sanok, Michał & Paulina.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec rodziny Słuszkiewicz na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.Pochowany były burmistrz Michał Słuszkiewicz i symbolicznie upamiętniony jego syn Maksymilian, który poniósł śmierć w obozie Buchenwald.