Mieczysław Lepecki

Mieczysław Bohdan Lepecki
Ilustracja
Mieczysław Lepecki w mundurze kapitana 1 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

16 listopada 1897
Kluczkowice, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

26 stycznia 1969
Warszawa, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1916–1922, 1924–1939

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

2 Pułk Piechoty, 1 Pułk Piechoty Legionów

Stanowiska

adiutant Marszałka Józefa Piłsudskiego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Odznaka za rany i kontuzje 3 gwiazdki
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Wawrzyn Akademicki Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych Krzyż Legionowy

Mieczysław Bohdan Lepecki (ur. 16 listopada 1897 w Kluczkowicach[1], zm. 26 stycznia 1969 w Warszawie) – podróżnik, pisarz, publicysta, major piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Był synem Leopolda i Bronisławy z domu Depner. Wiosną 1916 roku wstąpił do Legionów Polskich. Pełnił służbę w 2 pułku piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym został internowany w Szczypiornie, a później w Łomży. W styczniu 1922 roku został przeniesiony do rezerwy, w stopniu porucznika. Z dniem 1 stycznia 1924 roku został powołany do służby czynnej. W okresie od listopada 1925 roku do końca lipca 1926 roku pozostawał w stanie nieczynnym, przebywając w podróży naukowo-badawczej w Paragwaju.

Afisz z 1936 r.

Po powrocie do kraju został przeniesiony do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych na stanowisko referenta, w wydziale kierowanym przez mjr. SG Andrzeja Nałęcz-Korzeniowskiego. Szefem gabinetu był wówczas płk SG Józef Beck. 1 stycznia 1928 roku otrzymał urlop bezpłatny celem uczestnictwa w ekspedycji badawczej w Peru, której zadaniem było „przeprowadzenie badań nad przydatnością pewnych terenów dla osadnictwa polskiego”. W Peru przebywał dziesięć miesięcy. 19 marca 1928 został mianowany na stopień kapitana ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 365. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 1 stycznia 1930 roku ponownie otrzymał dziesięciomiesięczny urlop bezpłatny, w czasie którego odbył podróż naukowo-turystyczną do krajów położonych w centrum Ameryki Południowej[2]. W latach 1931–1935 pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych, gdzie był adiutantem marszałka Józefa Piłsudskiego. 27 czerwca 1935 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 79. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3].

W okresie od czerwca do listopada 1935 roku przebywał, jako oficjalny przedstawiciel Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w Brazylii, Argentynie i Paragwaju, badając możliwości osadnictwa na terenach wskazanych przez polskie placówki konsularne. 1 stycznia 1936 roku ówczesny Prezes Rady Ministrów, Marian Zyndram-Kościałkowski mianował go dyrektorem Biura Prezydialnego. W maju 1936 roku nowy Premier RP, gen. dyw. Felicjan Sławoj Składkowski powierzył mu organizację Biura Zadań Specjalnych Prezesa Rady Ministrów i powołał na stanowisko jego dyrektora. W lipcu i sierpniu 1936 odbył podróż po Syberii śladami zesłania Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz miejsc martyrologii powstańców i rewolucjonistów polskich[4][5][6][7][8]. W 1937 roku kierował rządową misją na Madagaskar – tzw. Komisją Studiów, której zadaniem było rozpoznanie możliwości pozyskania wyspy jako polskiej kolonii lub terenu osadnictwa żydowskiego w ramach hasła Żydzi na Madagaskar. 20 grudnia 1937 został drugim wiceprezesem powołanego wówczas Polskiego Towarzystwa Wypraw Badawczych[9].

Nagrobek Mieczysława Lepeckiego na cmentarzu Powązkowskim

W marcu 1939 nadal pozostawał w stanie nieczynnym[10]. Po wybuchu II wojny światowej 5 września 1939 został dyrektorem biura powołanego wówczas ministra propagandy Michała Grażyńskiego[11]. 17 września 1939 roku w Kutach przekroczył granicę z Rumunią.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 35-1-28)[12].

Twórczość

  • „Pamiętnik adiutanta Marszałka Piłsudskiego”
  • „Maurycy August Beniowski. Zdobywca Madagaskaru”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, 1961
  • „Niknący świat: Opowieść o podróży po centralnej Brazylii”, Iskry, Warszawa (1965), seria Naokoło świata
  • „W blaskach wojny”, 1926; wspomnienia z wojny polsko-bolszewickiej
  • „Od Sybiru do Belwederu: Fragmenty z życia Marszałka Piłsudskiego” – książka dla młodzieży o Józefie Piłsudskim
  • „Oceanem, rzeką, lądem: Przygody z podróży po Argentynie”, Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, 1929
  • „Z gwiazdy na gwiazdę. Podróż z Brazylii do Polski”, Iskry, 1960
  • „Na cmentarzyskach Indjan: Wrażenia z podróży po Paranie”, Księgarnia Biblioteki Dzieł Wyborowych, Warszawa, 1926
  • „Opis polskich terenów kolonizacyjnych w Peru”, Naukowy Instytut Emigracyjny, Warszawa (1930)
  • „Polskie tereny kolonizacyjne w Ameryce Południowej”, nakładem Towarzystwo Wiedzy
  • „Opis stanu Espirito Santo”, Instytut Wydawniczy Ligi Morskiej i Kolonialnej, Warszawa,1931
  • „Matto Grosso, dziki zachód Brazylji”, Warszawa, 1927
  • „Sybir współczesny”, 1934[13]
  • „35 tysięcy kilometrów przez lądy i morza: Relacja z wyprawy w 1926 r.”, Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa, 1926
  • „Madagaskar – kraj, ludzie, kolonizacja”, Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa, 1938
  • „U wrót tajemniczego Maghrebu”, Księgarnia Biblioteki Dzieł Wyborowych, Warszawa, 1925
  • „Pod tchnieniem sirocca”, Polska Zbrojna, 1926
  • „Podróż do Somosierry”, Warszawa, 1934, seria Przygody i podróże – tygodnik dla młodzieży, nr 22
  • „Z marszałkiem Piłsudskim na Maderze”, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa, 1931
  • „W krainie Jaguarów. Przygody oficera polskiego w dżunglach i stepach Brazylji”, Księgarnia Biblioteki Dzieł Wyborowych, Warszawa, 1925
  • „Wschodnie Peru czyli Montanja. (Ze szczególnym uwzględnieniem departamentu Loretu i dorzecza rzeki Ucayali.)”, Warszawa, 1930
  • „Co to jest Paragwaj?”, Warszawa, 1927
  • „W selwasach Paragwaju. Przygody z podróży odbytej w roku 1926”, Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa, 1927
  • „Paragwaj”, Warszawa, 1936
  • „Argentyna”
  • „Boliwja”, Warszawa, 1936
  • „Brazylja”, Warszawa 1936
  • „Gran Chaco i spór o nie między Boliwją i Paragwajem”
  • „Na Amazonce i w Peru”, Książnica-Atlas, Warszawa, 1930
  • „Na Amazonce i we wschodniem Peru”, Lwów, 1931
  • „Droga korsarzy i zdobywców. Wrażenia z podróży do Patagonji, Ziemi Ognistej, archipelagu Chiloe i środkowego Chile”, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa, 1933
  • „W sercu czerwonego lądu. Przygody z podróży do Paragwaju, Boliwji i Brazylji”, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa, 1927
  • „Zew ojczyzny”, Warszawa, 1928; dwutomowa powieść dla młodzieży
  • „Parana i Polacy”
  • „Od Amazonki do Ziemi Ognistej. Podróże po Ameryce Południowej”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1958
  • „Raport z podróży do Peru”, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa, 1928
  • „Zazdrosna dżungla i inne opowieści egzotyczne”, Bibljoteka Domu Polskiego, 1925
  • „W cieniu Kordylierów”
  • „W dzikich ustroniach. Przygody, polowania i awantury”, Bibljoteka Domu Polskiego, Warszawa, 1927
  • „Sowiecki Kaukaz. Podróż do Gruzji, Armenji i Azerbejdżanu”, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa
  • „Po bezdrożach Brazylii”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1962

Wszystkie jego utwory w 1951 roku decyzją Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, zostały natychmiast wycofane z bibliotek[14].

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. Stanisław Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 270.
  2. Protokół przesłuchania mjr. w st. spocz. Mieczysława Lepeckiego sporządzony 7 lutego 1940 roku w Paryżu przez por. Modelskiego w: Relacje z kampanii wrześniowej 1939 roku, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. akt B.I.1a cz. I, s. 99-102.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 71.
  4. Mjr. Lepecki jedzie na Syberię. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 148 z 2 lipca 1936. 
  5. Mjr. Lepecki na Syberii. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 164 z 21 lipca 1936. 
  6. Powrót mjr. Lepeckiego z Dalekiego Wschodu i Birobidżanu. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 193 z 25 sierpnia 1936. 
  7. Lot „dla przyjemności”. „Gazeta Gdańska”, s. 1, 22-23 sierpnia 1936. 
  8. 350 koni – 300 tysięcy złoty na nagrody w sezonie jesiennym wyścigów konnych lwowskich. „Wschód”, s. 19, Nr 22 z 30 sierpnia 1936. 
  9. Powstanie Polskiego Towarzystwa Wypraw Badawczych. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 292 z 24 grudnia 1937. 
  10. a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 25.
  11. Wojewoda Grażyński ministrem propagandy. „Warszawski Dziennik Narodowy”. 246B, s. 2, 6 września 1939. 
  12. Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW LEPECKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].
  13. Mieczysław Lepecki. Sybir współczesny. „„Sybirak””. 1 (1), 1934. [dostęp 2018-08-11]. 
  14. Cenzura PRL, posłowie Zbigniew Żmigrodzki, Wrocław 2002, s. 24.
  15. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Rok. II, Nr 8, s. 340. Warszawa 26 lutego 1921.
  16. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  17. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 95 „za zasługi w służbie państwowej” - jako Bohdan Mieczysław Lepecki.
  18. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za prace pionierskie i eksploratorskie w Ameryce Południowej” - jako Bohdan Mieczysław Lepecki.
  19. M.P. z 1939 r. nr 115, poz. 270 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  20. M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej i krzewienie czytelnictwa w wojsku”.
  21. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 284.
  22. Na podstawie fotografii
  23. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 241 - jako Bohdan Mieczysław Lepecki.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 69, 420.
  • Mieczysław Lepecki. Kraj wschodnio-syberyjski w roku 1936. „Sybirak”. 3 (11), s. 2, październik 1936. 
  • Mieczysław Lepecki, Pamiętnik adiutanta Marszałka Piłsudskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987, ISBN 83-01-06828-0.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Wawrzyn Akademicki BAR.svg
Baretka: Wawrzyn Akademicki.
GenInspWP.jpg
Autor: Gruzin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Odznaka Generalnego Inspektoratu WP
Nagrobek mieczyslaw lepecki.JPG
Nagrobek Mieczysława Lepeckiego na Cmentarzu Powązkowskim, Warszawa, 14 maja 2008. Mieczysław Lepecki.
Krzyż legionowy.jpg
(c) I, DJPastesz, CC-BY-SA-3.0
Krzyż Legionowy, odznaka organizacyjna Związku Legionistów Polskich. fot.Tomasz K. Żurawski
POL Odznaka za rany i kontuzje 3 gwiazdki BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 3 gwiazdki