Mikołaj Beljung

Mikołaj Beljung

Data i miejsce urodzenia	5 marca 1914 Lugoj
Data i miejsce śmierci	16 maja 1974 Katowice
Kariera trenerska
Lata Drużyna 1946 Piast Gliwice RKU Sosnowiec Podlesianka Katowice WMKS Katowice 1956 Piast Gliwice 1957 Ruch Chorzów 1959 Górnik Radlin

Mikołaj Beljung, właśc. Miklós Beljung (ur. 5 marca 1914 w Lugoj, zm. 16 maja 1974 w Katowicach) – polski szpieg AK pochodzenia francusko-węgierskiego, piłkarz i instruktor, pierwszy dyrektor Stadionu Śląskiego.

Ojciec Mikołaja był z pochodzenia Francuzem, matka – siedmiogrodzką Niemką. On sam formalnie był siedmiogrodzkim Węgrem i posiadał obywatelstwo węgierskie. Sam również uważał się za Węgra. W młodości był piłkarzem rumuńskich klubów, później wyjechał do Francji, gdzie wdał się w bójkę i groziło mu więzienie. By go uniknąć, wstąpił do Legii Cudzoziemskiej, skąd wkrótce zdezerterował. Ujęty, siedział w więzieniach we Francji i Hiszpanii. Po ucieczce ukrywał się w Niemczech, gdzie związał się z ruchem antyfaszystowskim. Aresztowany przez Niemców, siedział w więzieniach w Saarbrücken, a następnie w Pradze na Pankracu. Po wybuchu wojny dostał nakaz pracy w biurze przesiedleńczym w Katowicach, w Polsce znalazł się w 1940.

Do Armii Krajowej wstąpił w 1941 na Górnym Śląsku za sprawą Elżbiety Orlińskiej, wówczas łączniczki polskiego ruchu oporu, którą poznał w Katowicach. Cechowała go nieprzeciętna inteligencja i zimna krew, jak również talent aktorski. W konspiracji odgrywał role dwóch niemieckich osobistości: SS-Obersturmführera Karla Heimbacha i Petera Androna, wiedeńskiego przemysłowca. Czasem Andron zlecał operacje dewizowe Heimbachowi lub odwrotnie. Zdobyte pieniądze trafiały do kasy śląskiego ruchu oporu. Z Heimbachem spotykali się esesmani, z Andronem różni wysoko postawieni Niemcy. Ginęły im dokumenty, pisma i broń, nigdy jednak nie podejrzewali o to Heimbacha ani Androna.

Niemcy nigdy nie powiązali osoby Beljunga z obydwoma postaciami. Podejrzewany jednak coraz bardziej o powiązania z polskim ruchem oporu musiał w końcu uciekać z Katowic. Ukrywał się w Wiedniu, gdzie o mało co nie został zdekonspirowany przez słynną agentkę gestapo Helenę Matejankę ps. „Krwawa Julka”. Powrócił na Śląsk i do końca wojny ukrywał się w Rudzie Śląskiej.

Po wojnie, jak wielu członków AK, przesiedział kilka lat w więzieniu. Po wyjściu ożenił się z Elżbietą Orlińską. Został trenerem sportowym, a następnie pierwszym dyrektorem Stadionu Śląskiego. Był założycielem, znanej później przez kilka dziesięcioleci, katowickiej restauracji „Hungaria”.

Bibliografia

• Grażyna Kuźnik, Śląski kapitan Kloss, „Dziennik Zachodni” nr 204, 1 września 2006, s. 21.
• Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1945-1962). 100 lat prawdziwej historii (3), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017

Linki zewnętrzne

• sylwetka