Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie

Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie mężczyzn (MP) – cykliczne, krajowe rozgrywki sportowe, organizowane regularnie co roku (co sezon, z kilkoma wyjątkami) przez Polski Związek Hokeja na Lodzie (w latach 1927–1999), a od 1999 przez Polską Ligę Hokejową dla polskich męskich klubów hokeja na lodzie, mające na celu wyłonienie najlepszego z nich. Od samego początku rywalizacja stojąca najwyżej w hierarchii polskiego hokeja.

Historia

Okres międzywojenny

Hokej na lodzie w wersji kanadyjskiej na ziemiach polskich był uprawiany od początku XX wieku, jednak organizacyjnie rozwinął się kilka lat po odzyskaniu niepodległości. 16 stycznia 1924 roku, z inicjatywy Polskiego Związku Łyżwiarskiego, została utworzona Komisja Organizacyjna Polskiego Związku Hockeyowego. W tym czasie prężnie rozwijały się ośrodki hokejowe w Warszawie, Krakowie i Lwowie, gdzie powstało kilkanaście klubów. Rozgrywały one między sobą mecze w oparciu o przetłumaczone na język polski międzynarodowe przepisy gry w hokeja na lodzie. 21 lutego 1925 roku podczas, zorganizowanego w Warszawie, Walnego Zgromadzenia przedstawiciele czterech stołecznych klubów: Akademickiego Związku Sportowego, Polonii, Warszawianki oraz Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego powołali Polski Związek Hokeja na Lodzie. Prezesem został wybrany inż. Wacław Znajdowski.

Pierwsze mistrzostwa Polski

Związek po kilku tygodniach przygotował regulamin rozgrywek o mistrzostwo kraju i jeszcze w tym samym roku rozpoczął zmagania. Inauguracyjnych mistrzostw Polski (1925/1926) jednak nie dokończono. Pomiędzy grudniem 1925, a lutym 1926 rozegrano bowiem jedynie fazę eliminacyjną, zaś planowanego na 19–21 lutego 1926 turnieju finałowego nie przeprowadzono w wyniku uzgodnień dokonanych przez zakwalifikowane do niego kluby[1].

Drugie mistrzostwa Polski odbyły się w 1927 roku, a poprzedziły je rozgrywki na szczeblu okręgowym. Mistrzowie pięciu okręgów: lwowskiego (Pogoń), poznańskiego (PKŁ), krakowskiego (Cracovia), warszawskiego (AZS) oraz pomorskiego (TKS) w dniach 21-23 stycznia 1927 roku w Zakopanem rywalizowali o tytuł Mistrza Polski. W mistrzostwach udział wzięła również drużyna Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego. Z rywalizacji wycofała się drużyna TKS Toruń, która z powodu problemów z dojazdem dotarła do Zakopanego pierwszego dnia mistrzostw o godz. 21.00. Hokeiści rozgrywali swoje mecze na niewymiarowym i źle przygotowanym lodowisku Szkoły Zdobniczej. W zmaganiach zwyciężyła drużyna AZS Warszawa, w której w większości występowali reprezentanci Polski. Hokeiści AZS-u przewyższali rywali pod względem technicznym, taktycznym oraz w sprzęcie hokejowym. Większość drużyn nie miała jednolitych strojów, używała zamiast łyżew hokejowych, łyżwy do jazdy figurowej lub półpanczenów, a bramkarze zamiast bramkarskich, używali zwykłych kijów hokejowych.

Próba utworzenia ligi

Mecz o mistrzostwo Polski w 1928 roku pomiędzy Pogonią Lwów a Legią Warszawa

Od pierwszego w historii zakończonego sezonu zmagań o tytuł mistrza Polski (tj. w 1927) do edycji 1954/1955 rozgrywki, mające na celu wyłonienie najlepszej drużyny hokejowej w Polsce, toczyły się dwuetapowym systemem nieligowym. W pierwszej fazie MP wszystkie zespoły walczyły w poszczególnych okręgach (w ich skład wchodziły po dwa lub trzy województwa), a najlepsze ekipy uzyskiwały awans do centralnego turnieju finałowego MP. Odbywał się on w jednym miejscu, w ciągu 2-3 dni, a jego zwycięzca otrzymywał tytuł mistrzowski.

W 1928 roku mistrzostwa Polski ponownie odbyły się w Zakopanem. Wzięły w nich udział zwycięzcy pięciu okręgów: Legia Warszawa, TKS Toruń, Pogoń Lwów, AZS Wilno, Cracovia oraz obrońca tytułu AZS Warszawa. Ze względu na przygotowania reprezentacji Polski do Igrzysk Olimpijskich w Sankt Moritz, turniej finałowy odbył się w dniach 6–9 stycznia. Przed rozpoczęciem rozgrywek z rywalizacji wycofała się Cracovia. Podobnie jak przed rokiem mistrzostwo Polski wywalczyli hokeiści AZS Warszawa, pokonując wysoko wszystkich przeciwników. W 1929 roku turniej finałowy został rozegrany w Krynicy.

W 1938 po raz pierwszy oficjalnie podjęto w Polsce próbę powołania ligi hokejowej, jednak planów nie udało się sfinalizować, m.in. na skutek wybuchu II wojny światowej.

Sezon 1949/1950 był rozgrywany pod nazwą Liga PZHL[2]. Edycja 1950/1951 była prowadzona w ramach Mistrzostw Polski Zrzeszeń Sportowych[3]. W 1955 władze Polskiego Związku Hokeja na Lodzie podjęły decyzję o gruntownej reformie systemu rozgrywek o MP i wprowadzeniu w jej ramy modelu ligowego. Dlatego od sezonu 1955/1956 do dziś rywalizacja o miano najlepszej drużyny w Polsce toczona jest w formule ligowej:

  • od edycji 1955/1956 do sezonu 1998/1999 nosiła ona miano I ligi, zwanej również Ekstraklasą (zarządzanej przez Polski Związek Hokeja na Lodzie),
  • od edycji 1999/2000 do sezonu 2012/2013 prowadzona była – jako liga zawodowa – pod szyldem Ekstraligi (zarządzanej przez Polską Ligę Hokejową Sp. z o.o.),
  • od edycji 2013/2014 do chwili obecnej prowadzona jest ona – jako liga zawodowa – pod nazwą Polska Hokej Liga (zarządzana przez Polską Hokej Ligę Sp. z o.o.).

Sezon PHL 2019/2020 został przedwcześnie zakończony z powodu epidemii koronawirusa[4], a medale mistrzostw Polski zostały przyznane w sposób uznaniowy w oparciu o klasyfikację ligową w tabeli po sezonie zasadniczym[5][6].

Medaliści

Trofeum za mistrzostwo Polski w hokeju na lodzie mężczyzn.
Geographylogo.svg
Lokalizacja miast reprezentowanych w najwyższej lidze hokejowej w Polsce.
Sezon#Złoty medalSrebrny medalBrązowy medal
1926
Mistrzostw Polski nie dokończono[a].
19271AZS WarszawaWTŁ WarszawaPogoń Lwów
19282AZS WarszawaLegia WarszawaTKS Toruń
19293AZS WarszawaPogoń LwówLegia Warszawa
19304AZS WarszawaPogoń LwówLegia Warszawa
19315AZS WarszawaLegia WarszawaAZS Poznań
1932
Mistrzostwa Polski nie odbyły się[b].
19331Legia Warszawa
AZS Poznań
1Pogoń Lwów
19341AZS PoznańCzarni LwówLechia Lwów
19351Czarni LwówLechia LwówCracovia
1936
Mistrzostwa Polski nie odbyły się[c].
19371CracoviaWarszawiankaKTH Krynica
1938
Mistrzostwa Polski nie odbyły się[d].
19391Dąb KatowiceWarszawiankaOgnisko Wilno
19462CracoviaŁKS ŁódźSiła Giszowiec
19473CracoviaWisła KrakówŁKS Łódź
19484CracoviaMistrzostwa Polski nie odbyły się, tytuł przyznano MP 1947[e].
19495CracoviaKTH KrynicaLegia Warszawa
19501KTH KrynicaGórnik JanówKolejarz Toruń
19512Legia WarszawaUnia KrynicaOgniwo Kraków
Górnik Janów
19523Legia WarszawaGórnik JanówKTH Krynica
19534Legia WarszawaKTH KrynicaGórnik Janów
19545Legia WarszawaGwardia BydgoszczGórnik Janów
19556Legia WarszawaGwardia BydgoszczGórnik Katowice
19567Legia WarszawaGórnik KatowiceStart Katowice
19578Legia WarszawaGórnik KatowiceKTH Krynica
19581Górnik KatowiceLegia WarszawaPodhale Nowy Targ
19599Legia WarszawaGórnik KatowiceŁKS Łódź
19602Górnik KatowiceLegia WarszawaPodhale Nowy Targ
196110Legia WarszawaGórnik KatowicePodhale Nowy Targ
19623Górnik KatowiceLegia WarszawaPodhale Nowy Targ
196311Legia WarszawaPodhale Nowy TargGórnik Katowice
196412Legia WarszawaPodhale Nowy TargPolonia Bydgoszcz
19651GKS KatowiceLegia WarszawaPolonia Bydgoszcz
19661Podhale Nowy TargLegia WarszawaGKS Katowice
196713Legia WarszawaGKS KatowicePomorzanin Toruń
19682GKS KatowicePomorzanin ToruńPodhale Nowy Targ
19692Podhale Nowy TargGKS KatowicePomorzanin Toruń
19703GKS KatowicePodhale Nowy TargBaildon Katowice
19713Podhale Nowy TargNaprzód JanówŁKS Łódź
19724Podhale Nowy TargBaildon KatowiceNaprzód Janów
19735Podhale Nowy TargNaprzód JanówBaildon Katowice
19746Podhale Nowy TargBaildon KatowiceNaprzód Janów
19757Podhale Nowy TargBaildon KatowiceGKS Katowice
19768Podhale Nowy TargBaildon KatowiceNaprzód Janów
19779Podhale Nowy TargNaprzód JanówBaildon Katowice
197810Podhale Nowy TargZagłębie SosnowiecNaprzód Janów
197911Podhale Nowy TargZagłębie SosnowiecŁKS Łódź
19801Zagłębie SosnowiecPodhale Nowy TargŁKS Łódź
19812Zagłębie SosnowiecPodhale Nowy TargGKS Tychy
19823Zagłębie SosnowiecPodhale Nowy TargNaprzód Janów
19834Zagłębie SosnowiecPolonia BytomGKS Tychy
19841Polonia BytomZagłębie SosnowiecPodhale Nowy Targ
19855Zagłębie SosnowiecPolonia BytomPodhale Nowy Targ
19862Polonia BytomPodhale Nowy TargNaprzód Janów
198712Podhale Nowy TargPolonia BytomNaprzód Janów
19883Polonia BytomGKS TychyZagłębie Sosnowiec
19894Polonia BytomNaprzód JanówPodhale Nowy Targ
19905Polonia BytomPodhale Nowy TargZagłębie Sosnowiec
19916Polonia BytomUnia OświęcimPodhale Nowy Targ
19921Unia OświęcimNaprzód JanówPodhale Nowy Targ
199313Podhale Nowy TargUnia OświęcimPolonia Bytom
199414Podhale Nowy TargUnia OświęcimGórnik Katowice
199515Podhale Nowy TargUnia OświęcimKKH Katowice
199616Podhale Nowy TargUnia OświęcimTTH Toruń
199717Podhale Nowy TargUnia OświęcimKKH Katowice
19982Unia OświęcimPodhale Nowy TargKKH Katowice
19993Unia OświęcimKTH KrynicaPodhale Nowy Targ
20004Unia OświęcimPodhale Nowy TargKTH Krynica
20015Unia OświęcimGKS KatowicePolonia Bytom
20026Unia OświęcimGKS KatowiceGKS Tychy
20037Unia OświęcimGKS KatowiceStoczniowiec Gdańsk
20048Unia OświęcimPodhale Nowy TargGKS Tychy
20051GKS TychyUnia OświęcimCracovia
20066CracoviaGKS TychyPodhale Nowy Targ
200718Podhale Nowy TargGKS TychyCracovia
20087CracoviaGKS TychyPodhale Nowy Targ
20098CracoviaGKS TychyPodhale Nowy Targ
201019Podhale Nowy TargCracoviaGKS Tychy
20119CracoviaGKS TychyUnia Oświęcim
20121KH SanokCracoviaUnia Oświęcim
201310CracoviaJKH GKS JastrzębieGKS Tychy
20142KH SanokGKS TychyJKH GKS Jastrzębie
20152GKS TychyJKH GKS JastrzębieMMKS Podhale Nowy Targ
201611CracoviaGKS TychyTatrySki Podhale Nowy Targ
201712CracoviaGKS TychyPolonia Bytom
20183GKS TychyTauron KH GKS KatowiceTatrySki Podhale Nowy Targ
20194GKS TychyCracoviaTauron KH GKS Katowice
2020[f]5GKS TychyUnia OświęcimJKH GKS Jastrzębie, GKS Katowice
20211JKH GKS JastrzębieCracoviaGKS Tychy
20227GKS KatowiceUnia OświęcimJKH GKS Jastrzębie

Tabela medalowa

p.Nazwa KlubuIIIIII=
1.Podhale Nowy Targ19111747
2.Legia Warszawa137323
3.Cracovia (Ogniwo Kraków)124420
4.Unia Oświęcim89219
5.GKS Katowice (Górnik Katowice)7101027
6.Polonia Bytom63312
7.GKS Tychy59721
8.Zagłębie Sosnowiec53210
9.AZS Warszawa5005
10.KH Sanok2002
11.KTH Krynica (Unia Krynica)1449
12.JKH GKS Jastrzębie1235
13.Pogoń Lwów1214
14.Czarni Lwów1102
15.AZS Poznań1023
16.Dąb Katowice1001
17.Naprzód Janów05712
18.Baildon Katowice0437
19.Górnik Janów0235
20.Polonia Bydgoszcz (Gwardia Bydgoszcz)0224
21.Warszawianka0202
22.ŁKS Łódź0156
KH Toruń (Pomorzanin Toruń)0156
24.Lechia Lwów0112
25.WTŁ Warszawa0101
Wisła Kraków0101
27.Stoczniowiec Gdańsk0011
Start Katowice0011
Ognisko Wilno0011
Siła Giszowiec0011

Bilans klubów

Liczba
tytułów
Nazwa klubuLata triumfów
19
Podhale Nowy Targ1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1987, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 2007, 2010
13
Legia Warszawa1933, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1959, 1961, 1963, 1964, 1967
12
Cracovia1937, 1946, 1947, 1948, 1949, 2006, 2008, 2009, 2011, 2013, 2016, 2017
8
Unia Oświęcim1992, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004
7
Górnik/GKS Katowice1958, 1960, 1962, 1965, 1968, 1970, 2022
6
Polonia Bytom1984, 1986, 1988, 1989, 1990, 1991
5
AZS Warszawa1927, 1928, 1929, 1930, 1931
5
Zagłębie Sosnowiec1980, 1981, 1982, 1983, 1985
5
GKS Tychy2005, 2015, 2018, 2019, 2020
2
KH Sanok2012, 2014
1
Pogoń Lwów1933
1
AZS Poznań1934
1
Czarni Lwów1935
1
Dąb Katowice1939
1
KTH Krynica1950
1
JKH GKS Jastrzębie2021

Uwagi

  1. Rozegrano jedynie fazę eliminacyjną, zaś planowanego na 19–21 lutego 1926 turnieju finałowego nie przeprowadzono w wyniku uzgodnień dokonanych przez zakwalifikowane do niego kluby.
  2. Z powodu przygotowań reprezentacji do udziału w turnieju hokejowym podczas zimowych igrzysk olimpijskich w Lake Placid.
  3. Warunki atmosferyczne uniemożliwiły przeprowadzenie rywalizacji.
  4. Z uwagi na plany dotyczące utworzenia ligi.
  5. Po powrocie reprezentacji z turnieju hokejowego zimowych igrzysk olimpijskich w Sankt Moritz, warunki atmosferyczne uniemożliwiły przeprowadzenie rywalizacji.
  6. Medale zostały przyznane w sposób uznaniowy.

Przypisy

  1. Hockey en Pologne 1925/26 (fr.). hockeyarchives.info. [dostęp 2020-01-01].
  2. Skład i regulamin ligi PZHL. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 6, nr 52 z 5 listopada 1949. 
  3. Uroczyste zamknięcie Zimowych Mistrzostw Polski. „Nowiny Sportowe”, s. 2, nr 9 z 27 lutego 1951. 
  4. Radosław Kozłowski: PILNE. Sezon zakończony!. hokej.net, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-13].
  5. PHL: GKS Tychy i Polonia Bytom mistrzami Polski!. polskihokej.eu, 2020-03-11. [dostęp 2020-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-28)].
  6. Radosław Kozłowski: PHL: Oficjalnie poznaliśmy medalistów! GKS Tychy mistrzem Polski!. hokej.net, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-13].

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Trophy of Polish ice hockey championship, Sanok 2012.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Puchar mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie, Sanok 2012
Pogoń Lwów - Legia Warszawa (hokejowe MP 1928 w Krynicy).jpg
Mecz Pogoń Lwów - Legia Warszawa (4:0, hokejowe MP 1928 w Krynicy).