Modlitwa o wschodzie słońca

Natan Tenenbaum (1997)

Modlitwa o wschodzie słońca – wiersz Natana Tenenbauma, a także piosenka do której muzykę skomponował Przemysław Gintrowski. Wykonywana była przez trio Kaczmarski-Gintrowski-Łapiński, a także solowo przez Kaczmarskiego, Gintrowskiego^[1], Jacka Wójcickiego^[2] oraz wielu innych wykonawców.

Początkowo wiersz miał tytuł Modlitwa. O wschodzie słońca. Zgodnie z zamierzeniem autora, był monologiem chłopca porzuconego przez dziewczynę. Dopiero po przyjęciu go jako tekstu piosenki, wydźwięk stał się bardziej ogólny, a pieśń – zgodnie z określeniem Krzysztofa Gajdy – stała się „hymnem Dobra w czasach pogardy”^[3].

W 1980, kiedy powstawała „Solidarność”, Kaczmarski otrzymał tekst piosenki w paczce od przebywającego na emigracji w Szwecji Tenenbauma. Przekazał go Gintrowskiemu, który napisał do niej muzykę. Kaczmarski uważał „Modlitwę...” za credo na czas solidarnościowej walki^[1]. Piosenka stała się jednym z hymnów Solidarności^[2]. Przemysław Gintrowski bardzo cenił ten utwór i zaczynał od niego większość swoich koncertów^[1]. Piosenka ta jest ewenementem w repertuarze Jacka Kaczmarskiego, jako jedyny utwór, do którego nie napisał ani tekstu, ani muzyki, ale wielokrotnie go wykonywał i wydawał na nagraniach^[3].

Modlitwa o wschodzie słońca otwierała jeden z programów tria Gintrowski-Kaczmarski-Łapiński Muzeum^[3], i znalazła się na zarejestrowanym w 1981 albumie koncertowym Muzeum ^[4]. W tym samym roku piosenka, w wykonaniu Gintrowskiego i Kaczmarskiego, znalazła się w ścieżce dźwiękowej filmu Janusza Zaorskiego Dziecinne pytania^[5][6].

W 1983 utwór pojawił się na dwupłytowym albumie Chicago – Live^[7], w 1986 zaś, pod nazwą Modlitwa, na wydanym w Australii albumie Litania Jacka Kaczmarskiego^[8]. W 1989 piosenka pojawiła się w filmie Ostatni dzwonek, gdzie śpiewana była przez Jacka Wójcickiego i innych bohaterów filmu Magdaleny Łazarkiewicz^[2][5][9].

W 1990 Modlitwa o wschodzie słońca znalazła się w albumie Gintrowskiego Nie chcemy uciekać^[10], rok później zaś otwierała album Mury w Muzeum Raju tria Gintrowski-Kaczmarski-Łapiński^[11]. W 1992 piosenka pojawiła się na albumie Jacka Wójcickiego Live Character^[12].

W 2007 cover piosenki znalazł się na płycie A ty siej zespołu Habakuk^[13]. W 2015 utwór pojawił się na albumie kompilacyjnym Dobre piosenki: Jacek Kaczmarski gdzie wykonywał ją Jacek Bończyk^[14] oraz na wspólnym albumie Kazika Staszewskiego i formacji Kwartet ProForma – Wiwisekcja^[15].

Tablica upamiętniająca Przemysława Gintrowskiego, Centrum Edukacyjne IPN „Przystanek Historia” w Warszawie, zawierająca cytat z Modlitwy...

W 2015 roku utwór znalazł się w programie VII Koncertu Niepodległości, edycja "Rok 1980" w Muzeum Powstania Warszawskiego^[16]. W 2016 Modlitwa... znalazła się na maksisinglu Kultu pt. Wstyd. Suplement 2016^[17]. W tym samym roku została „hymnem” Komitetu Obrony Demokracji, jednak – ze względu na sprzeciw rodziny nieżyjącego już Przemysława Gintrowskiego – utwór mógł być na spotkaniach KOD-u jedynie recytowany. Zgodę na takie użycie tekstu wyraził, w imieniu ciężko chorego Natana Tanenbauma, jego syn Jakub^[2].

Podczas „Koncertu dla Niepodległej”, 10 listopada 2018 roku, utwór wykonał Paweł Kukiz z towarzyszeniem chóru Sound’n’Grace^[18].

Przypisy