Moni Arkadiu

Moni Arkadiu

Μονή Αρκαδίου

Państwo	Grecja
Miejscowość	okolice Retimno
Kościół	Grecki Kościół Prawosławny
Rodzaj klasztoru	monaster
Archimandryta	Anthimos Kalpakis
Typ zakonu	męski
Data budowy	XVI w.
Położenie na mapie Grecji (c) Lencer, CC BY-SA 3.0 Moni Arkadiu
35°18′36″N 24°37′46″E/35,309942 24,629325
Strona internetowa klasztoru

Arkadi (ngr. Μονή Αρκαδίου, Moni Arkadiou) – historyczny klasztor na Krecie położony na 500-metrowym wzniesieniu w odległości 25 km na południowy wschód od Retimno.

Znany jako miejsce oblężenia i walki z Turkami w trakcie powstania kreteńskiego w XIX wieku. Dla mieszkańców Krety i wszystkich Greków stanowi miejsce pamięci narodowej, będąc pomnikiem męczeństwa i walk niepodległościowych.

Fundację monasteru przypisuje się bizantyjskiemu cesarzowi Arkadiuszowi w V wieku bądź (jako późniejszą) mnichowi o tym samym imieniu. Istnienie klasztoru poświadczone jest co najmniej od średniowiecza. Zabudowania w obecnej postaci pochodzą głównie z XVI stulecia.

Po wybuchu powstania na Krecie, klasztor w listopadzie 1866 został otoczony przez wojska osmańskich Turków w sile 15 tys. żołnierzy z 30 działami. Schroniło się tam wówczas paruset powstańców ze zgromadzoną okoliczną ludnością cywilną (ok. 700 kobiet i dzieci). Po krótkim oblężeniu monasteru Turcy wdarli się przez wyłom w murach. Kobiety i dzieci ukryły się w prochowni i w sytuacji bez wyjścia zdecydowano o wysadzeniu jej w powietrze. Zginęli wszyscy ukrywający się wraz z atakującymi żołnierzami tureckimi. Wydarzenie to odbiło się szerokim echem w Europie i miało duże znaczenie dla ogłoszenia autonomii Krety w 1898.

Szczątki ofiar spoczywają w mauzoleum usytuowanym przed klasztorem; w jego muzeum przechowywane są pamiątki powstańczej tragedii. W zabudowaniach zrujnowanego monasteru zachowała się XVI-wieczna świątynia – renesansowo-barokowy kościół klasztorny, uważany za jedną z najpiękniejszych weneckich budowli na wyspie.

Bibliografia

• Mark Ellingham, Marc Dubin, Natania Jansz, John Fisher: Grecja. Praktyczny przewodnik. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2000, s. 670-671
• Klaus Bötig: Kreta. Hamburg: Hoffmann und Campe, 1989, s. 84

Literatura

• Stella Kalogeraki: Arkadi – Das historische Kloster. Rethymno: Mediterraneo Editions, 2002, ISBN 960-8227-18-6
• Theocharis Provatakis: Das Arkadi Kloster. Geschichte – Kunst – Traditionen. Athen: Michalis Toubis, 1986