Moniatycze

Artykuł

50°51′56″N 23°51′44″E

- błąd

39 m

WD

50°52'1.9"N, 23°51'46.1"E, 50°51'53.89"N, 23°51'43.96"E

- błąd

14 m

Odległość

200 m

Moniatycze
wieś
Ilustracja
Zabytkowy kościół św. św. Piotra i Pawła
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

hrubieszowski

Gmina

Hrubieszów

Wysokość

220 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

451[1]

Strefa numeracyjna

084

Kod pocztowy

22-500[2]

Tablice rejestracyjne

LHR

SIMC

0889427

Położenie na mapie gminy wiejskiej Hrubieszów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Hrubieszów, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Moniatycze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Moniatycze”
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego
Mapa konturowa powiatu hrubieszowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Moniatycze”
Ziemia50°51′56″N 23°51′44″E/50,865556 23,862222

Moniatyczewieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Hrubieszów[3][4].

Demografia

W latach 1867–1954 miejscowość była siedzibą gminy Moniatycze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego. Wieś stanowi sołectwo gminy Hrubieszów[5]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 451 mieszkańców[1] i była ósmą co do wielkości miejscowością gminy Hrubieszów.

Historia

Wieś położona w staropolskim powiecie horodelskim. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1394 w łacińskiej parafii grabowieckiej. W 1442 własność Pawła Kwaczały Nieborowskiego łożniczego królewskiego, zaś w 1453 do Tomasza Kwaczały Nieborowskiego sędziego ziemskiego bełskiego. W roku 1564 już w posiadaniu Koniecpolskich. W 1599 do Samuela Koniecpolskiego, który powtórnie erygował tutejszą parafię. W XVIII wieku Moniatycze przechodzą do rąk Kuropatnickich. Według rejestru poborowego z 1578 r. wieś miała 8,75 łana (147 ha) gruntów uprawnych[6]. Według lustracji z roku 1827 r. liczyła 63 domy i 381 mieszkańców, zaś w r. 1921 już 81 domów oraz 643 mieszkańców, w tym 4 Żydów i 259 Ukraińców[7]. Według opisu Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku, Moniatycze – wieś w powiecie hrubieszowskim. wspomniana w dokumencie z roku 1453. W roku 1531 posiadają parafię rzymskokatolicką. Wieś płaci od 4 łanów, był pop i cerkiew. W roku 1578 z działów Janiewskiego i Sobola, płacą od 3 1/2 łana, 3 zagrodników z rolą i 1 zagrodnika bez roli i popa. Koniecpolski płaci pobór od 5 1/2 łana, 3 zagrodników, 3 komorników. Od 1531 r. do okresu tuż po zakończeniu II wojny światowej w miejscowości istniała prawosławna cerkiew św. Michała Archanioła. Została ona rozebrana z powodu przymusowych wywózek ludności ukraińskiej wyznania prawosławnego z Lubelszczyzny[8]. W roku 1890 gmina Moniatycze posiadała 4818 mieszkańców. W tej liczbie tej było 3313 prawosławnych, 1452 katolików, 46 żydów[9].

8 lutego 1921 Minister Spraw Wojskowych odznaczył Krzyżem Walecznych 13-letniego Mariana Krasnopolskiego i proboszcza rzymskokatolickiej parafii Moniatycze, księdza Józefa Widawskiego za bohaterskie czyny dokonane w czasie wojny z bolszewikami 1920[10].

Urodził się tu Edmund Kaczkowskipułkownik audytorsłużby sądowej Wojska Polskiego, notariusz.

Zabytki

  • Pierwszy tutejszy kościół został wzniesiony jeszcze przed 1472 r. spalił się w końcu XVI w., remontowany lub wzniesiony od nowa w 1599/1603 r.; następny z fundacji Józefa Kuropatnickiego w 1740, zaś obecny w 1873 roku. Wszystkie owe budowle były drewniane.
  • Istniał tu również murowany dwór szlachecki (zapewne z I poł. XIX w.), zniszczony podczas działań wojennych I wojny światowej.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 794 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-11-18]. 
  5. Jednostki pomocnicze gminy Hrubieszów. Urząd Gminy Hrubieszów. [dostęp 2016-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
  6. Bondyra 1993 ↓, s. wg.indeksu miejscowości.
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2016-01-04].
  8. K. Grzesiak, Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939, 2010.
  9. Moniatycze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 351.
  10. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1386 z 8 lutego 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 9, poz. 270.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Kościół Piotra i Pawła (Moniatycze).JPG
Autor: Gliwi, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Moniatycze, kościół par. p.w. śś Piotra i Pawła, 1870, XX