Mont Blanc

Ten artykuł od 2017-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Mont Blanc

Monte Bianco, Mont Blanc

Mont Blanc
Państwo	Francja  Włochy
Położenie	Górna Sabaudia
Pasmo	Masyw Mont Blanc
Wysokość	4807,81 m n.p.m.
Wybitność	4697 m
Pierwsze wejście	8 sierpnia 1786 Jacques Balmat, Michel Paccard
Położenie na mapie Alp Mont Blanc
45°49′58,21″N 6°51′52,88″E/45,832836 6,864689

Mont Blanc (wł. Monte Bianco, Biała Góra, 4807,81 m n.p.m.^[1]) – najwyższy szczyt Alp, położony w Masywie Mont Blanc w Alpach Graickich w Alpach Zachodnich.

Potocznie nazywanym często Dachem Europy, choć to, czy jest najwyższym szczytem tego kontynentu, pozostaje przedmiotem sporów wynikających z różnych definicji granic Europy. Przebieg granicy w rejonie głównego wierzchołka jest kwestią francusko-włoskich sporów. Na mocy Traktatu Turyńskiego z 24 marca 1860 dotyczącego wyznaczenia granicy pomiędzy Francją a Królestwem Sardynii (które w 1861 stało się Królestwem Włoch) granica przebiega wzdłuż grzbietu masywu Mont Blanc. Według niektórych map i publikacji (głównie francuskich) główny wierzchołek znajduje się na terytorium Francji przy granicy z Włochami w regionie Haute-Savoie i w granicach administracyjnych miasta Saint-Gervais-les-Bains, a granica francusko-włoska przebiega przez pobliski, boczny wierzchołek masywu – Mont Blanc de Courmayeur (4748 m n.p.m.). Według map i publikacji włoskich granica przebiega przez główny wierzchołek^[2]. Podobnego zdania są autorzy francuskiego opracowania z 2013 roku pt.: „A qui appartient le Mont-Blanc?” – prof. Paul Guichonnet i Christian Mollier^[3].

Mont Blanc należy do Korony Europy.

Położenie

17 km na północny wschód od szczytu znajduje się trójstyk granic Francji, Włoch i Szwajcarii, natomiast 60 km na północ od szczytu znajduje się Jezioro Genewskie. Najbardziej znane miejscowości położone u podnóży góry to francuskie Chamonix-Mont-Blanc, Les Houches i Saint-Gervais-les-Bains, a także włoskie Courmayeur.

Mont Blanc 3D

Budowa i wysokość

Mont Blanc zbudowany jest głównie ze skał krystalicznych. Tworzy rozbudowany masyw, rozcięty licznymi dolinami glacjalnymi (17 lodowców o łącznej powierzchni 200 km²). Jest młodym, stale rosnącym masywem górskim (przyrost roczny wysokości wynosi ok. 2-3 mm). Wysokość góry zmienia się też o kilka metrów ze względu na grubość czapy lodowej pokrywającej szczyt. Wierzchołek skały znajduje się na wysokości 4792 m n.p.m. W roku 1863 zmierzono wysokość 4807 i od tego czasu do końca XX wieku na mapach podawana była wartość 4807 m n.p.m. Od początku XXI wieku wysokość szczytu postanowiono mierzyć co dwa lata. Wynik pomiaru z roku 2001 wyniósł 4810,40 m n.p.m.; pomiar we wrześniu 2003 dał wynik 4808,45 m n.p.m. W roku 2005 wyniósł 4808,75 m n.p.m. Pomiary z 2007 roku wykazały, iż mimo ocieplenia klimatu góra „urosła” prawie 3 metry, gdyż ocieplenie to spowodowało zwiększone opady śniegu nad masywem i tym samym zwiększenie czapy lodowej na wierzchołku, co dało górze wysokość 4810,90 m. Pomiary z września 2009 roku wykazały wysokość 4810,45 m n.p.m. We wrześniu 2011 zmierzono 4810,44 m. W roku 2013 pomiary wykazały wysokość 4810,02 m n.p.m. 7 września 2015 zmierzono wysokość 4808,73 m n.p.m. We wrześniu 2017 wysokość wyniosła 4808,72, a we wrześniu 2021 – 4807,81 m n.p.m.

Jeśli chodzi o wysokość względną, południowe stoki góry wznoszą się aż 3500 metrów ponad włoską doliną Val Veny. Jest to jedna z największych deniwelacji górskich w Europie. Z kolei najpoważniejszą ścianą góry jest jej ściana wschodnia, o wysokości 1500 metrów.

Historia zdobywania Mont Blanc

Inicjatorem podjęcia prób zdobycia szczytu był szwajcarski przyrodnik z Genewy, Horacy-Benedykt de Saussure, który w 1760 r. odwiedził po raz pierwszy Chamonix i widział z bliska Mont Blanc. Zaintrygowany potęgą niezdobytej nigdy góry i przekonany o wadze odwiedzenia jej wierzchołka dla poznania budowy geologicznej Alp, ustalił nagrodę pieniężną dla tego, kto odnajdzie drogę na jej szczyt. W 1785 r. sam, wraz z M.Th. Bourritem, podejmował zresztą nieudane próby zdobycia szczytu drogą przez Aiguille du Goûter.

Mont Blanc został zdobyty po raz pierwszy 8 sierpnia 1786 r. o godzinie 18.23 przez miejscowego poszukiwacza kryształów z doliny Chamonix, Jacques’a Balmata i doktora Michela Paccarda. Prawie dokładnie rok później szczyt zdobył de Saussure w towarzystwie swego służącego i 18 miejscowych przewodników.

Kobiety na Mont Blanc

Pierwsza kobieta stanęła na wierzchołku Mont Blanc 14 lipca 1808 r. Była to Marie Paradis – wówczas trzydziestoletnia mieszkanka Chamonix. Wejście to było jednak ponad jej siły, została niemal siłą wciągnięta przez towarzyszy. Pierwszą kobietą, która zdobyła Mont Blanc o własnych siłach, była Henriette d’Angeville. Było to 30 lat później, 4 września 1838 r. Obie pionierki kobiecego alpinizmu były ze względów obyczajowych ubrane niestosownie do wspinaczki – w spódnice i spodnie (strój Henriette d’Angeville ważył niemal 10 kg). Również ekwipunek i prowiant ówczesnych wypraw mocno odbiegał od tego, co można obecnie uznać za wyposażenie alpinistów – wyprawa z 1838 r. niosła ze sobą między innymi beczkę białego wina i 18 butelek wina czerwonego.

Polacy na Mont Blanc

Pierwszego polskiego wejścia na Mont Blanc (a dwunastego w ogóle) dokonał Antoni Malczewski z jedenastoma przewodnikami 4 sierpnia 1818. Jeśli nie liczyć miejscowych przewodników i tragarzy, był on ósmym turystą na szczycie tej góry.

Drugie polskie wejście należy do Karola Hoppena z sześcioma przewodnikami i dużą grupą tragarzy. Miało ono miejsce w 1838 r., a Hoppen był 27.-29. turystą na tym szczycie. Prawdopodobnie Hoppen wchodził na szczyt wraz ze wspomnianą Henriette d’Angeville.

Juliusz Słowacki uwiecznił tę górę w Kordianie jako dach świata, miejsce najwyższe kosmicznie – „posąg świata”. Na szczycie postawił Kordiana – swego Polaka-Człowieka idealnego. Pod koniec drugiego aktu Kordian wygłasza na Mont Blanc monolog w nawiązaniu lub odpowiedzi do Wielkiej improwizacji z III części Dziadów (1832) Adama Mickiewicza.

Inne informacje o Mont Blanc

W 1965 r. pod masywem Mont Blanc wybudowano tunel, który łączy Francję z Włochami.

Na znajdującą się w masywie Mont Blanc Aiguille du Midi (3842 m n.p.m.) wjeżdża kolejka linowa.

Na wysokości 4347 m znajduje się obserwatorium meteorologiczne i astronomiczne.

Drogi na szczyt

Droga 3M

Grań Gouter (trudności PD-): „Normalna droga” przez schroniska Tête Rousse (3167 m n.p.m.), Goûter (3815 m n.p.m.) oraz podszczytowe partie Aiguille du Goûter i Dôme du Goûter. Podejście do Refuge du Goûter przez Grand Couloir (zwany także Żlebem Śmierci) jest zagrożone spadającymi kamieniami i blokami skalnymi, a górny, śnieżny odcinek grani jest eksponowany.

Droga przez Grands Mulets (trudności PD-): Wędrówka po lodowcu, najbezpieczniejsze zejście w razie załamania pogody. Zimą względnie bezpieczna, latem niezalecana ze względu na szczeliny lodowe. Jeden fragment jest zagrożony spadającymi serakami. Droga doprowadza na przełęczy Col du Dome do grani Goûter, która wyprowadza na szczyt. Na tej drodze na wysokości 3051 m n.p.m. znajduje się schronisko Grands Mulets. Wybudowane na wysokim skalnym zębie z bardzo nietypowym podejściem – by do niego wejść trzeba się wspiąć około 20 metrów po stromej skale trzymając się łańcuchów.

Północno-wschodnia grań od Col du Midi (trudności PD/PD+): „Piękna droga” (tzw. 3M) wiodąca przez śnieżne stoki Mont Blanc du Tacul i Mont Maudit.

Grań Innominaty (trudności D+): Droga od strony włoskiej z miejscowości Courmayeur przez schronisko Monzino.

Zobacz też

• Czterotysięczniki Alp

Galeria

• 

  (c) Tinelot Wittermans, CC-BY-SA-3.0

  Mont Blanc, Dôme du Goûter i Aiguille du Goûter widziane od strony północnej

• 

  Mont Blanc od strony południowej

• 

  Mont Blanc widziany z południa, z Les Arcs

• 

  (c) Kobzarius, CC BY 3.0

  Mont Blanc

• 

  Mont Blanc

• 

  Mont Blanc z Aiguille du Midi

• 

  Mont Blanc z zachodu, z Lyonu

• 

  Mont Blanc, zachodnia ściana

• 

  (c) Björn S., CC BY-SA 3.0

  Mont Blanc

• 

  Mont Blanc

• 

  (c) Tinelot Wittermans, CC-BY-SA-3.0

  Mont Blanc otulony chmurami; widok od strony Lacs de Cheserys

• 

  Mont Blanc z samolotu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Compagnie du Mont-Blanc (EN)
• Mont-Blanc w serwisie WikiMapia