Monte Cassino

Monte Cassino
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Położenie

Lacjum
Frosinone

Pasmo

Apeniny Środkowe

Wysokość

519 m n.p.m.

Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Monte Cassino”
Ziemia41°29′24″N 13°48′50″E/41,490000 13,813889
Opactwo Benedyktynów na wzgórzu (widok o zachodzie słońca)
Fasada kościoła na wzgórzu – widok z Dziedzińca Dobroczyńców
Św. Benedykt i św. Scholastyka

Monte Cassino (wł. Montecassino) – wzgórze we Włoszech (Apeniny Środkowe), nad doliną rzeki Liri, między Rzymem i Neapolem. Wysokość 519 m n.p.m. U podnóża góry znajduje się miasto Cassino. Na szczycie wznosi się opactwo benedyktyńskie (pierwotne od 529, zbombardowane w 1944, odbudowane po II wojnie światowej). W czasie II wojny światowej miały tu miejsce walki pomiędzy wojskami alianckimi a niemieckimi. W skład wojsk alianckich wchodził II Korpus Wojska Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa, którego żołnierze jako pierwsi zawiesili biało-czerwoną flagę po zajęciu wzgórza.

Historia

Włoskie Monte Cassino odpowiada łacińskiemu Mons Casinus. Łacińskie casa – to chata, dom, namiot, letnia gospoda. Włoskie Cassino pochodzić może też od grecko-łacińskiego cassia, oznaczającego drzewo symbolizujące chrześcijański chrzest z wody, rosnące w miejscach obfitujących w wodę lub od łacińskiego cassis kask, szyszak, metalowy hełm. Prawdopodobnie w tym miejscu swoją osadę założyli już Wolskowie. Według Tytusa Liwiusza w roku 422 p.n.e. osadzono na górze Cassino cztery tysiące rzymskich kolonistów, głównie legionistów. Od V wieku Casinum było rzymskim municipium. Na górze wzniesiono świątynie ku czci Jowisza, Febusa i Wenery.

Wedle tradycji Benedykt z Nursji dotarł do Mons Casinum między 525 a 529 rokiem, już po pobycie w Rzymie i w Subiaco, gdzie założył pierwsze klasztory swojego zakonu. Mistyka miejsca kazała Benedyktowi założyć w Casinum kolejny klasztor i w nim osiąść. Na potrzeby klasztoru wykorzystano antyczne miejsce kultu urządzone po chrześcijańsku. Świątynia Febusa stała się kościołem pw. św. Jana Chrzciciela. Benedykt zamieszkał w dwukondygnacyjnej wieży, w której napisał regułę zakonu benedyktynów (po zniszczeniach w 1944 przetrwała jej dolna partia). Klasztor na Monte Cassino stał się w owym czasie najważniejszym duchowym miejscem chrześcijańskiej Europy. Św. Benedykt przebywał w nim aż do swojej śmierci. Na Monte Cassino umarła również siostra bliźniaczka św. Benedykta, św. Scholastyka, założycielka zakonu benedyktynek w Piumarola. Szczątki tych dwojga świętych są najcenniejszymi relikwiami opactwa.

Strategiczne położenie budowli przy ważnym trakcie łączącym Rzym z Neapolem, sprawiało, że klasztor wielokrotnie stawał się celem ataku. W 584 r. wzgórze zdobyli Longobardowie, którzy zburzyli klasztor i wypędzili benedyktynów. Mnisi znaleźli schronienie w kościele św. Andrzeja w Rzymie na Lateranie.

Benedyktyni powrócili do Monte Cassino w 718. Wielki rozkwit opactwa nastąpił za opata św. Bertariusza, w pierwszej połowie IX w. Ale już w 883 r. klasztor zdobyli Saraceni, niszcząc doszczętnie klasztor (w czasie tego najazdu spłonął rękopis reguły benedyktynów napisany przez św. Benedykta). Mnisi przez niemal wiek mieszkali w nowym klasztorze w Capui. Odbudowę klasztoru w Monte Cassino rozpoczął opat Aligernus (949). Na kolejne lata przypada okres świetności klasztoru. Jego opat Dezyderiusz został papieżem, przybierając imię Wiktor III. Nowy papież przez rok rezydował na Monte Cassino. Te wydarzenia były przyczyną wzrostu bogactwa klasztoru w dzieła sztuki i księgi księgozbioru.

Kościół został konsekrowany przez papieża Aleksandra II w 1071. W 1321 papież Jan XXII podniósł kościół do rangi katedry i zakończył niezależność zakonu od władzy papieża.

W 1349 opactwo nawiedziło trzęsienie ziemi, niszcząc część zabudowań. Po kilkunastu latach klasztor podniesiono z ruin. Od XVI do XVIII wieku trwa kolejny okres rozkwitu klasztoru. Z tego czasu pochodziła zabudowa klasztorna, którą zniszczono w 1944. Biblioteka klasztorna liczyła ponad sto tysięcy tomów i dziesiątki tysięcy pergaminów, inkunabułów i rękopisów. Opactwo posiada rękopisy Galena, Hipokratesa, Cycerona, Pliniusza, Apulejusza.

W 1799 wzgórze zdobyły wojska Napoleona. Od 1866 klasztor jest pomnikiem narodowym.

W czasie II wojny światowej wzgórze Monte Cassino było świetnym miejscem na bazę w tworzonej przez Niemców Linii Gustawa, ale marszałek polny Albert Kesselring (bawarski katolik), nie zezwolił na ufortyfikowanie tego miejsca, ponieważ byłoby to równoznaczne z wystawieniem na zniszczenie klasztoru, o czym poinformował Watykan i dowództwo aliantów. Dziś znany jest fakt, że alianci, przede wszystkim Amerykanie, wiedzieli, że w klasztorze nie stacjonowało niemieckie wojsko, jednak zdecydowali się na bombardowanie obawiając się, że w trakcie bitwy może się to zmienić. Na zbombardowanie klasztoru nalegał gen. Bernard Freyberg, dowódca Korpusu Nowozelandzkiego, którego dywizja miała szturmować górę. Wobec jego stanowczego stanowiska, sztab V Armii amerykańskiej wyraził zgodę na lotniczy atak na klasztor, chociaż wcześniej nie znajdował się na liście celów. Bombardowanie miało nastąpić początkowo 13 lutego, ale z powodu złych warunków atmosferycznych przesunięto je o dwa dni. Publiczne ogłoszenie przez aliantów godziny bombardowania (15 lutego 1944), pozwoliło więc benedyktynom na zorganizowanie transportu i przewiezienie bezcennych skarbów kultury europejskiej, znajdujących się w klasztorze do Watykanu. W wyniku nalotów klasztor doszczętnie zniszczono (ocalały jedynie krypty św. Benedykta i św. Scholastyki). Kiedy skończyło się trwające trzy dni bombardowanie i niczego już nie można było ocalić, oddział Wehrmachtu zajął górę i ufortyfikował się w rumowisku, które stało się doskonałym miejscem obrony – jego zdobycie kosztowało życie 30 tysięcy żołnierzy[1].

Klasztor był świadkiem bitwy o Monte Cassino, w której uczestniczył II Korpus polski pod wodzą generała Władysława Andersa. Po II wojnie światowej rząd włoski odbudował klasztor, a papież Paweł VI rekonsekrował go w 1964.

Lista opatów Monte Cassino

OpatOdDo
1Benedykt z Nursji53021 marca 547
2Konstantyn547560?
3Symplicjusz560?576?
4Witalis576?580?
5Bonito580?584
Pierwsze zniszczenie Monte Cassino584
6Petronace da Brescia717?6 maja 750
7Optat7504 stycznia 760
8Ermeri76018 lipca 760
9Gracjan76022 sierpnia 764
10Tomichisierpień 76425 stycznia 771
11Potoneluty 771777
12Teodemar777/778796
13Gisolfo79624 grudnia 817
14Apollinary81727 listopada 828
15Deusdedit8289 października 834
16Ilderico834834
17Autperto83420 lutego 837
18Bassacio83717 marca 856
19Bertariokwiecień 85622 października 883
Drugie zniszczenie Monte Cassino883
Opaci w Teano
20Angelario I8835 grudnia 889
21Ragembrandomarzec 8906 listopada 899
22Leon89917 sierpnia 914
Opaci w Kapui
23Giovanni Iwrzesień 91431 marca 934
24Adelperto6 kwietnia 93427 grudnia 943?
25Baldovino943?kwiecień? 946
26Maielpoto943/94424? października 948
Opaci w Monte Cassino
27Aligerno25 października 94823 listopada 985
28Mansone14 listopada 9868 marca 996
29Giovanni II996997
30Giovanni IIIpaździernik 99718 marca 1010
Giovanni IV di Gaeta10101011
31Atenolfo101130 marca 1022
32Teobald29? czerwca 10223 czerwca 1035
33Basilioczerwiec 1036czerwiec? 1038
34Richerioczerwiec 103811 grudnia 1055
35Pietro I105522 maja 1057
36Fryderyk z Lotaryngii, kardynał23 maja 105729 marca 1058
37Desiderio, kardynałczerwiec? 105816 września 1087
38Oderisio de Marsi, kardynałwrzesień 10872 grudnia 1105
39Ottongrudzień 11051 października 1107
40Bruno, kardynałlistopad 1107wrzesień 1111
41Gerardpaździernik 111117 stycznia 1123
42Oderisio di Sangro, kardynałstyczeń 1123maj 1126
43Mikołaj Imaj 1126lipiec 1127
44Senioretto12 lipca 11274 lutego 1137
45Rainaldo Tuscus10 lutego 113718 września 1137
46Wibald ze Stablo19 września 11372 listopada 1137
47Rainaldo di Collemezzo, kardynał13 listopada 113728 października 1166
48Teodino de Scarpapaździernik? 116614 września 1167
49Egidiusz11681168
Pietro dell’Isola, dziekan Monte Cassino, jako administrator apostolski11681171
50Domenico de Sambucina117125 kwietnia 1174
51Pietro dell’Isolakwiecień 11748 lipca 1186
52Roffredo dell’Isola, kardynał9 lipca 118830 maja 1210
53Pietro Conti24 czerwca 121028 stycznia 1211
54Adenolfomarzec 1211sierpień 1215
55Stefan I13 września 121521 lipca 1227
56Landolfo Sinibaldogrudzień 122728 lipca 1236
Pandolfo, administrator8 stycznia 1237czerwiec 1238
57Stefano IIczerwiec 123821 stycznia 1248
58Nicola II11 marca 12511251
59Riccardo (kardynał?)12511 marca 1262
60Teodino de Capistrello12621263
61Bernard Ayglier29 marca 12634 kwietnia 1282
62Tommaso I28 września 128518 września 1288
63Ponzio19 marca 129230 września 1292
64Guglielmoczerwiec 12931294?
65Angelario IIpaździernik 1294kwiecień 1295
66Beraudo18 kwietnia 1295grudzień 1295
Bernardo, biskup Trypolisu, administrator14 grudnia 1295sierpień 1296
67Galardo8 sierpnia 129620 marca 1301
68Tommaso II1304?
69Marino130619 grudnia 1313
70Isnardo1314?1323?
Biskupi Monte Cassino
Oddone, patriarcha Aleksandrii, administrator6 czerwca 13233 lipca 1325
71Raimondo9 kwietnia 132626 lipca 1340
72Guido6 listopada 13402 sierpnia 1341
73Richerio II10 października 134127 lutego 1343
74Stefano III Audebrand Cambarou14 marca 134313 lutego 1346
75Guglielmo7 kwietnia 134617 kwietnia 1353
Trzecie zniszczenie Monte Cassino1349
76Francesco d’Atti17 kwietnia 135318 marca 1355
77Angelo I Acciaiuoli18 marca 13554 października 1357
78Angelo II della Posta23 marca 135811 kwietnia 1362
79Angelo III Orsini26 sierpnia 13621365
Papież Urban V13661369
Opaci
80Bartolomeo da Siena31 sierpnia 13691369
81Andrea da Faenza5 grudnia 136918 września 1373
82Pietro IV de Tartaris7 lutego 13744 czerwca 1395
83Enrico Tomacelli22 czerwca 1396czerwiec 1413
84Pirro Tomacelli7 kwietnia 14141442
85Antonio Carafa26 maja 14461 lutego 1454
Opaci komedatoryjni
86Lodovico Trevisan, kardynał18 maja 145426 marca 1465
87Papież Paweł II29 marca 146527 lipca 1471
88Giovanni d’Aragona, kardynał30 sierpnia 147119 października 1485
89Giovanni de’ Medici, kardynał14 marca 148615 listopada 1504
Opaci kongregacji
90Eusebio Fontana11 stycznia 150515 listopada 1506
91Zaccaria Castagnolamaj 1506maj 1509
92Graziano II da Milanmaj 150922 sierpnia 1510
93Ignazio Squarcialupipaździernik 1510grudzień 1516
94Vincenzo de Risostyczeń 1517grudzień 1518
95Teofilo Piacentinistyczeń 1519maj 1520
96Ignazio Squarcialupi (ponownie)maj 1520grudzień 1521
97Ludovico II Trivulziostyczeń 1522maj 1522
98Giustino Harbesmaj 1522grudzień 1523
99Ignazio Squarcialupi (po raz trzeci)styczeń 1524grudzień 1526
100Crisostomo de Alessandrostyczeń 1527maj 1531
101Agostino Bonfilimaj 1531maj 1533
102Crisostomo de Alessandro (po raz drugi)maj 1533maj 1538
103Girolamo I da Monterossomaj 1538maj 1539
104Ignazio II da Genova]maj 1539maj 1541
105Girolamo II Sclocchetomaj 1541maj 1546
106Lorenzo Zambellimaj 1546maj 1549
107Girolamo II Scloccheto (po raz drugi)maj 1549maj 1551
108Innocenzo Nicolaimaj 1551maj 1554
109Girolamo III Calcinimaj 1554maj 1555
110Isidoro Mantegazzimaj 1555maj 1556
111Ignazio III Vicanimaj 1556maj 1559
112Angelo IV de Faggismaj 1559maj 1564
113Ignazio III Vicani (po raz drugi)maj 1564maj 1565
114Angelo IV de Faggis (po raz drugi)maj 1565maj 1568
115Bernardo III de Adamomaj 1568maj 1570
116Mattia Mattaleia da Lignascomaj 1570maj 1572
117Angelo IV de Faggis (po raz trzeci)maj 1572maj 1575
118Girolamo IV Gersalemaj 1575sierpień 1577
119Bernardo IV Ferrajolo15 sierpnia 1577maj 1580
120Desiderio II da Bresciamaj 1580maj 1585
121Bernardo IV Ferrajolo (po raz drugi)maj 1585styczeń 1587
122Egidio II Sernicolimaj 1587maj 1589
123Andrea II da Sessamaj 1589maj 1590
124Girolamo V Brugiamaj 1590maj 1595
125Basilio II da Bresciamaj 1595wrzesień 1596
126Vittorino de Mansostyczeń 1597maj 1598
127Zaccaria II Tarascomaj 1598maj 1599
128Ambrogio Rastellinimaj 1599grudzień 1602
129Desiderio III da Monrealestyczeń 1603grudzień 1604
130Gregorio II Casamatastyczeń 16052 sierpnia 1608
131Paolo da Cosenza14 października 160821 października 1609
132Onorato Scalisi22 października 160919 kwietnia 1614
133Isidoro II Agresti20 kwietnia 161422 kwietnia 1617
134Paolo II Scotti23 kwietnia 1617maj 1621
135Bernardino Saivedramaj 1621grudzień 1624
136Simplicio II Caffarelli da Titostyczeń 1625grudzień 1628
137Paolo II Scotti (po raz drugi)styczeń 1629grudzień 1630
138Angelo V Grassistyczeń 163118 grudnia 1631
139Paolo Camillo Casatistyczeń 1632grudzień 1634
140Desiderio IV Petroniostyczeń 1635grudzień 1639
141Severino Fuscostyczeń 1640maj 1645
142Andrea III Arcionimaj 1645grudzień 1647
143Desiderio IV Petronio (po raz drugi)styczeń 164815 lipca 1649
144Domenico II Quesadastyczeń 1650grudzień 1653
145Carlo de Maurostyczeń 1654marzec 1657
146Angelo VI della Nocemarzec 1657maj 1661
147Anastasio Perronemaj 1661kwiecień 1665
148Angelo VI della Noce (po raz drugi)maj 1665kwiecień 1669
149Mauro Cesarinimaj 1669kwiecień 1675
150Severino II Pepemaj 1675maj 1680
151Andrea IV Deodatimaj 1680maj 1681
152Sebastiano I Biancardimaj 1681kwiecień 1687
153Andrea IV Deodati (po raz drugi)maj 1687kwiecień 1692
154Severino II Pepe (po raz drugi)maj 169227 sierpnia 1697
155Ippolito della Penna20 listopada 1697kwiecień 1704
156Gregorio III Galisiomaj 1704kwiecień 1717
157Nicola II Ruggimaj 171716 sierpnia 1722
158Arcangelo Brancaccio17 września24 kwietnia 1725
159Sebastiano II Gadaletaczerwiec 1725kwiecień 1731
160Stefano IV de Stefanokwiecień 17313 lutego 1737
161Ildefonso I del Vermemaj 1737maj 1739
162Sebastiano II Gadaleta (po raz drugi)maj 1739maj 1735
163Antonio II Capecemaj 1745maj 1751
164Giovanni Ragosamaj 17513 grudnia 1753
165Marino II Migliarese1754kwiecień 1760
166Domenico III Favillamaj 1760kwiecień 1766
167Aurelio Parisiokwiecień 1766maj 1772
168Rinaldo Santomagnomaj 1772maj 1778
169Domenico III Favilla (po raz drugi)maj 17781780
170Prospero de Rosamaj 17811787
171Tommaso III Capomazza21 marca 1788kwiecień 1793
172Prospero de Rosa (po raz drugi)maj 17931797
173Marino III Lucarelli4 października 1797kwiecień 1804
174Aurelio II Viscontikwiecień 18041816
175Giuseppe del Balzo181730 czerwca 1821
176Luigi III Bovio26 listopada 1821maj 1828
177Giacomo Diez12 czerwca 1828maj 1834
178Celestino Gonzagamaj 1834maj 1840
179Matteo Morsomaj 184011 listopada 1840
180Giuseppe II Frisari18411849
181Michelangelo Celesia1850kwiecień 1858
182Simplicio III Pappaletterekwiecień 18581863
183Carlo II de Vera18631871
184Nicola IV d’Orgemont187223 czerwca 1896
185Giuseppe III Quandel189627 lutego 1897
186Bonifacio Krug18974 lipca 1909
187Gregorio IV Diamare24 lipca 19096 września 1945
Czwarte zniszczenie Monte Cassino1944
188Ildefonso Rea21 listopada 194517 kwietnia 1971
189Martino Matronola24 maja 197125 kwietnia 1983
190Bernardo D'Onorio25 kwietnia 198320 września 2007
191Pietro Vittorelli17 listopada 200712 czerwca 2013
192Donato Ogliari24 października 2014
Klasztor na Monte Cassino – widok z Polskiego Cmentarza Wojennego


Zobacz też

Przypisy

  1. Źródło: Vittorio Messori, „Czarne karty Kościoła”.

Bibliografia

Jan Bielatowicz: Laur Kapitolu i wianek ruty. Na polach bitew Drugiego Korpusu. Londyn: 1954.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Italy relief location map.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting) and NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank physical map of Italy including the 08-2009 modification of the boundary between Emilia-Romagna and Marche regions, for geo-location purpose.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Monte Cassino - wide view.JPG
Autor: Pilecka, Licencja: CC BY 3.0
Monte Cassino Abbey
Monte Cassino Cmentarz 1.JPG
Autor: Radomił, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Polish War Cemetery at Monte Cassino
Monte Cassino Opactwo 1.JPG
Autor: Radomił, Licencja: CC-BY-SA-3.0
View of the Monte Cassino in Italy abbey at dusk