Mumia zbożowa

Mumia zbożowa z maską Ozyrysa w sarkofagu

Mumia zbożowa, Ozyrys zbożowy – kultowe figurki wytwarzane w starożytnym Egipcie.

Wytwarzano je z mułu nilowego wymieszanego z nawilgoconym ziarnem jęczmienia. Taką masa napełniano formę o kształcie antropomorficznym (czasem o kształcie sokoła^[1]), a po stwardnieniu owijano lnianymi bandażami nasączonymi żywicą, tak jak prawdziwe mumie. Przednią część "głowy" przykrywano maską zrobioną zwykle z wosku, znacznie rzadziej ze srebra i tak wykonaną wkładano do specjalnie dla nich wykonanego drewnianego, malowanego sarkofagu o kształcie sokoła (symbolizującego Ozyrysa-Sokarisa). Mumie zbożowe wykorzystywano jako figurki rytualne w czasie festiwalu religijnego Ozyrysa w miesiącu choiak, a następnie wraz z sarkofagiem umieszczano w wydrążanych w skale specjalnie dla nich komorach grobowych^[2][3]. W okresie XVIII dynastii mumie zbożowe wkładano także do grobowców faraonów, gdyż sądzono, iż moc związana z kiełkowaniem ziarna pozwoli także nieboszczykowi ożyć w zaświatach^[4]. W odróżnieniu od mumii nie kryły w sobie szczątków ludzi lub zwierząt i miały charakter kultowy, dlatego traktuje się je jako pseudomumie^[5].

Opisy wykonywania i wykorzystywania mumii zbożowych podczas święta Ozyrysa zachowały się w kaplicach z okresu ptolemejskiego poświęconych Ozyrysowi znajdujących się w świątyni Hathor w Dendera i świątyni Izydy w File^[5][6].

Przypisy