Muzeum Etnograficzne w Martinie

Muzeum Etnograficzne w Martinie
Etnografické múzeum v Martine
Ilustracja
(c) Michal Jakubský, CC BY 3.0

Gmach Muzeum Etnograficznego w Martinie
Państwo

 Słowacja

Miejscowość

Martin

Data założenia

1908

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Etnograficzne w Martinie”
49°03′50″N 18°55′42″E/49,063889 18,928333
Strona internetowa

Muzeum Etnograficzne w Martinie (słow. Etnografické múzeum v Martine) – oddział Słowackiego Muzeum Narodowego, z kolekcją etnograficzną, zlokalizowane w miejscowości Martin, na Słowacji. Muzeum liczy w swojej kolekcji ponad 100 tys. przedmiotów, co stanowi największy zbiór obiektów kultury ludowej na Słowacji[1].

Historia

Powstanie muzeum wywodzi się od powołania w 1863 roku Macierzy Słowackiej (słow. Matica slovenská), instytucji kulturalno-oświatowej, której działacze gromadzili obiekty etnograficzne. Inną ważną inicjatywą było utworzenie (staraniem księdza Andreja Kmieťa) w 1893 roku w Martinie, Słowackiego Towarzystwa Muzealnego (słow. Slovenská Muzeálna Spoločnosť)[2]. Ważnym wydarzeniem w kontekście utrwalania idei muzeum, była Wystawa Etnograficzna w Pradze w 1895 roku, dzięki której wzrosła popularność sztuki ludowej[3].

Pierwsze muzeum powstało w 1908 roku, otwarcia nie dożył autor idei, Andrej Kmeť. Obecny gmach został wybudowany w latach 1928–1932 według projektu architekta Milana Michala Harminca, a zbiory udostępniono publiczności w roku 1933. Do r. 1961 muzeum nosiło nazwę: Slovenské národné múzeum v Martine[4].

Muzeum Etnograficzne w Martinie jest najstarszym oddziałem Słowackiego Muzeum Narodowego. Po II wojnie światowej zaczęło się stopniowo specjalizować w całościowej dokumentacji sposobu życia i kultury ludowej na Słowacji od czasów najdawniejszych po współczesność[1].

Słowackie Muzeum Narodowe. Martin

Od 1964 do 1991 trwała etapowa budowa skansenu należącego do Muzeum, znanego dziś pod nazwą Muzeum Wsi Słowackiej[3].

Wystawy

W muzeum znajdują się trzy wystawy stałe: „Człowiek i ziemia”, „Człowiek i tworzywo” oraz „Człowiek i odzież”. Ekspozycja „Człowiek i ziemia” jest podzielona tematycznie na kilka mniejszych części, które razem tworzą spójny i sukcesywny obraz pracy i dawnego życia na wsi, który był wyznaczany przez prace sezonowe na roli oraz sposoby pozyskiwania pożywienia[5]. W kolekcji znajdują się m.in. stroje regionalne i elementy strojów (czepce, fartuchy itp.), skrzynie rytowane, maglownice, rzeźbione czerpaki, klocki drukarskie do tkanin, stroje obrzędowe, instrumenty ludowe i sztuka ludowa[4].

Galeria – obiekty z kolekcji

Przypisy

  1. a b Zborník Slovenského národného múzea v Martine – Etnografia, Rocznik XCI, 1997, ISBN 80-85753-99-5.
  2. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, t. 19, 1971.
  3. a b W Słowacji, [w:] Janina Orynżyna, O sztukę ludowąː pamiętnik pracy, LSW, 1965.
  4. a b Eva Kralikova, Slovenské národné múzeum – Etnografické múzeum, Martin, „Zborník Slovenského národného múzea: Etnografia”, 39, Osveta, 1998, s.27 i dalsze.
  5. Etnografia Polska, t. 9-10, 1965, s.476.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Music instrument from Ethnographic Museum in Martin 03.jpg
Autor: Krzysztof Blachnicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Instrument muzyczny z Muzeum Etnograficznego w Martinie
Czepiec do świątecznego stroju kobiecego z miejscowości Starý Tekov, powiat Levica na Słowacji. Widok od tyłu.jpg
Autor: Mariusz Raniszewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Czepiec do świątecznego stroju kobiecego z około 1925 roku, z miejscowości Starý Tekov, powiat Levica na Słowacji.Muzeum Narodowe w Martin na Słowacji.
Music instrument from Ethnographic Museum in Martin 09.jpg
Autor: Krzysztof Blachnicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Instrument muzyczny z Muzeum Etnograficznego w Martinie
A bottle from Ethnographic Museum in Martin.jpg
Autor: Krzysztof Blachnicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Butelka z Muzeum Etnograficznego w Martinie
Ceramics from Ethnographic Museum in Martin 01.jpg
Autor: Krzysztof Blachnicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ceramika z Muzeum Etnograficznego w Martinie z miejscowości Šivetice koło Revuca. Wykonana w roku 1938.
Słowackie Muzeum Narodowe. Martin. Słowacja.webm
Autor: Mariusz Raniszewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Słowackie Muzeum Narodowe w Martinie - muzeum etnograficzne - budynek, wnętrza, wystawy stałe rzemiosła i stroju. Podkład muzyczny: tradycyjna pieśń ludowa z terenu słowackich Karpat, wykonana podczas Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego w Myjavie na Słowacji.
Slovenské národné múzeum-Martin - panoramio.jpg
(c) Michal Jakubský, CC BY 3.0
Slovenské národné múzeum-Martin
Glass painting from the Ethnographic Museum in Martin 02.jpg
Autor: Krzysztof Blachnicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obraz na szkle z Muzeum Etnograficznego w Martinie
Świąteczny strój kobiecy z miejscowości Starý Tekov, powiat Levica. Słowacja.jpg
Autor: Mariusz Raniszewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Świąteczny strój kobiecy z około 1925 roku, z miejscowości Starý Tekov, powiat Levica na Słowacji. Muzeum Narodowe w Martin na Słowacji.
Świąteczny strój kobiecy z miejscowości Starý Tekov, powiat Levica. Słowacja. Detal2.jpg
Autor: Mariusz Raniszewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Świąteczny strój kobiecy z około 1925 roku, z miejscowości Starý Tekov, powiat Levica na Słowacji. Muzeum Narodowe w Martin na Słowacji.
Glass painting from the Ethnographic Museum in Martin 03.jpg
Autor: Krzysztof Blachnicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obraz na szkle z Muzeum Etnograficznego w Martinie