Muzeum Narodowe w Lublinie

Muzeum Narodowe w Lublinie
Ilustracja
Zamek w Lublinie, siedziba muzeum
Państwo

 Polska

Miejscowość

Lublin

Adres

ul. Zamkowa 9
20-117 Lublin

Data założenia

1906

Dyrektor

dr Katarzyna Mieczkowska[1]

Położenie na mapie Lublina
Mapa konturowa Lublina, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Narodowe w Lublinie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Narodowe w Lublinie”
Ziemia51°14′24″N 22°34′12″E/51,240000 22,570000
Strona internetowa

Muzeum Narodowe w Lublinie (MNwL), do 2020 Muzeum Lubelskie w Lublinie – muzeum w Lublinie, należy do najstarszych i największych muzeów we wschodniej Polsce. Ma cztery oddziały na terenie Lublina i tyleż zamiejscowych. Główna siedziba muzeum i większość jego oddziałów to wysokiej klasy zabytki.

Historia Muzeum

Początki ruchu muzealnego w Lublinie sięgają początku XX w. i są związane z działalnością Hieronima Łopacińskiego, który jako jeden z pierwszych dostrzegł konieczność ochrony „starożytności”. To dzięki niemu w 1901 r. zorganizowane zostały dwie wystawy muzealne poświęcone przedmiotom sztuki i starożytności oraz dział etnograficzny wystawy rolniczo-przemysłowej. Po wystawach zbiory przejęło Lubelskie Towarzystwo Rolnicze jako zaczątek przyszłego muzeum. 12 grudnia 1906 roku nastąpiło uroczyste otwarcie muzeum w gmachu podominikańskim. Wkrótce dołączono zbiory Towarzystwa Higienicznego, pochodzące z wystawy zorganizowanej w 1908 roku. W roku 1911 całością zgromadzonych eksponatów zaopiekowała się Sekcja Muzealna Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

W 1914 z inicjatywy Szymona Piotrowskiego, dyrektora miejscowego oddziału Banku Handlowego, założono towarzystwo Muzeum Lubelskie. To dzięki niemu zakupiono posesję z budynkami pijarskimi przy ulicy Namiestnikowskiej 4 (obecnie Narutowicza 4), które po remoncie stały się na 40 lat siedzibą Muzeum Lubelskiego. Muzeum przejęło zbiory Towarzystw: Rolniczego, Higienicznego, Krajoznawczego i Biblioteki im. H. Łopacińskiego. Liczba eksponatów powiększała się drogą darów i zakupów. W roku 1921 przejęto część zbiorów Muzeum Nałęczowskiego. 18 lutego 1923 roku odbyła się uroczystość otwarcia Muzeum w gmachu własnym. Kustoszem został malarz Marian Trzebiński. Przed wrześniem 1939 roku zbiory Muzeum liczyły ok. 14 000 eksponatów, nie tylko o charakterze regionalnym.

Druga wojna światowa przyniosła straty budynkom i zbiorom muzealnym. W wyniku prowadzonej polityki okupanta duża część zbiorów zaginęła, uległa zniszczeniu i rozproszeniu. Działalność Muzeum została wznowiona w sierpniu 1944 roku, po wyzwoleniu Lublina spod okupacji hitlerowskiej. Zinwentaryzowane po wojnie zbiory liczyły zaledwie ok. 3 000 eksponatów. W 1950 roku Muzeum upaństwowiono i przemianowano na okręgowe.

Muzeum Narodowe w Lublinie

Od 1957 roku Muzeum przeprowadziło się do Zamku Lubelskiego. W roku 1987 powróciło do dawnej nazwy – Muzeum Lubelskie. W dalszym ciągu jest muzeum wielodziałowym. Zbiory liczą obecnie ok. 157 000 eksponatów. Oglądać je można na tematycznych wystawach. W siedzibie głównej na Zamku Lubelskim są to: ekspozycja archeologiczna, wystawa monet i medali. W 1999 roku Muzeum wpisane zostało do Państwowego Rejestru Muzeów.

Status Muzeum Narodowego

Do 15 maja 2020 muzeum funkcjonowało pod starą nazwą – Muzeum Lubelskie. 15 maja 2020 zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego Muzeum Lubelskie zostało podniesione do rangi Muzeum Narodowego i tym samym zmieniło nazwę na – Muzeum Narodowe w Lublinie. Instytucja jest wspólnie prowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Województwo Lubelskie i wpisana do rejestru instytucji kultury MKiDN. Docelowo Muzeum Narodowe w Lublinie będzie państwową instytucją kultury, dla której jedynym organizatorem pozostanie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zamek w Lublinie

W 1957 roku Muzeum przeprowadziło się do części pomieszczeń Zamku w Lublinie, którego jedynym gospodarzem stało się w 1974 roku. Oglądać tu można wiele stałych wystaw tematycznych. Są to: ekspozycja archeologiczna, wystawa monet i medali od X do XX w., sztuka ludowa regionu lubelskiego, galeria polskiego malarstwa od XVII do XX w. (m.in. „Unia LubelskaJana Matejki), a także malarstwa obcego od XVII do XIX w. (m.in. „Piłat umywający ręceHendricka ter Brugghena).

Na wystawie uzbrojenia prezentowane są militaria w przekroju czasowym od średniowiecza do II wojny światowej, a w galerii sztuki zdobniczej są eksponowane wyroby ze srebra, ceramika, zegary, meble oraz tkaniny. Na Zamku znajduje się też Kaplica Trójcy Świętej fundacji króla Władysława Jagiełły z bezcennymi malowidłami bizantyńsko-ruskimi z 1418 r.

Wybrane dzieła ze zbiorów muzeum

Dyrektorzy

  • Wiktor Ziółkowski[2](1944–1948)
  • Janusz Powidzki (1948–1950)
  • mgr Irena Iskrzycka (1951–1968)
  • mgr Zygmunt Ślusarski[3](1968–1976)
  • mgr Alfred Gauda (1977–1992)
  • mgr Zygmunt Nasalski (1992–2014)
  • dr Katarzyna Mieczkowska (od 2014)

Oddziały

Oddziały miejscowe

Muzeum Historii Miasta Lublina mieści się w Bramie Krakowskiej

Oddziały zamiejscowe

Budynek Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie

Przypisy

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Henryk Weyssenhoff - Łoś na trzęsawisku.jpg
Autor: Henryk Weyssenhoff , Licencja: CC BY-SA 4.0
Henryk Weyssenhoff - Łoś na trzęsawisku
Interior of the Lublin Museum.jpg
Autor: Artinpl, Licencja: CC0
Wnętrze Muzeum Lubelskiego.
label QS:Lfr,"Intérieur du musée de Lublin."
label QS:Len,"Interior of the Lublin Museum."
label QS:Lpl,"Wnętrze Muzeum Lubelskiego."
label QS:Lde,"Innenraum des Lublin Museums."
Apoloniusz Kędzierski - Struga.jpg
Autor: Apoloniusz Kędzierski (1861-1939), Licencja: CC BY-SA 4.0
Apoloniusz Kędzierski - Struga
ZamekLubelski1.jpg
Autor: Pankrzysztoff, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lublin, zamek
Alians PL,CracowGateInLublin,2012,P9240022.jpg
Autor: Alians PL, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Brama Krakowska w zespole murów miejskich w Lublinie.
Olga Boznańska - Portret Miki Lisowskiej.jpg
Autor: Olga Boznańska (1865-1940), Licencja: CC BY-SA 4.0
Olga Boznańska - Portret Miki Lisowskiej
Matejko Reception of the Jews.jpg
"Przyjęcie Żydów" (1096) jest jednym z cyklu obrazów Jana Matejki zatytułowanym Dzieje cywilizacji w Polsce. Finalny obraz (zobacz poniżej) jest wiernym powtórzeniem prezentowanego szkicu o tym samym tytule,[1] który znajduje się w warszawskim muzeum.
Juliusz Kossak - Amazonka.jpg
Autor:
Juliusz Kossak (1824-1899)
, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juliusz Kossak - Amazonka
Adam Malinowski - Zamek w Ostrogu.jpg
Autor: Adam Malinowski (1831-1892), Licencja: CC BY-SA 4.0
Adam Malinowski - Zamek w Ostrogu
Lublin location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Lublin, Poland:
  • top = 51.298
  • bottom = 51.139
  • left = 22.452
  • right = 22.675
Józef Chełmoński - Droga w lesie.jpg
Józef Chełmoński - Droga w lesie