Muzeum Twierdzy Toruń
| Oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu | |
 Siedziba muzeum | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Wały gen. Sikorskiego 23 |
| Data założenia | 2020 |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
 53°00′52″N 18°36′27″E/53,014444 18,607500 | |
| Strona internetowa | |
Muzeum Twierdzy Toruń – jeden z siedmiu oddziałów Muzeum Okręgowego w Toruniu.
Zlokalizowane w dawnych Koszarach Bramy Chełmińskiej, zwanych także podwalnią Bastionu IV, wzniesionych w latach 1886–1888.
Lokalizacja
Muzeum znajduje się w centrum miasta, przy ul. Wały gen. Sikorskiego 23, w sąsiedztwie dworca autobusowego i WKU. Powierzchnia zabudowy budynku to nieco ponad 1700 m kw. Obiekt jest przykryty warstwą ziemi porośniętej zielenią. Na koronie nasypu przykrywającego obiekt znajdują się odtworzone dwa ceglane schrony.
Historia
Początki adaptacji Koszar Bramy Chełmińskiej na potrzeby kulturalne sięgają roku 2007, kiedy ich ówczesny gospodarz, Zakład Gospodarki Mieszkaniowej, planował utworzyć w obiekcie pomieszczenia magazynowe dla toruńskich teatrów oraz sale prób dla zespołów muzycznych, jednak do realizacji tych planów nie doszło[1]. W 2013 roku w budynku, także bez powodzenia, planowano otwarcie Inkubatora Kultury. Ostatecznie w 2015 roku władze miasta zdecydowały, że w dawnych koszarach powstanie muzeum poświęcone historii Twierdzy Toruń[2] – jednego z najlepiej zachowanych zespołów fortyfikacji pierścieniowych w Europie[3]. Jego adaptację na cele muzealne rozpoczęto w maju 2018 roku[4][5][6]. Wiosną tego samego roku został również rozstrzygnięty konkurs na opracowanie koncepcji plastycznej ekspozycji w powstającym muzeum[7]. Prace budowlane związane z adaptacją obiektu na potrzeby muzealne zakończono w grudniu 2019 roku, zaś tworzenie ekspozycji w wyremontowanych koszarach ukończono po kolejnych ośmiu miesiącach. Oficjalne otwarcie Muzeum planowano na listopad 2020 roku, jednak w związku z zamknięciem instytucji kultury ze względu na pandemię koronawirusa zostało ono przełożone na rok następny.
Obiekt otwarto dla zwiedzających 5 lutego 2021 roku, zaś oficjalne otwarcie Muzeum Twierdzy Toruń miało miejsce 11 czerwca 2021 roku[8][9].
Inwestycję finansowano ze środków Unii Europejskiej (14,4 mln zł), Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz samorządu Torunia[10]. Koszt adaptacji koszar Bramy Chełmińskiej na Muzeum Twierdzy Toruń wyniósł ogółem ok. 22 mln zł. Prace budowlane realizowała firma Fijałkowski i s-ka sp. z o.o.[11]. Wykonanie wystawy stałej stworzonej na bazie koncepcji autorstwa Marcina Wichrowskiego i Muzeum Okręgowego w Toruniu, zrealizowała firma TRIAS AVI z Warszawy.
Koszary Bramy Chełmińskiej – siedziba Muzeum – są wpisane do Rejestru Zabytków (wpis nr A/1717 z 2017-03-02) i do gminnej ewidencji zabytków (nr 2131)[12].
Ekspozycja
Wystawa stała
Tematyka ekspozycji[13]:
- rys historyczny fortyfikacji Torunia
- wpływ fortyfikacji na rozwój przestrzenny Torunia
- koncepcje fortyfikowania Torunia
- sylwetki wybitnych fortyfikatorów
- charakterystyka obiektów fortecznych Twierdzy Toruń
- prezentacja sprzętu związanego z Twierdzą Toruń
- historia szkolnictwa wojskowego w garnizonie Toruń
- obóz jeniecki Stalag XXA
Nagrody i wyróżnienia
- 2021 - Animator Kultury Dziedzictwa Narodowego i Tradycji Województwa Kujawsko-Pomorskiego[14]
- 2021 - główna nagroda w kategorii "Adaptacja obiektów zabytkowych" w konkursie Zabytek Zadbany 2021[15]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2019-02-20].
- ↑ Twierdza Toruń, www.torun.pl [dostęp 2019-02-20] (pol.).
- ↑ Szymon Spandowski, Toruń. Muzeum Twierdzy Toruń ma powstać w forcie obok dworca autobusowego, nowosci.com.pl [dostęp 2019-02-20] (pol.).
- ↑ Muzeum Twierdzy Toruń, www.torun.pl [dostęp 2019-02-20] (pol.).
- ↑ Polskie Radio PiK, Powstanie Muzeum Twierdzy Toruń - Polskie Radio PiK, www.radiopik.pl [dostęp 2019-02-20] (pol.).
- ↑ Ruszają prace budowlane w Muzeum Twierdzy Toruń, www.torun.pl [dostęp 2019-02-20] (pol.).
- ↑ Tak będzie wyglądać Muzeum Twierdzy Toruń, www.torun.pl [dostęp 2019-02-20] (pol.).
- ↑ https://torun.wyborcza.pl/torun/7,48723,26758201,muzeum-twierdzy-torun-juz-czynne-czy-warto-odwiedzic-to-miejsce.html
- ↑ https://www.torun.pl/pl/bramy-fortyfikacji-otwarte
- ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2019-02-20].
- ↑ Toruń buduje sobie nowe muzeum. Za 22 mln zł
- ↑ Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 123.
- ↑ Muzeum Toruń - Twierdza Toruń, www.muzeum.torun.pl [dostęp 2019-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-21] (pol.).
- ↑ https://www.torun.pl/pl/muzeum-twierdzy-torun-animatorem-kultury
- ↑ https://torun.wyborcza.pl/torun/7,48723,27838351,muzeum-twierdzy-torun-zdobylo-kolejna-prestizowa-nagrode.html?disableRedirects=true
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa miasta Toruń, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary Bramy Chełmińskiej w Toruniu
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Madonna z Dzieciątkiem, obraz z ok. 1400 r. wykonany w Czechach, pochodzący z kościoła św. Jakuba w Toruniu. Obecnie w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Toruniu.