Nabój Raufoss NM140 MP

Raufoss NM140 MP
Ilustracja
Nabój NM140 MP na tle skrzynki amunicyjnej z amerykańskim oznaczeniem Raufoss Mk 211 Mod 0.
Rodzaj

nabój wielkokalibrowy

Kaliber

12,7 mm

Średnica
pocisku

12,98 mm

min. szyjki

13,58 mm

max. szyjki

13,58

max. stożka
przejściowego

18,51 mm

max. łuski

21,60 mm

kryzy

21,60 mm

Długość
łuski

99,1 mm

naboju

138,43 mm

Masa
naboju

114 g

pocisku

43,5 g

materiału
miotającego

15 g

Inne
Prędkość
początkowa

ok. 915 m/s (wystrzelony z wkm Browning M2)

Ilustracja

Raufoss NM140 MPprzeciwpancerno-odłamkowo-zapalający nabój kalibru 12,7 × 99 mm NATO, opracowany przez norweską firmę Raufoss z grupy Nammo AS.

Opis

Konstrukcja

Pocisk zawiera rdzeń przeciwpancerny wykonany z węgliku wolframu, mieszankę zapalającą i materiał wybuchowy, co umożliwia rażenie za jego pomocą celów lekko opancerzonych oraz ranienie załóg pojazdów po przebiciu pancerza – jest to więc nabój uniwersalny (wielozadaniowy)[1]. Może on być z powodzeniem stosowany przeciw śmigłowcom, samolotom, nieopancerzonym oraz lekko opancerzonym pojazdom; posiada również zdolność zapalania paliwa lotniczego. Przeciw tego rodzaju celom NM140 MP ma skuteczność porównywalną ze standardową amunicją kalibru 20 mm.

Oznaczenia

Czubek pocisku jest malowany na zielono. Rzadsza odmiana smugowa tego pocisku, NM160 MP-T ze smugaczem dającym czerwone światło, spotykana zazwyczaj tylko w zasilanych taśmowo systemach uzbrojenia morskiego, posiada zielony czubek oraz szarosrebrzysty pas[1].

Dodatkowo na spodzie łuski tłoczone są oznaczenia producenta danego naboju wraz z dwucyfrową datą produkcji, na przykład HXP89, WCC94, FN91.

Użycie

Stany Zjednoczone

Produkowany jest na licencji, między innymi przez zakłady Winchester Repeating Arms Company, pod oznaczeniem Raufoss Mk 211 Mod 0. Pociski te są wykorzystywane w amerykańskiej armii i marynarce w stosunku 4:1 z amunicją przeciwpancerno-odłamkowo-zapalająco-smugową M20 APIT (przeciwpancerno-zapalająco-smugową) w taśmach amunicyjnych do zasilania wkm Browning M2[1][2] oraz korpusie piechoty morskiej do zasilania wkw Barrett M82[3] oraz wkm M2 Browning.

Australia

W Australian Defence Force nabój ten jest używany do strzelania z wkw AW50F (odmiana karabinu Accuracy International Arctic Warfare brytyjskiej firmy Accuracy International)[4].

Kontrowersje

Kontrowersyjną kwestią jest, czy legalnym jest używanie naboju z tym pociskiem przeciw sile żywej, czy jednak jest to wyłącznie nabój przeciwmateriałowy. Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża planował zakazać stosowania tego rodzaju amunicji, głównie w obawie o zawarty w pocisku materiał wybuchowy i jego wpływ na ludzi. Na mocy deklaracji petersburskiej z 1868 roku zabronione jest stosowanie pocisków o masie całkowitej poniżej 400 gramów zawierających materiał wybuchowy[5].

Testy przeprowadzone przez norweski Instytut Badań nad Obronnością (Forsvarets Forskningsinstitutt)[6] wykazały, że amunicja ta najprawdopodobniej nie powoduje niezgodnych z prawem efektów w przypadku niezamierzonego użycia przeciw ludziom, gdyż pocisk przejdzie przez ciało wylatując po drugiej stronie zanim zapalnik spowoduje zapłon materiału wybuchowego wraz z mieszanką zapalającą pocisku. Detonacja pocisku następuje w około połowie przypadków trafienia człowieka. Posiadanie przez trafioną osobę kamizelki kuloodpornej zwiększa prawdopodobieństwo detonacji, czego dowiodły testy przeprowadzone na zlecenie Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w 1999 roku[7]. Wybuch powoduje znaczącą fragmentację pocisku i efekt zapalający w stożku o rozpiętości 30° za trafionym celem i może porazić również inne osoby znajdujące się w pobliżu. Droga, jaką pokonuje pocisk pomiędzy zapłonem a detonacją, wynosi około 30 do 40 cm, więc jeśli trafi on cel pod pewnym kątem, pocisk może wciąż znajdować się wewnątrz celu w momencie wybuchu.

MKCK uznał, że użycie tej amunicji przeciw ludziom jest nielegalne, a problemem jest, jak zapobiec użyciu pocisku do zwalczania siły żywej w czasie wojny. W większości krajów, które mają ten nabój na uzbrojeniu, żołnierze są specjalnie szkoleni, by unikać stosowania go przeciw żołnierzom przeciwnika, ale podczas bitwy łatwo jest o przeoczenie tego rodzaju przepisów. Ponadto w siłach zbrojnych wielu krajów posiadających taką amunicję brak jest takich przepisów.

Oficjalne stanowisko rządu Norwegii głosi, iż amunicja uniwersalna kalibru 12,7 mm nie powinna być stosowana przeciw sile żywej. Jest ona eksportowana wyłącznie jako amunicja przeciwmateriałowa. Stany Zjednoczone natomiast, jako że kraj ten nie podpisał deklaracji petersburskiej[8], aktualnie uznają tę amunicję za nadającą się do stosowania przeciw celom każdego rodzaju[9]. Podobnie jest w przypadku rządu Australii[4].

Osiągi

Dla porównania z danymi amunicji smugowej NM160 MP-T oraz przeciwpancernej o wysokim stopniu penetracji NM173 AP-S.

NM140 MPNM160 MP-TNM173 AP-S
Przebicie
pancerza
11 mm pod kątem 45° z 1000 m11 mm pod kątem 45° z 1000 m11 mm pod kątem 30° z 1500 m
Fragmentacjaok. 20 odłamków skutecznych
przy uderzeniu w płytę
duralową o grubości 2 mm
ok. 20 odłamków skutecznych
przy uderzeniu w płytę
duralową o grubości 2 mm
brak
Rozrzut
(550 m)
< 15 cm< 25 cm< 15 cm
Efekt
zapalający
zdolność do zapalenia
paliwa JP-4 i JP-8
zdolność do zapalenia
paliwa JP-4 i JP-8
brak
Smugaczbrakczerwony, pali się na dystansie
50 – 1500 m
brak

Przypisy

  1. a b c 9. Caliber.50 cartridges. W: Headquarters, Department of the Army: Army amunition data sheets, small caliber ammunition, FSC 1305. kwiecień 1994, s. 47.
  2. Department of the Army Procurement Programs, Fiscal Year 2005 Budget Estimates. luty 2004, s. 90. Cytat: This round is used in the M2 machine gun. The Grade B MK211 will be linked in a 4:1 ratio with the caliber.50 M20 Armor Piercing Incendiary Tracer Cartridge.
  3. 4. Equipment Options. W: Headquarters, Department of the Army: Opposing Force Organization Guide. maj 2007, s. 5.
  4. a b Cpl Jonathan Garland: Materiel in its sights. [dostęp 2019-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-30)]. (ang.).
  5. International Humanitarian Law – St Petersburg Declaration 1868. [dostęp 2007-12-12]. (ang.).
  6. „The effect of 12.7 mm multi-purpose in human tissue”, Forsvarets Forskningsinstitutt, 2003.
  7. „Does the Swedish use of the 12.7 mm Multipurpose Projectile undermine the St. Petersburg Declaration?”, Louise Moosberg, 2003.
  8. Lista sygnatariuszy na stronie Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża [dostęp 12 grudnia 2007].
  9. W. Hays Parks: International Efforts to Restrict or Prohibit Military Small Arms. Cytat: U.S. regards.50 cal. Raufoss Multipurpose round as lawful for anti-personnel and anti-materiel targets..

Bibliografia

  • Headquarters, Department of the Army: Army ammunition data sheets small caliber ammunition, FSC 1305. Waszyngton: kwiecień 1994.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Raufoss NM140 MP (pl).svg
Autor: McMonster, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przekrój pocisku Raufoss NM140 MP (Mk 211 Mod 0).
Raufoss.jpg
Image of a Mk211 Mod 0 50 BMG HEIAP round of ammunition. Note the green over white painted tip. This round pictured is made by the WCC in the USA with a projectile that is likely produced by Nammo-Raufoss Company of Norway.