Naxhije Dume
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 29 września 2008 |
| Minister edukacji | |
| Okres | od 6 lutego 1948 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Naxhije Dume (ur. 2 lutego 1921 we wsi Lubonjë, Okręg Kolonja, zm. 29 września 2008 w Tiranie[1]) – albańska polityk i pedagog, w 1948 minister edukacji w rządzie Envera Hodży.
Życiorys
Córka urzędnika państwowego Dume Dumji i Vezirji[2]. W latach 1933-1941 uczyła się w Instytucie dla Dziewcząt w Tiranie (Instituti Femëror Nëna Mbretëreshë), kończąc szkołę dyplomem nauczycielki. Pracowała w szkołach w Tiranie i w Korczy. W tym czasie związała się z ruchem komunistycznym (grupa działająca w Szkodrze)[2]. W 1943 objęła stanowisko sekretarza komitetu d.s. kobiet w Korczy. W latach 1943-1948 była członkinią Komitetu Centralnego KPA[1]. W 1944 była jedną z siedmiu kobiet, zasiadających w Antyfaszystowskiej Radzie Wyzwolenia Narodowego, namiastce podziemnego parlamentu.
Po zakończeniu wojny objęła stanowisko dyrektorki biblioteki w Elbasanie. W 1946 zdobyła mandat deputowanej do Zgromadzenia Ludowego[2]. W lutym 1948 została mianowana na stanowisko ministra edukacji[3]. Była pierwszą kobietą w historii Albanii, która pełniła urząd ministra[1]. Po I kongresie Albańskiej Partii Pracy (listopad 1948) na stanowisku ministra edukacji zastąpił ją Kahreman Ylli. Naxhije Dume otrzymała stanowisko dyrektorki Muzeum Archeologiczno-Etnograficznego w Tiranie, a w 1956 dyrektorki Biblioteki Narodowej[1]. W tym samym roku trafiła do Cërriku, gdzie początkowo pozostawała bez pracy, a następnie została zaangażowana na etat wiejskiej nauczycielki[3].
W 1967 została usunięta z partii komunistycznej, a pięć lat później przeszła na emeryturę. Od 1982 po aresztowaniu męża Nesti Kerenxhiego była internowana wraz z rodziną we wsi Mavrovë, w okolicach Wlory[2]. Powróciła do Tirany w 1996[1].
Ciekawostki
Została uznana przez albański Instytut Badania Zbrodni i Skutków Komunizmu za zbrodniarza wojennego[4].
Przypisy
- ↑ a b c d e Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 120-121.
- ↑ a b c d Naxhije Dume, ministrja e parë shqiptare, që u persekutua tërë jetën. = 2017-05-08, tiranaobserver.al, 1 listopada 2015 [dostęp 2017-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-02] (alb.).
- ↑ a b Unë vajza e dy ministrave, e persekutuar 35 vjet. = 2018-07-10, panorama.com.al, 1 listopada 2015 (alb.).
- ↑ Lufta e Dytë Botërore në Shqipëri, E papublikuar/ Arkivi i Shtetit, 260 emrat që “rrëfyen” ekzekutimet në ushtrinë partizane (alb.). standard.al, 2014-11-29.
Bibliografia
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 122.
- Luan Kondi. Naxhije Dume, e para ministre e ekzekutivit shqiptar : jeta e grave të Bllokut. „Tirana observer”, s. 17, 18 X 2005.
| Księstwo Albanii | |
|---|---|
| Republika Albanii | |
| Królestwo Albanii | |
| Królestwo Albanii (protektorat włoski i okupacja niemiecka) | |
| Ludowa Republika Albanii | |
| Republika Albanii |
Media użyte na tej stronie
Flag of Albania
A portrait of Naxhije Dumi