Neurony lustrzane

Neurony lustrzane – grupy komórek nerwowych (neuronów), które uaktywniają się podczas wykonywania pewnej czynności lub obserwowania jej u innych osobników. Neurony lustrzane odkryto w mózgu małp i człowieka. Podejrzewa się, że dzięki nim osobnik na widok pewnej czynności jest w stanie niemal natychmiast odgadnąć intencje innego osobnika nie tylko tego samego gatunku (zob. teoria umysłu)[1]. U człowieka odpowiadają prawdopodobnie również za zdolność do rozpoznawania cudzych emocji i intencji wyrażanych niewerbalnie, czyli empatię oraz współczucie.

Młody makak imitujący wyraz twarzy

Neurony lustrzane zostały odkryte na początku lat 90. XX w. na Uniwersytecie w Parmie we Włoszech przez zespół w składzie: Giacomo Rizzolatti, Leonardo Fogassi i Vittorio Gallese(ang.). Podczas prac nad korą ruchową mózgu makaków zauważyli, że niektóre obszary mózgu reagują niemal identycznie, gdy któryś z badaczy sięga po jedzenie, jak w sytuacji, gdy małpy robią to same. W dalszych badaniach ustalili, że wzór aktywności jest reprezentacją danej czynności, niezależnie od tego, kto ją wykonuje[2].

Sądzono, że nieprawidłowe funkcjonowanie ośrodków mózgu, w których występują neurony lustrzane, może być jedną z przyczyn zaburzeń w spektrum autyzmu[3], schizofrenii[4], dyspraksji[5], jednak zaprzeczyły temu późniejsze badania w których stwierdzono, że osoby autystyczne nie wykazują dysfunkcji neuronów lustrzanych[6][7], a wraz ze sformułowaniem problemu podwójnej empatii błędna okazała się interpretacja, jakoby osoby autystyczne cechowało upośledzenie teorii umysłu.

Przypisy

  1. Michael Siegal, Rosemary Varley. Neural systems involved in 'theory of mind'. „Nature Reviews Neuroscience (June 2002)”, s. 463-471, June 2002. DOI: 10.1038/nrn844. ISSN 1471-003X (ang.). 
  2. Giacomo Rizzolatti, Leonardo Fogassi, Vittorio Gallese. Mirrors In The Mind. „Scientific American”, s. 54-61, 2006. DOI: 10.1038/scientificamerican1106-54. ISSN 0036-8733 (ang.).  pdf
  3. Giacomo Rizzolatti, Maddalena Fabbri-Destro, Luigi Cattaneo. Mirror neurons and their clinical relevance. „Nature Clinical Practice Neurology”. 5 (1), s. 24-34, 2009. DOI: 10.1038/ncpneuro0990. ISSN 1745-834X (ang.). 
  4. Amedeo Minichino, Kristin Cadenhead. Mirror Neurons in Psychiatric Disorders: from Neuroception to Bio-behavioral System Dysregulation. „Neuropsychopharmacology Reviews”. 42, s. 366, 2017. DOI: 10.1038/nrn844. PMID: 27909332 (ang.). 
  5. Reynolds JE, Thornton AL, Elliott C et al.. A systematic review of mirror neuron system function in developmental coordination disorder: Imitation, motor imagery, and neuroimaging evidence. „Res Dev Disabil.”. 47, s. 234-83, 2015 Dec. DOI: 10.1016/j.ridd.2015.09.015. PMID: 26458259 (ang.). 
  6. Ewen Callaway: Mirror neurons seen behaving normally in autism (ang.). 2010-05-12. [dostęp 2022-08-06].
  7. Ilan Dinstein i inni, Normal movement selectivity in autism, „Neuron”, 66 (3), 2010, s. 451-469, DOI10.1016/j.neuron.2010.03.034.

Linki zewnętrzne

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Makak neonatal imitation.png
Autor: see Source, Licencja: CC BY 2.5
A newborn macaque imitates tongue protrusion