Nikodem Bończa-Tomaszewski

Nikodem Bończa Tomaszewski (ur. 21 października 1974 w Warszawie[1]) – polski menedżer, ekspert IT, publicysta, historyk, twórca Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz idei „państwa usługowego”.

Życiorys

Absolwent historii (2000) na Uniwersytecie Warszawskim. W 2005 r. obronił doktorat na tym samym wydziale. Równolegle podjął studia indywidualne w dziedzinie filozofii nauki w Collegium Invisibile (1997-2000).

Od lipca 2007 do marca 2008 r. był dyrektorem Archiwum Dokumentacji Mechanicznej. Przygotował i zrealizował koncepcję budowy Narodowego Archiwum Cyfrowego. W marcu 2008 r. został mianowany pierwszym dyrektorem tej instytucji. Funkcję sprawował do 2012 roku. W NAC zbudował od podstaw zespół łączący kompetencje archiwistyczne, digitalizacyjne, analityczne, programistyczne i utrzymaniowe, który pozwalał na samodzielną realizację projektów z zakresu archiwistyki cyfrowej.

Stworzony i kierowany przez niego zespół NAC zrealizował m.in. następujące zadania:

  • zbudowanie Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej (ZoSIA)
  • uruchomienie dwóch serwisów udostępniających cyfrowe zbiory archiwalne: www.audiovis.nac.gov.pl (W 2012 roku ok. 200 tys. fotografii) i www.szukajwarchiwach.pl (W 2012 roku ok. 5 milionów dokumentów).
  • uruchomienie i utrzymywanie Centralnego Repozytorium Cyfrowego – infrastruktury sprzętowej umożliwiającej kompleksową obsługę archiwistyki cyfrowej.

Od 19 kwietnia 2012 r. do 25 stycznia 2016 roku sprawował funkcję dyrektora Centralnego Ośrodka Informatyki. Przeprowadził kompleksową reformę COI i zbudował zespół pozwalający na samodzielną realizację strategicznych dla państwa projektów cyfrowych – analityków, architektów, projektantów User Experience, programistów, testerów, specjalistów utrzymania, sieci, service desk itp.

Stworzony i kierowany przez niego zespół COI zrealizował m.in. następujące projekty cyfrowe i usługowe:

  • przejęcie od pierwotnego wykonawcy po poważnym kryzysie projektowym części technicznej projektu pl.ID, przeprowadzenie optymalizacji, wdrożenie zmian i zakończenie prac.
  • udział w opracowaniu nowej strategii realizacji projektów informatycznych w MSW w oparciu o rozwój własnych kompetencji informatycznych państwa;
  • budowa i uruchomienie 1 marca 2015 Systemu Rejestrów Państwowych integrującego m.in. ewidencję PESEL, dowodów osobistych i nowy rejestr aktów stanu cywilnego. Uruchomienie systemu pozwoliło w połowie marca 2015 roku wyłączyć obsługujący PESEL system Jantar, który w latach 70. stworzyły służby gen. Czesława Kiszczaka[2][3];
  • zrealizowanie operacji relokacji infrastruktury informatycznej kluczowych dla funkcjonowania kraju rejestrów (m.in. PESEL) do bezpiecznej lokalizacji. Operacja była konieczna, ze względu na występujące wówczas krytyczne zagrożenie dla ich działania;
  • budowa i uruchomienie serwerowej Zintegrowanej Infrastruktury Rejestrów. ZIR zapewnia rejestrom aktywne centra przetwarzania danych i jednorodne, środowisko sprzętowe;
  • opracowanie katalogu kilkudziesięciu e-usług dla obywateli i przedsiębiorców w oparciu o dane z rejestrów MSW. E-usługi z katalogu są wdrażane iteracyjnie, wśród nich są: www.HistoriaPojazdu .gov.pl, www.BezpiecznyAutobus.gov.pl, sprawdzenie czy dowód osobisty jest gotowy do odbioru[4], wgląd do własnych danych w PESEL[5]), wgląd do własnych danych w Rejestrze Dowodów Osobistych[6].
  • idea i wykonanie międzyresortowego portalu usługowego www.obywatel.gov.pl który w jednym miejscu gromadzi podane w przejrzysty, przyjazny sposób informacje na temat najważniejszych dla obywateli spraw urzędowych[7].
  • przygotowanie i realizacja projektu CEPiK 2.0. – gruntownej przebudowy systemu informatycznego Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Zakończenie budowy przez COI części centralnej CEPIK 2.0 nastąpiło w grudniu 2015 roku. Zakończenie całego projektu planowane jest na koniec 2016 roku.

W czasie pracy w COI Bończa Tomaszewski sformułował ideę „państwa usługowego”. W jego ujęciu nowoczesne państwo powstałe w XIX i XX wieku jest „państwem regulacyjnym”, czyli takim, które definiuje się jako podmiot nadrzędny wobec rzeczywistości społecznej, którego celem jest nadzór, kontrola i regulacja życia obywateli. Takiemu pojmowaniu państwa Bończa Tomaszewski przeciwstawia ideę państwa usługowego, które najkrócej opisuje formułą: „państwo solidarne ze swoimi obywatelami to sprawny usługodawca, a nie zbiór procedur i instytucji”. Państwo usługowe musi porzucić charakterystyczne dla modelu regulacyjnego dogmaty takie jak przekonanie o racjonalności, nieomylności, wychowawczym charakterze państwa oraz opartą na przemocy ideę stosunku władzy. Powinno je zastąpić stałe dążenie do rozpoznania potrzeb obywateli, zastąpienie procedur usługami, budowie relacji państwa z innymi podmiotami w oparciu o zasadę solidarność, a nie nadrzędności państwa.

Odwołany z funkcji w dniu 26 stycznia 2016 roku. W maju tegoż roku został prezesem zarządu Exatel SA.

W latach 2006-2010 współpracował z Tomaszem Mertą, ówczesnym wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego. W latach 2006-2011 pełnił funkcję doradcy Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych dr. Sławomira Radonia. Od momentu powstania Narodowego Archiwum Cyfrowego był także pełnomocnikiem ds. informatyzacji i digitalizacji w archiwach państwowych. Od 5 marca 2012 r. do 25 lutego 2013 r. był doradcą w gabinecie politycznym Ministra Spraw Wewnętrznych Jacka Cichockiego.

W 2001 roku otrzymał stypendium START Fundacji na rzecz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (przedłużone na rok 2002). Został także wybrany najlepszym absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego w 2000 r. Członek Rady Programowej Telewizji Polskiej S.A. (2006-2010), Narodowego Instytutu Audiowizualnego (od 2009 r.), Rady Informatyzacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (2007-2009), Rady Archiwalnej (2006-2009), Zespołu ds. digitalizacji zasobów narodowego dziedzictwa kulturowego i naukowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego (od 2006 r.) oraz Rady Naukowej Biblioteki Narodowej.

W latach 1994-2007 był członkiem redakcji kwartalnika „Fronda”. Od 2007 r. jest członkiem redakcji kwartalnika „44 / Czterdzieści i Cztery”, a także półrocznika „Stan Rzeczy”, wydawanego przez Instytut Socjologii UW.

W jego dorobku znajdują się takie pozycje, jak m.in. monografie Demokratyczna geneza nacjonalizmu. Intelektualne korzenie ruchu narodowo-demokratycznego (Biblioteka „Frondy”, Warszawa 2001) oraz Źródła narodowości. Powstanie i rozwój polskiej świadomości w II połowie XIX i na początku XX wieku (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2006), a także publikacje naukowe i publicystyczne w czasopismach i pracach zbiorowych.

Zwycięzca konkursu Chief Information Officer Roku 2015, organizowanego przez „CIO Magazyn Dyrektorów IT”, Klub CIO oraz miesięcznik „Computerworld”.

Żonaty, ma trzy córki.

Publikacje

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945-2000, wyd. Arkadiusz Wingert, Kraków 2010, s. 786
  2. ↑ 03.04 | O co chodzi PKW ws. możliwych problemów w czasie wyborów prezydenckich? - oglądaj wideo TVN24, www.tvn24.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  3. ↑ PL.ID, PESEL, baza danych, Jantar, Systemu Rejestrów Państwowych, SRP, Oracle, projekty, MSW, COI, Centralny Ośrodek Informatyki, itwiz.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. ↑ Dowód osobisty – czy jest gotowy do odebrania | obywatel.gov.pl, obywatel.gov.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  5. ↑ Twoje dane w rejestrze PESEL | obywatel.gov.pl, obywatel.gov.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  6. ↑ Twoje dane w Rejestrze Dowodów Osobistych | obywatel.gov.pl, obywatel.gov.pl [dostęp 2018-08-25] (pol.).
  7. ↑ Administracja otwarta i przyjazna obywatelowi | Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, www.premier.gov.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references