Northrop YB-49

Northrop YB-49
Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Northrop
Typ	bombowiec
Konstrukcja	metalowa
Załoga	7
Historia
Data oblotu	21 października 1947
Liczba wypadków  • w tym katastrof	1 1
Dane techniczne
Napęd	8 x Silnik turboodrzutowy Allison/General Electric J35-A-5 6 x Silnik turboodrzutowy Allison/General Electric J35-A-19/21 w wersji YRB-49A
Ciąg	8 × 17,8 kN 6 × 25 kN
Wymiary
Rozpiętość	52,4 m
Długość	16,2 m
Wysokość	6,2 m
Powierzchnia nośna	371,6 m²
Masa
Własna	39 910 kg YB-49 40 090 kg YRB-49A
Startowa	96 490 kg YB-49 93 320 kg YRB-49A
Osiągi
Prędkość maks.	837 km/h (na wys. 9000 m)
Prędkość wznoszenia	19,1 m/s
Pułap	13 900 m
Zasięg	5 560 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 × 12,7 mm 14 500 kg bomb
Użytkownicy
USA

Northrop YB-49 – amerykański doświadczalny bombowiec, a w wersji YRB-49A samolot rozpoznawczy, zaprojektowany przez Johna Northropa w układzie latającego skrzydła. Samolot był modyfikacją maszyny Northrop YB-35 – napęd silnikami tłokowymi zastąpiono napędem odrzutowym. Budowa samolotu nie wyszła poza stadium prototypu.

Historia

Start YB-49

John Knudsen Northrop był wielkim entuzjastą budowy samolotów w układzie latającego skrzydła. Już od 1929 roku zajmował się teoretycznymi aspektami budowy samolotów w takim układzie konstrukcyjnym. Latające skrzydło miało wiele potencjalnie korzystnych cech, minimalny opór, łatwiejsza w budowie konstrukcja, stanowiło trudniejszy do zestrzelenia cel dla potencjalnych, wrogich samolotów myśliwskich, bardzo duży współczynnik siły nośnej. W 1940 roku Northrop zbudował według tej koncepcji pierwszy latający samolot, był to Northrop N-1M. W dalszej kolejności powstały Northrop XP-56 Black Bullet, Northrop XP-79 Flying Ram oraz Northrop YB-35 i będący jego modyfikacją YB-49. W maju 1941 roku United States Army Air Forces podpisało z Northropem kontrakt na budowę wysokościowego, ciężkiego bombowca strategicznego w układzie latającego skrzydła, którego ostatecznym rezultatem był Northrop YB-35, późniejszy, potencjalny bombowiec Northrop B-35. Zmierzch ery samolotów tłokowych, zwiększenie zainteresowania napędem odrzutowym, kłopoty techniczne, jakie sprawiał YB-35 oraz pojawienie się innej, zdecydowanie bardziej klasycznej konstrukcji Convair B-36 Peacemaker, który miał tę przewagę nad konstrukcją Northropa, że mógł przenosić bombę atomową, zaowocowały ostatecznym zakończeniem prac nad YB-35 w połowie 1948 roku. Jeszcze przed anulowaniem programu B-35, próbą reanimacją projektu było przeprojektowanie płatowca YB-35 w celu zamontowania na nim silników turboodrzutowych. W ten sposób narodził się YB-49. Pierwsze z nich były specjalnie do tego celu zmodyfikowanymi dwoma egzemplarzami YB-35, na których po usunięciu silników tłokowych zamontowano osiem silników turboodrzutowych Allison J35-A-5. Pierwsza tak przerobiona maszyna wzniosła się w powietrze 21 października 1947 roku, z kolei 5 czerwca 1948 roku, drugi prototypowy egzemplarz uległ rozbiciu, grzebiąc w swoich szczątkach pięcioosobową załogę, którą stanowili m.in. piloci Glen Edwards i Daniel Forbes. Ich nazwiskami nazwano dwie bazy sił powietrznych, Edwards Air Force Base i Forbes Air Force Base. Z uwagi na swój mniejszy zasięg niż konkurencyjny B-36, maszyna nie znalazła uznania w oczach sił powietrznych. Kolejną wersją był rozpoznawczy YRB-49A, napędzany sześcioma silnikami Allison J35-A-19/21, który po raz pierwszy wzniósł się w powietrze 4 maja 1950 roku. Tym razem United States Air Force zaakceptowały samolot i skierowały go do produkcji seryjnej, stało się to jeszcze przed pierwszym lotem samolotu, we wrześniu 1948 roku. Dwa miesiące później zamówienie zostało anulowane przez sekretarza sił powietrznych. W wywiadzie udzielonym w 1979 roku, John Northrop twierdził, że powodem takiej decyzji był brak jego zgody na połączenie się z firmą Convair, którą forsował ówczesny sekretarz sił powietrznych Stuart Symington. Inną przyczyną mogło być pojawienie się samolotu Boeing B-47 Stratojet, który swoimi osiągami przewyższał konstrukcję Northropa. 14 marca 1950 roku YB-49 wykonał swój ostatni lot, a dzień później cały program został całkowicie anulowany. Próby wersji rozpoznawczej trwały rok dłużej i zakończyły się 26 kwietnia 1951 roku. Idea Johna Northropa jednak nie umarła, prawie 40 lat po ostatnim locie YB-49, 17 lipca 1989 roku w powietrze wzniósł się Northrop B-2 Spirit.

Konstrukcja

YRB-49A

Northrop YB-49 był całkowicie metalowym samolotem zbudowanym w układzie latającego skrzydła. Napędzany był ośmioma, lub w wersji rozpoznawczej – sześcioma silnikami turboodrzutowymi. W pierwszej wersji silniki były zgrupowane po cztery po obu stronach szczątkowego kadłuba, w niewielkim stopniu wystającego poza obrys płata. Po obu stronach zgrupowanych silników zamontowano niewielkie stateczniki pionowe, znajdujące się po obu stronach skrzydła, ich zadaniem było ustatecznianie samolotu; w wersji XB-35 ich funkcję pełniły obracające się śmigła wraz z gondolami silników. W wersji YRB-49A silniki były zgrupowane po dwa po obu stronach kabiny załogi, a dwa silniki zostały zawieszone pojedynczo na pylonach pod skrzydłem. Wloty powietrza do silników zostały wkomponowane w krawędź natarcia płata. Skrzydło o skosie wynoszącym 25° zaopatrzone było w sterolotki. Podwozie trójzespołowe całkowicie chowane do wnęk w płacie.

Bibliografia

• Jerzy Świdziński, Northrop YB-49/YRB-49A, „Skrzydlata Polska”, nr 43 (1989), s. 11, ISSN 0137-866x.

Amerykańskie samoloty i śmigłowce wojskowe z okresu po 1945 roku Samoloty myśliwskie F-4 F-5 F-8 F-9 F-11 F-14 F-15 F-15E F-16 F/A-18 F/A-18E/F F-22 F-35 F-80 F-82 F-84 F-84F F-86 F-89 F-94 F-100 F-101 F-102 F-104 F-105 F-106 F-111 FH-1 FJ F2H F3D F3H F4D F6U F7U F8F F9F Samoloty bombowe B-1 B-2 B-36 B-45 B-47 B-50 B-52 B-57 B-58 B-66 F-117 P6M Samoloty szturmowe A-1 (AD) A-2 (AJ) A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 A-10 A-26 A-37 AC-47 AC-119 AC-130 AM AV-8B Samoloty patrolowe i zwalczania okrętów podwodnych AF-2/3 P-2 P-3 P-8 P4M P5M S-2 S-3 Samoloty rozpoznawcze walki radioelektronicznej i dowodzenia E-1 E-2 E-3 E-4 E-6 EA-6B EA-18G E-8 RF-61C EC-121 MC-12W SR-71 RC-135 U-2 Samoloty obserwacyjne O-1 O-2 OV-1 OV-10 Samoloty szkolno-treningowe TT T-6 T-28 T-33 T-34 T-37 T-38 T-43 Samoloty transportowe C-2 C-5 C-7 C-8 C-9 C-17 C-20A/B/C/D/E C-20F/G/H/J C-23 C-32 C-37B C-74 C-97 C-118 C-119 C-123 C-124 C-130 C-131 C-133 C-135 C-140 C-141 L-20/U-6 U-1 Śmigłowce i pionowzloty AH-1 AH-1Z AH-64 CH-34 CH-37 CH-46 CH-47 CH-53 CH-53E CH-54 HH-43 MH-6 MH-53 OH-6 OH-58 SH-2 SH-2G SH-3 SH-60 UH-1 UH-1N UH-1Y UH-19 UH-60 V-22 Bezzałogowe AQM-91 BQM-74 D-21 FQM-151 Q-2 MQM-105 ScanEagle MQ-1/RQ-1 RQ-2 RQ-3 RQ-4 RQ-5 RQ-6 RQ-7 RQ-8A MQ-4C MQ-9 RQ-21 RQ-170 Konstrukcje doświadczalne i prototypy A-12 A2D AH-56 AR40 Avenger Compound Seasprite 533 Bird of Prey Charger CL-760 E-10 F5D F2Y F-20 F-107 16H Jet Mentor MQ-25 N-102 NH-3A RAH-66 RQ-37 S-67 S-92 S-97 S-71 S-72 Sioux Scout KingCobra Skyrocket Skystreak Tacit Blue T-46 T-7 X-21 X-44 X-49 XB-46 XB-48 XC-99 XB-51 XB-70 XCG-20 XC-120 XF10F XF-85 XF-87 XF-88 XF-90 XF-91 XF-92 XF-103 XF-108 XF-109 XH-51A Compound XH-59 XP-79 XQ-58 XT-30 YA-9 YAH-63 YAL-1 YB-35 YB-49 YC-125 YF-12 YF-17 YF-23 YF-93 YF-95 YF-96 V-247 V-280 VZ-2