Nowa Wieś (gmina Poczesna)

Artykuł

50°43′35″N 19°11′11″E

- błąd

39 m

WD

50°43'50"N, 19°9'58"E

- błąd

39 m

Odległość

1585 m

Nowa Wieś
wieś
Ilustracja
DK 91, hipermarket Auchan i sklep Decathlon, w tle hałda kopalni rud żelaza Tadeusz w Hucie Starej A
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

częstochowski

Gmina

Poczesna

Liczba ludności (2010)

658

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

42-262[1]

Tablice rejestracyjne

SCZ

SIMC

0142496

Położenie na mapie gminy Poczesna
Mapa konturowa gminy Poczesna, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Nowa Wieś”
Ziemia50°43′35″N 19°11′11″E/50,726389 19,186389

Nowa Wieświeś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Poczesna.

Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 91. W 2008 roku liczba mieszkańców wynosiła 638, a w 2010 658.

W miejscowości znajduje się świetlica wiejska, rozbudowana w 2011 roku.

Świetlica wiejska

Historia

W końcu XVIII wieku dobra Błeszno Pierwsze należały do Amona Syrokomli Karońskiego, komisarza cywilno-wojskowego, subdelegata krakowskiego. W skład tych dóbr wchodziła Nowa Wieś[2].

W wyniku II rozbioru Polski wieś znalazła się w granicach Prus, w prowincji Prusy Południowe. Leżała w powiecie częstochowskim, w departamencie łęczyckim, następnie piotrkowskim, a od 1798 roku w departamencie kaliskim. W latach 1807–1815 leżała w Księstwie Warszawskim, w powiecie częstochowskim, w departamencie kaliskim. Po Kongresie Wiedeńskim leżała w Królestwie Polskim, w powiecie częstochowskim, w obwodzie wieluńskim, w województwie kaliskim, od 1837 roku w guberni kaliskiej. Od 1867 roku wchodziła w skład gminy Huta Stara w powiecie częstochowskim w guberni piotrkowskiej.

W wyniku odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej. Leżała w gminie Huta Stara (od 1931 gminie Wrzosowa) w powiecie częstochowskim województwa kieleckiego. Po wybuchu II wojny światowej została włączona do III Rzeszy. Znajdowała się w powiecie Blachownia w rejencji opolskiej w prowincji Śląsk (od stycznia 1941 roku w nowej prowincji Górny Śląsk). Podczas wojny w obozach koncentracyjnych zginęło 8 mieszkańców wsi.

Po wojnie gromada Nowa Wieś należała do gminy Wrzosowa w powiecie częstochowskim w województwie kieleckim (od 1950 w katowickim)[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Kopalnie rud żelaza

1 listopada 1953 roku otwarto kopalnię rud żelaza „Tadeusz II”. Po zakończeniu eksploatacji została zlikwidowana. Była to jedna z największych i najnowocześniejszych kopalń rud żelaza w Polsce po 1945 roku. Występował tu pokład syderytu ilastego. Obecnie pozostała po niej hałda. W dawnych budynkach kopalni działają prywatne firmy. W budynku nadszybia funkcjonuje zakład meblarski[4]. W pobliżu dawnej kopalni znajdują się cztery bloki wielorodzinne wybudowane dla pracowników kopalni.

Gospodarka

Od 1974 roku w Nowej Wsi znajduje się siedziba firmy „Alfa Sosnowscy”, lidera wśród producentów branży oświetleniowej. Została założona przez braci Stanisława i Janusza Sosnowskich. Jest to jeden z największych pracodawców w regionie częstochowskim.

Na terenach powierzchniowych kopalni „Tadeusz II” mieścił się od 1972 r. oddział W-33 Zakładu Budowy Maszyn „Osiny”, w którym produkowano autobus międzymiastowy Osinobus. Wydział zatrudniał do 600 osób. Całkowita produkcja wydziału to ok. 8000 sztuk Osinobusów.

W latach 1993–2015 znajdowała się tu również siedziba i zakład produkcyjny firmy „Press Glass”. Zakład został przeniesiony do Radomska[5].

Niedaleko hałdy dawnej kopalni Tadeusz wybudowano hipermarket Auchan, otwarty 8 sierpnia 2001 roku. Hipermarket jest częścią Galerii Auchan. 8 listopada 2007 roku otwarto tuż obok hipermarket budowlano-dekoracyjny Leroy Merlin. W 2009 roku w ramach Galerii Auchan, obok hipermarketu wybudowano sklep sportowy Decathlon.

Przy drodze krajowej nr 91 znajduje się hodowla alpak oraz kawiarnia i sklep z artykułami wykonanymi z wełny alpak[6]. Znajdują się tam również inne gatunki egzotycznych zwierząt, np. ibisy szkarłatne[7].

Parafia rzymskokatolicka

Parafianie wyznania rzymskokatolickiego podlegają pod parafię św. Jana Chrzciciela w Poczesnej.

Kaplica z 1880 roku

Zabytki

W Nowej Wsi znajduje się kapliczka z 1880 roku w stylu neogotyckim. Istnieje kilka wersji, co do powodu jej wybudowania. Na mapie z początku XIX wieku na terenie Nowej Wsi istniał cmentarz, właśnie w miejscu gdzie stoi kapliczka. Na cmentarzu miano grzebać tych, którzy w czasie epidemii chorób zakaźnych, wędrowali by pomodlić się przed cudownym obrazem św. Sebastiana, znajdującym się w kościele w Poczesnej. Nie przeżywali oni podróży i chowano ich w tym miejscu. Inna wersja mówi o nieszczęśliwym wypadku, jaki miał mieć tu miejsce. W 1772 roku i jeszcze w XIX wieku na terenach obecnej wsi znajdował się majątek i wieś Hutki, sięgająca aż po Korwinów. Dziedzicami była rodzina Kozłowskich. Przejeżdżający w tym miejscu wierzchem na koniu 33-letni wówczas dziedzic został przez niego zrzucony i w wyniku upadku zmarł. Został pochowany na parafialnym cmentarzu, a na pamiątkę żona zleciła wybudowanie tej kapliczki. Inna wersja mówi o śmierci dziecka dziedziczki tych ziem. Kapliczka ta została wybudowana by uczcić pamięć tej tragedii. Dziedziczka mogła w niej spokojnie się pomodlić.

Kapliczka została w 2011 roku odrestaurowana.

Przez wieś przebiega fragment wybudowanej w latach 1935–1936 drogi Warszawa-Katowice. Jest ona ułożona ręcznie z klinkieru w formie jodełki (fragment od Częstochowy do Będzina wybudowano właśnie z klinkieru). Fragment tej drogi stanowi ulica Częstochowska.

Zobacz też

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 831 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. korwinow.com | informacje z sołectwa Korwinów i gminy Poczesna, korwinow.com [dostęp 2016-05-13].
  3. korwinow.com | informacje z sołectwa Korwinów i gminy Poczesna, korwinow.com [dostęp 2016-05-13].
  4. :: ELFA :: fronty meblowe z MDF producent ... Poczesna k/Częstochowy ..., www.informacja-gospodarcza.pl [dostęp 2016-03-10].
  5. Press Glass wyniósł się spod Częstochowy – Nowa Trybuna Częstochowska [dostęp 2016-03-10].
  6. Hodowla alpak, www.alpakacafe.pl [dostęp 2020-03-28].
  7. Alpakarnia od soboty znowu otwarta!, zyciepoczesnej.pl, 14 marca 2019 [dostęp 2020-03-28] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Nowa Wieś2.JPG
Autor: Waraciła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Droga Krajowa nr 1, hipermarket Auchan oraz sklep Decathlon, w tle hałdy pokopalniane w Hucie Starej B.
Częstochowa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Częstochowa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.06 N
  • S: 50.61 N
  • W: 18.82 E
  • E: 19.85E
Nowa Wieś1.JPG
Autor: Waraciła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Świetlica wiejska w Nowej Wsi
Nowa Wieś, kaplica neogotycka (1880).jpg
Autor: Monisiolek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Neogotycka kaplica z 1880 roku w Nowej Wsi.