Nowy Borek (województwo podkarpackie)

Nowy Borek
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

rzeszowski

Gmina

Błażowa

Liczba ludności (2020)

1663[1]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

36-030[2]

Tablice rejestracyjne

RZE

SIMC

0644401[3]

Położenie na mapie gminy Błażowa
Mapa konturowa gminy Błażowa, u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy Borek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy Borek”
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego
Mapa konturowa powiatu rzeszowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy Borek”
Ziemia49°55′23″N 22°05′06″E/49,923056 22,085000

Nowy Borekwieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Błażowa[4][3]. Nowy Borek jest oddalony od Rzeszowa o 15 km. Mieszka tu 15,2% mieszkańców gminy; 50,4% mieszkańców stanowią kobiety, a 49,6% ludności to mężczyźni[5]. We wsi działa Szkoła Podstawowa im. gen. bryg. Mieczysława Boruty-Spiechowicza[6].

W latach 1954-1959 wieś była siedzibą gromady Borek Nowy. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie rzeszowskim.

W Nowym Borku urodzili się:

Części wsi

Historia

Jedna z wielu włości Pileckich. W 1450 roku właścicielem był Jan z Pilczy syn Elżbiety Granowskiej trzeciej żony Władysława Jagiełły[7]. Była to wieś dobrze zagospodarowana - w 1515 roku było tu 18 tanów, młyn i karczma z browarem. Były tu role sołtysie, czyli wieś lokowano na prawie niemieckim. Wieś położona w powiecie przemyskim, była własnością Branickich, jej posesorem był Paweł Moszyński, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku[8], spalone zostały m.in. 2 karczmy i młyn[9]. W 1772 r. Nowy Borek należał do "hrabstwa tyczyńskiego", a w 1790 r. do dominium tyczyńskiego (które obejmowało 19 wsi). W 1821 r. istniała już filia parafii tyczyńskiej w Borku. Był tam też wówczas folwark plebański. W połowie XIX w. w Nowym Borku stał duży młyn wodny dwukołowy nad rzeką Ryjak, duży folwark w pobliżu młyna, folwark plebański (od strony Borku Starego), 3 karczmy oraz duża liczba kapliczek i krzyży przydrożnych. Zabudowa wsi była przeważnie drewniana. Była to wieś duża - w 1880 r. miała 1429 mieszkańców. W latach 1855-1885 właścicielem Nowego Borku był Maurycy Szymanowski, od 1886 roku - Helena baronowa Brunicka, a od 1905 roku - Konstanty baron Brunicki. Nowy Borek należy od kilku wieków do parafii w Borku Starym.

Na obszarze wsi Nowy Borek znajdują się 2 zabytkowe obiekty wpisane do rejestru zabytków: kapliczka z połowy XIX wieku oraz grób kurhan Borek Nowy, st.28.[10]

Sport

W Nowym Borku istnieje klub sekcji piłki nożnej „KS Szarotka Nowy Borek” założony w 2010. W sezonie 2014/2015 klub występował w V lidze klasie B, w okręgu łańcuckim[11].

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 14 [dostęp 2022-01-29]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 829 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24]. 
  5. Wieś Nowy Borek (podkarpackie) » mapy, GUS, nieruchomości, szkoły, atrakcje, kod pocztowy, kierunkowy, edukacja, przedszkola, demografia, zabytki, tabele, statystyki, drogi publiczne, liczba ludności, 22 kwietnia 2018 [zarchiwizowane z adresu 2018-04-22].
  6. Szkoła Podstawowa w Nowym Borku, 22 kwietnia 2018 [zarchiwizowane z adresu 2018-04-22].
  7. Akta Grodzkie i Ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwów tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wydane staraniem Galicyjskiego Wydziału Krajowego, 1888 rok, Tom 13, Termini terrestres Przeworscenses 1450.
  8. Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 142.
  9. Nowy Borek, 22 kwietnia 2018 [zarchiwizowane z adresu 2018-04-22].
  10. Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID), Wieś Nowy Borek (podkarpackie) » mapy, GUS, nieruchomości, szkoły, atrakcje, kod pocztowy, kierunkowy, edukacja, przedszkola, demografia, zabytki, tabele, statystyki, drogi publiczne, liczba ludności, 22 kwietnia 2018 [zarchiwizowane z adresu 2018-02-25].
  11. KS Szarotka Nowy Borek, 90minut.pl, [dostęp: 2021-06-08].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Borek Nowy 20.04.09 p.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nowy Borek, gmina Błażowa.