Obserwatorium nad Łomnickim Stawem

Obserwatorium nad Łomnickim Stawem
Państwo

 Słowacja

Miejscowość

Wysokie Tatry

Rozpoczęcie budowy

1940

Ukończenie budowy

1943

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Obserwatorium nad Łomnickim Stawem”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Obserwatorium nad Łomnickim Stawem”
Ziemia49°11′21,77″N 20°14′01,75″E/49,189381 20,233819
Strona internetowa

Obserwatorium nad Łomnickim Stawem (słow. Astronomické observatórium na Skalnatom Plese[1], observatórium Skalnaté pleso) – obserwatorium astronomiczne znajdujące się nad Łomnickim Stawem, na wysokości 1786 m n.p.m.[2]

Historia

Budynek został wybudowany w latach 1940–1943. Pomysłodawcą i pierwszym kierownikiem (1943–1950) był czeski astronom i klimatolog Antonín Bečvář[3]. Na jesieni 1943 r. obserwatorium mogło rozpocząć działalność. W 1950 r. powstała dodatkowa placówka w Tatrzańskiej Łomnicy, w 1960 r. zaś obserwatorium meteorologiczne na Łomnicy poszerzono o część astronomiczną. Od 1953 r. placówka nad Łomnickim Stawem jest pod opieką Słowackiej Akademii Nauk. Kierowali nią m.in. Vladimír Guth (1950–1956), Záviš Bochníček (1956–1958), Ľudmila Pajdušáková-Mrkosová (1958–1979) i Július Sýkora (po 1979)[1]. Pracował tu także w latach 1945–1950 czeski astronom Antonín Mrkos[3]. W budynku obserwatorium znajduje się stacja meteorologiczna należąca do Instytutu Geofizycznego w Bratysławie[2].

Początkowe wyposażenie obserwatorium stanowiły:

  • 0,6 m reflektor (f=3,29) Zeiss
  • dwa małe reflektory ~0,2 m
  • kilka lornetek Somet-binar 25x100[2].

W 1961 r. został zakupiony 30-centymetrowy astrograf Carl Zeiss. Używany był do obserwacji małych planet i komet oraz wyznaczania ich dokładnych pozycji. W 2001 r. astrograf został zastąpiony przez 61-centymetrowy reflektor, który został wyposażony w aparat CCD – używany jest najczęściej do fotometrii asteroid. W 1977 r. obserwatorium wyposażono w teleskop o średnicy lustra głównego 0,6 m, wyposażony w fotometr fotoelektryczny i używany do fotometrii różnego typu gwiazd zmiennych[2].

Przypisy

  1. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. ↑ a b c d Astronomical Institute. Slovak Academy of Sciences (ang.). [dostęp 2012-03-20].
  3. ↑ a b Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.