Obwód Piotrków Trybunalski Armii Krajowej

Obwód Piotrków Trybunalski
Armii Krajowej

Historia
Państwo	Polskie Państwo Podziemne
Rozformowanie	1945
Organizacja
Formacja	ZWZ, AK
Rodzaj wojsk	partyzantka
Podległość	Inspektorat Piotrków Trybunalski AK[1]

Obwód Piotrków Trybunalski AK - jednostka terytorialna Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Operowała na terenie powiatu piotrkowskiego. Kryptonimy: "Antoni", "Pierwiosnek", "Piec", "Polana", Skrzypce", "AB".

Struktura Obwodu

Komenda Obwodu

Organizację obwodu rozpoczęto 10 października 1939 na spotkaniu z ppłk Leopoldem Okulickim "Pan Jan", dowódcą Okręgu Łódzkiego SZP. Kolejnymi komendantami obwodu byli: por. Antoni Węgrzyn "Ostroga" (od października 1939 do 11 lipca 1940), ppor. Stefan Ślusarczyk "Rawicz" "Marek" (od października 1940 do marca 1941), por. Marek Karski "Mateusz", "Andrzej" (od kwietnia do października 1941), p.o. sierż Zdzisław Kubicki "Makary", "Walter", "Kociołek" (od października do listopada 1941), ppor. Jan Long "Jerzy" (od grudnia 1941 do maja 1942), por. Adam Olasik "Serwer", "Hubert", "Roman" (od maja 1942 do 30 czerwca 1944), por. Artur Hilary Moraczewski "Morus", "Artur" (od lipca do połowy sierpnia 1944), mjr Edward Piotrowski "Orlik", "Mema" (od sierpnia do 22 listopada 1944), mjr Edmund Rzewuski "Mucha", "Paweł" (od listopada 1944 do 19 stycznia 1945)^[2].

Struktura terytorialna

Od października 1939 obwód podzielony był na 9 rejonów i komendę miasta, od 1942 na 7 rejonów, zaś od 25 maja 1944 na sześć rejonów. Ten podział pozostał do stycznia 1945^[3]. Były to następujące rejony:

• Rejon I "Wilk" (Piotrków Trybunalski - miasto) - komendanci: Fijałkowski, ppor. Piotr Saltarski, ppor. Rosiński, ppor. Grygiel "Ireneusz";
• Rejon II "Flaszka" (gmina Bogusławice do rzeki Wolbórka z gminą Czarnocin z powiatu łódzkiego, oraz Meszcze, Raków, Koło) - komendanci:
• Rejon III "Stołek" (gminy Woźniki, Szydłów, Gomulin)^[3].
• Rejon IV "Dach" (gminy Sulejów, Owczary, Zajączków z powiatu Opoczno);
• Rejon V "Browar", "Lichtarz", "Luciąża" (gminy: Rozprza, Krzyżanów, Parzniewice, południowa cześć gminy Łęczno i gminy Uszczyn bez Koła i Meszcz)
• Rejon VI "Korek" (gminy: Gorzkowice, Ręczno);

Według stanu na 1 grudnia 1944 obwód liczył 33 oficerów, 29 podchorążych, 16 podoficerów, 2074 szeregowych^[4]. Obwód miał tworzyć 28 pułk piechoty.

Przypisy

Bibliografia

• Eugeniusz Wawrzyniak: Na rubieży Okręgu AK Łódź. Zarys dziejów Inspektoratu Rejonowego i Podokręgu AK Piotrków Trybunalski. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1988.
• Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.

Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja Ostra Brama Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej (Bitwa na Porytowym Wzgórzu) Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy