Oczodół
Oczodół (łac. orbita) – jama kostna pomiędzy mózgoczaszką a twarzoczaszką, w której umieszczona jest gałka oczna. Występuje parzyście. Oczodół ma kształt stożka, którego podstawę tworzy wejście do oczodołu. U góry wejście do oczodołu ogranicza brzeg nadoczodołowy kości czołowej, u dołu szczęka i kość jarzmowa, tworząc brzeg podoczodołowy, ponadto budują go kość łzowa, sitowa, klinowa oraz podniebienna. Oczodół ograniczają cztery ściany[1]:
ściana górna:
- część oczodołowa kości czołowej
- skrzydło mniejsze kości klinowej
ściana dolna:
- powierzchnia oczodołowa trzonu szczęki
Dolna ściana oczodołu - część powierzchni oczodołowej kości jarzmowej
- wyrostek oczodołowy kości podniebiennej
ściana przyśrodkowa:
- tylny odcinek wyrostka czołowego szczęki
- kość łzowa
- blaszka oczodołowa kości sitowej
- mała część trzonu kości klinowej
ściana boczna:
- powierzchnia oczodołowa kości jarzmowej
- powierzchnia oczodołowa skrzydła większego kości klinowej
W odcinku przednio-bocznym sklepienia oczodołu znajduje się dół gruczołu łzowego. W pobliżu wejścia do oczodołu na ścianie przyśrodkowej leży dół woreczka łzowego, przechodzi on ku dołowi w kanał nosowo-łzowy. W obrębie oczodołu znajduje się kanał nerwu wzrokowego, przez który przechodzi nerw wzrokowy wraz z tętnicą oczną, która oddaje tętnice środkową siatkówki wnikającą do nerwu 1cm – 1,5cm przed gałką oczną. Ponadto w oczodole znaleźć można szczelinę oczodołową górną, przez którą przebiega nerw czołowy, nerw nadoczodołowy, nerw nosowo-rzęskowy, nerw okoruchowy, nerw bloczkowy, nerw odwodzący i żyła oczna górna, a także szczelina oczodołowa dolna, której zawartość stanowią nerw podoczodołowy, nerw jarzmowy, tętnica podoczodołowa, żyła podoczodołowa i żyła oczna dolna[2].
Przyczyny chorób oczodołu[3]:
- dzieci: zapalenie tkanek oczodołu, torbiel skórzasta i naskórkowa, naczyniak włośniczkowy i limfatyczny oraz rzadko spotykane: nerwiakowłókniak, mięsak komórek prążkowanych, glejak nerwu wzrokowego, białaczka.
- dorośli: uraz, oftalmopatia tarczycowa, idiopatyczna choroba zapalna oczodołu, zapalenie i guzy gruczołu łzowego, naczyniak jamisty, żylaki i naczyniak limfatyczny, chłoniak i choroba limfoproliferacyjna, oponiak (nerwu wzrokowego lub skrzydła kości klinowej), przerzuty.
Zobacz też
- wał nadoczodołowy (guz nadoczodołowy)
Przypisy
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka, Tom I, 2010, s. 413–415, ISBN 978-83-200-4323-5.
- ↑ R.L. Drake, A.W. Vogl, A.W.M. Mitchell, Gray Anatomia. Podręcznik dla studentów. Tom 3, M. Polguj, K.S. Jędrzejewski (red.), Edra Urban & Partner, ISBN 978-83-66548-16-9.
- ↑ R. A. Hitchings, D. J. Spalton, P.A. Hunter (red. wyd. pol. J. Szaflik): Atlas okulistyki klinicznej. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2007, s. 675. ISBN 978-83-60290-70-5.
Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka. T. I. Warszawa: Wydawnictwo lekarskie PZWL, 2010. ISBN 978-83-200-4323-5.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Uwe Gille, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Left human orbit. 1 Foramen ethmoidale, 2 Canalis opticus, 3 Fissura orbitalis superior, 4 Fossa sacci lacrimalis, 5 Sulcus infraorbitalis, 6 Fissura orbitalis inferior, 7 Foramen infraorbitale, Nase: nose (nasal bone), Jochbogen: Zygomatic arch
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
An illustration from the 1909 American edition of Sobotta's anatomy with English terminology