Oddziały specjalne Żandarmerii Wojskowej

żołnierze Oddziału Specjalnego ŻW

Oddziały Specjalne Żandarmerii Wojskowej – specjalistyczne komórki organizacyjne Żandarmerii Wojskowej.

Przemiany organizacyjno-strukturalne Żandarmerii Wojskowej związane z transformacją Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej mają na celu jej przystosowanie do nowego spektrum zadań wynikających z zagrożeń jakie mogą wystąpić w Polsce.

W styczniu 2004 roku w strukturach Żandarmerii Wojskowej powstały Oddziały Specjalne ŻW – wyspecjalizowane jednostki do działań specjalnych o charakterze policyjnym. Ich powstanie było przełomowym wydarzeniem nie tylko trzeciego pięciolecia, ale całego okresu istnienia Żandarmerii Wojskowej. Pomysłodawcą i twórcą Oddziałów Specjalnych ŻW był ówczesny komendant główny Żandarmerii gen. dyw. Bogusław Pacek, który tworząc je wzorował się na podobnych jednostkach we Francji.[1] [2]

Powołanie zdolnych do natychmiastowego przerzutu w rejon operacji jednostek to odpowiedź na zagrożenie światowym terroryzmem i konieczność przeciwdziałania mu przez społeczność międzynarodową. Oddziały Specjalne to przyszłość ŻW. Są one wyspecjalizowanymi jednostkami do działań specjalnych o charakterze policyjnym.

Tam, gdzie Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej wykonują zadania w Polskich Kontyngentach Wojskowych, towarzyszy im Żandarmeria Wojskowa, wydzielając swój komponent do struktur narodowych jednostek operacyjnych.

Zobowiązania "specżandarmów" na terenie Polski to działania antyterrorystyczne, ochrona VIP oraz przeciwdziałanie naruszeniom porządku publicznego, w przypadku gdy siły policyjne będą niewystarczające, choć ich główne zadanie to działania poza granicami RP.

W 2004 roku zainaugurował działalność pierwszy oddział specjalny – OS ŻW w Warszawie[3], kolejne utworzono na początku 2005 roku – w Mińsku Mazowieckim[4] i w Gliwicach. Z wydzielonych sił i środków OS ŻW w Gliwicach do końca 2005 roku utworzono we współpracy międzynarodowej Wielonarodowy Batalion Policji Wojskowej dla potrzeb NATO. W inicjatywie, w której Polska pełni rolę państwa wiodącego uczestniczą także Czechy, Słowacja, Bułgaria i Chorwacja. Natomiast Oddział Specjalny ŻW w Mińsku Mazowieckim wystawił żandarmów, którzy stanowią wkład do dowództwa oraz pododdziału ŻW do Wielonarodowego Batalionu Policji Wojskowej dla potrzeb Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie, w którym obok Polaków uczestniczą także Niemcy i Duńczycy. Wiele wskazuje na to, że jeden z oddziałów specjalnych może wchodzić w skład tworzonych z inicjatywy Francji Europejskich Sił Żandarmerii.

Bardzo istotną rzeczą dla każdej formacji, w tym również dla żandarmerii jest transport. Obecnie ŻW nie ma już samochodów osobowo-terenowych marki Honker. Aby rozwiązać problem, w Komendzie Głównej ŻW powołany został zespół ekspercki, który przeanalizował potrzeby operacyjne, uwzględniając przy tym rzeczywiste możliwość finansowe ŻW, czas pozyskania pojazdów, racjonalne możliwości ich wykorzystania oraz doświadczenia uzyskane przez żandarmów oraz żołnierzy jednostek operacyjnych wojsk lądowych podczas misji poza granicami kraju. W wyniku prac określono wymogi taktyczno-techniczne dla dwóch zasadniczych rodzajów pojazdów, w które powinny być wyposażone OSŻW: samochodu osobowo-terenowego interwencyjnego oraz pojazdu interwencyjnego lekko opancerzonego. Ogłoszono na nie przetarg. Wygrały je dwie spółki – JRL Warszawa oraz AMZ-Kutno. Pierwsza z nich zaproponowała samochód terenowy na bazie pojazdu Land Rover Defender 110 PU/SW 2,5 Td5, dostosowany do potrzeb ŻW. Jeśli chodzi o drugi podstawowy typ wozu – pojazd interwencyjny lekko opancerzony – wybrano Dzika II. Pojazd ten jest polską konstrukcją oparta na podwoziu samochodu SCAM SM, dostosowaną do potrzeb OSŻW, umożliwiającą bezpieczne wykonywanie zadań przez sekcję ŻW liczącą sześciu żołnierzy.

Ostatnią kwestią, praktycznie najważniejszą, są ludzie. Pozyskiwanie ich do Oddziałów Specjalnych Żandarmerii Wojskowej jest efektem starannej selekcji (kondycja zdrowotna, sprawność fizyczna i psychiczna, znajomość języka angielskiego) wśród kadry zawodowej WP oraz żołnierzy rezerwy, gdyż jednostki te będą miały wyłącznie zawodowy charakter.

W Żandarmerii Wojskowej obecnie funkcjonują dwa oddziały specjalne, OS ŻW w Warszawie mający w składzie m.in. Wydział Ochrony wypełniający zadania jak SOP na terenie jednostek wojskowych przy wizytach VIP i ochronne zadania dla wysokiej kadry MON i najważniejszych dowódców SZ RP, oraz OS ŻW w Mińsku Mazowieckim. 30 czerwca 2011 r. rozwiązano OS ŻW w Gliwicach, a 1 lipca na jego bazie sformowano Jednostkę Wojskową 3940.

Przypisy

  1. Bogusław Pacek "Oddziały Specjalne Żandarmerii Wojskowej", Wyd. Bellona, 2007, ISBN 978-83-11-10745-8
  2. Bogusław Pacek, Jan Suliński "Od Napoleona do III RP. Szkice z dziejów 200 lat Żandarmerii Wojskowej", Wydawca Fundacja "Historia i Kultura", Warszawa 2013, s. 279
  3. Oddział Specjalny Żandarmerii Wojskowej – Aktualności
  4. Żandarmeria Wojskowa – OSŻW w Mińsku Mazowieckim. [dostęp 2012-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-19)].

Bibliografia

  • www.sztab.org [1]
  • www.zw.sztab.org [2]
  • www.oszw.sztab.org [3]
  • www.zw.wp.mil.pl [4]
  • www.wp.mil.pl [5]

Media użyte na tej stronie

Dzik2 P1010026 2.jpg
Autor: unknown, Licencja: Attribution
Officers of polish military police.jpg
Autor: unknown, Licencja: Attribution