Olav Bjaaland (ur. 5 marca 1873 r. w Morgedal - zm. 8 czerwca 1961 r.) – norweski mistrz narciarstwa i jeden z pierwszej piątki, która zdobyła biegun południowy podczas ekspedycji Roalda Amundsena.
Olav Bjaaland urodził się w małej miejscowości w regionie Telemark. Pod koniec stulecia Bjaaland, wraz z braćmi Hemmestveit, należał do czołówki narciarstwa norweskiego. W 1902 wygrał zawody w kombinacji norweskiej podczas Holmenkollen ski festival. W 1909 Bjaaland, wraz z piątką innych, został zaproszony do Francji, aby konkurować z najlepszymi zawodnikami Europy.
Podczas tej wyprawy Bjaaland spotkał Roalda Amundsena, który zaproponował mu udział w zbliżającej się wyprawie na biegun północny. Bjaaland był tym faktem przejęty; w przekonaniu że kierują się na biegun północny, ekspedycja opuściła Oslo 7 czerwca 1910. Gdy zdał sobie sprawę, że w rzeczywistości podążają na biegun południowy aby wyprzedzić Scotta, Bjaaland zawołał: "Hurra, to znaczy że będziemy tam pierwsi!".
Bjaaland był wykwalifikowanym stolarzem; przed wyprawą zmniejszył wagę sań kupionych w Oslo (Scott także kupił podobne sanie, ale nigdy ich nie modyfikował) z 88 kg do 22 kg, bez zmniejszenia ich wytrzymałości. Podczas wyprawy na biegun Bjaaland często biegł na czele, wyprzedzając psie zaprzęgi. Był zdolny do biegu w taki sposób, że ślady przez niego pozostawiane były niemal prostymi liniami. Po tym, jak wrócili z udanego podboju bieguna, Bjaaland otrzymał propozycję odkrycia wraz z Amundsenem Przejścia Północno-Wschodniego, ale ją odrzucił.
W 1912 Bjaaland otrzymał medal Holmenkollen, jedno z najwyższych odznaczeń, jakie narciarz może otrzymać. W późniejszych latach wrócił do Telemarku i dzięki pieniądzom pożyczonym od Amundsena otworzył fabrykę nart.
Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1952 w Oslo Bjaaland zapalił znicz olimpijski.
Zmarł w wieku 88 lat w 1961, jako ostatni z piątki zdobywców bieguna południowego.
Linki zewnętrzne
- 1895: Viktor Thorn
- 1897: Asbjørn Nilssen
- 1899: Paul Braaten, Robert Pehrson
- 1901: Aksel Refstad
- 1903: Karl Hovelsen
- 1904: Harald Smith
- 1905: Jonas Holmen
- 1907: Per Bakken
- 1908: Einar Kristiansen
- 1909: Thorvald Hansen
- 1910: Lauritz Bergendahl
- 1911: Otto Tangen, Knut Holst
- 1912: Olav Bjaaland
- 1914: Johan Kristoffersen
- 1915: Sverre Østbye
- 1916: Lars Høgvold
- 1918: Hans Horn, Jørgen Hansen
- 1919: Thorleif Haug, Otto Aasen
- 1923: Thoralf Strømstad
- 1924: Harald Økern, Johan Grøttumsbråten
- 1925: Einar Landvik
- 1926: Jacob Tullin Thams
- 1927: Hagbart Haakonsen, Einar Lindboe
- 1928: Torjus Hemmestveit, Mikkjel Hemmestveit
- 1931: Hans Vinjarengen, Ole Stenen
- 1934: Oddbjørn Hagen
- 1935: Arne Rustadstuen
- 1937: Olaf Hoffsbakken, Birger Ruud, Martin Peder Vangli
- 1938: Reidar Andersen, Johan R. Henriksen
- 1939: Sven Selånger, Lars Bergendahl, Trygve Brodahl
- 1940: Oscar Gjøslien, Annar Ryen
- 1947: Elling Rønes
- 1948: Asbjørn Ruud
- 1949: Sigmund Ruud
- 1950: Olav Økern
- 1951: Simon Slåttvik
- 1952: Stein Eriksen, Torbjørn Falkanger, Heikki Hasu, Nils Karlsson
- 1953: Magnar Estenstad
- 1954: Martin Stokken
- 1955: Haakon VII Norweski, Hallgeir Brenden, Veikko Hakulinen, Sverre Stenersen
- 1956: Borghild Niskin, Arnfinn Bergmann, Arne Hoel
- 1957: Eero Kolehmainen
- 1958: Inger Bjørnbakken, Håkon Brusveen
- 1959: Gunder Gundersen
- 1960: Helmut Recknagel, Sixten Jernberg, Sverre Stensheim, Tormod Knutsen
- 1961: Harald Grønningen
- 1962: Toralf Engan
- 1963: Alewtina Kołczina, Pawieł Kołczin, Astrid Sandvik, Torbjørn Yggeseth
- 1964: Veikko Kankkonen, Eero Mäntyranta, Georg Thoma, Halvor Næs
- 1965: Arto Tiainen, Bengt Eriksson, Arne Larsen
- 1967: Toini Gustafsson, Ole Ellefsæter
- 1968: Olaf V Norweski, Assar Rönnlund, Gjermund Eggen, Bjørn Wirkola
- 1969: Odd Martinsen
- 1970: Pål Tyldum
- 1971: Marjatta Kajosmaa, Berit Mørdre Lammedal, Reidar Hjermstad
- 1972: Rauno Miettinen, Magne Myrmo
- 1973: Einar Bergsland, Ingolf Mork, Franz Keller
- 1974: Juha Mieto
- 1975: Gerhard Grimmer, Oddvar Brå, Ivar Formo
- 1976: Ulrich Wehling
- 1977: Helena Takalo, Hilkka Kuntola, Walter Steiner
- 1979: Ingemar Stenmark, Erik Håker, Raisa Smietanina
- 1980: Thomas Wassberg
- 1981: Johan Sætre
- 1983: Berit Aunli, Tom Sandberg
- 1984: Lars Erik Eriksen, Jacob Vaage, Armin Kogler
- 1985: Anette Bøe, Per Bergerud, Gunde Svan
- 1986: Brit Pettersen
- 1987: Matti Nykänen, Hermann Weinbuch
- 1989: Marja-Liisa Kirvesniemi
- 1991: Vegard Ulvang, Trond Einar Elden, Ernst Vettori, Jens Weißflog
- 1992: Jelena Välbe
- 1993: Emil Kvanlid
- 1994: Lubow Jegorowa, Władimir Smirnow, Espen Bredesen
- 1995: Kenji Ogiwara
- 1996: Manuela Di Centa
- 1997: Bjarte Engen Vik, Stefania Belmondo, Bjørn Dæhlie
- 1998: Fred Børre Lundberg, Łarisa Łazutina, Aleksiej Prokurorow, Harri Kirvesniemi
- 1999: Kazuyoshi Funaki
- 2001: Adam Małysz, Bente Skari, Thomas Alsgaard
- 2003: Felix Gottwald, Ronny Ackermann
- 2004: Julija Czepałowa
- 2005: Andrus Veerpalu
- 2007: Simon Ammann, Frode Estil, Odd-Bjørn Hjelmeset, Harald V Norweski, Sonja (królowa Norwegii)
- 2010: Marit Bjørgen
- 2011: Janne Ahonen, Ole Einar Bjørndalen, Michael Greis, Andrea Henkel
- 2012: Magdalena Neuner, Emil Hegle Svendsen
- 2013: Tora Berger, Martin Fourcade, Therese Johaug, Gregor Schlierenzauer
- 2014: Darja Domraczewa, Eric Frenzel, Magnus Moan, Thomas Morgenstern
- 2015: Eldar Rønning, Anette Sagen, Anders Bardal, Kamil Stoch
- 2016: Noriaki Kasai, Tarjei Bø
- 2017: Marie Dorin Habert, Sara Takanashi
- 2018: Astrid (księżniczka Norwegii), Charlotte Kalla, Kaisa Mäkäräinen, Hannu Manninen
- 2021: Maren Lundby, Johannes Thingnes Bø, Dario Cologna, Johannes Rydzek
- 2022: Tiril Eckhoff, Marte Olsbu Røiseland, Johannes Høsflot Klæbo, Jørgen Graabak
|