Oniscus

Oniscus[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Stonoga murowa (Oniscus asellus)
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstawonogi
Podtypskorupiaki
Gromadapancerzowce
Rządrównonogi
PodrządOniscidea
RodzinaOniscidae
RodzajOniscus

Oniscusrodzaj lądowych skorupiaków z rzędu równonogów, w języku polskim określanych nazwą stonoga[2]. Określenie to jest często mylnie przypisywane wijom[a] lub prosionkom[b]. Występują na wszystkich kontynentach. W Polsce występuje stonoga murowa – jest gatunkiem pospolitym[3].

Stonogi mają ciało silnie grzbietobrzusznie spłaszczone i silnie rozszerzone, w zarysie jajowate[2], niezwijające się w kulkę[3] o długości zazwyczaj od 1 do 2 cm, sztywny i segmentowany odwłok pokryty wapiennym szkielecikiem. Głowa zbliżona kształtem do prostokąta, płytka ogonowa zazwyczaj stożkowato zaostrzona[2]. Wbrew nazwie, nie mają stu nóg. Różne gatunki tej grupy skorupiaków mają zaledwie po kilkanaście par odnóży (najczęściej 10–12)[c].

Żyją w wilgotnych miejscach, często chowają się pod kamieniami, wśród gnijących liści, pod korą pni lub w wilgotnej glebie. Prowadzą nocny tryb życia, są detrytofagami – żywią się martwą materią organiczną.

Gatunki

Wyróżnia się 6 gatunków zaliczanych do rodzaju Oniscus:

  • Oniscus ancarensis
  • Oniscus armatus
  • Oniscus asellusstonoga murowa
  • Oniscus lusitanus
  • Oniscus myrmecophilus
  • Oniscus simoni

Uwagi

  1. Zaliczane do wijów pareczniki w języku angielskim nazywane są Centipedes, w niemieckim - Hundertfüßer
  2. Prosionek piwniczny (Porcellio scaber) nazywany jest stonogiem (lub stonogą) piwnicznym
  3. Więcej nóg (20–400 par) mają krocionogi – przedstawiciele jednej z grupy wijów.

Przypisy

  1. Oniscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
  3. a b Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008. ISBN 978-83-88147-09-8.

Media użyte na tej stronie

Redirect arrow without text.svg
Redirect arrow, to be used in redirected articles in Wikipedias written from left to right. Without text.
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Oniscus asellus fg02.JPG
Autor: Fritz Geller-Grimm, Licencja: CC BY-SA 2.5
Oniscus asellus, Nied, Frankfurt/Main, Germany